Zgodnie z § 18 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998 r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego - dalej r.k.d.n., obwiniony ma prawo:

1) do ustanowienia obrońcy, o czym należy zawiadomić rzecznika dyscyplinarnego prowadzącego postępowanie,
2) złożenia szczegółowych wyjaśnień,
3) złożenia wniosku o przesłuchanie świadków i o przeprowadzenie innych dowodów,
4) zapoznania się z materiałami zebranymi w postępowaniu wyjaśniającym oraz złożenia dodatkowych wyjaśnień w sprawie,
5) odmowy złożenia wyjaśnień.
Nadto informuję, iż o terminie i miejscu przeprowadzenia czynności podejmowanych w toku postępowania wyjaśniającego rzecznik dyscyplinarny zawiadamia obwinionego.
Czy z obowiązku zawiadomienia o podejmowanych czynnościach w toku postępowania wyjaśniającego wynika jednocześnie prawo obwinionego do uczestniczenia w przesłuchaniach konkretnych świadków?
Czy w takiej sytuacji należy obwinionego dopuścić do udziału w ww. czynnościach?
Czy decyzja o dopuszczeniu obwinionego do udziału w przesłuchaniach świadka zależy od rzecznika dyscyplinarnego prowadzącego sprawę?
Czy w toku takiego przesłuchania obwiniony może zadawać świadkowi pytania?

 
Odpowiedź
Zgodnie z § 16 ust. 3 r.k.d.n., główną zasadą postępowania jest to, że obwinionemu przysługuje prawo do obrony w toku postępowania wyjaśniającego i w postępowaniu przed komisją na zasadach określonych w rozporządzeniu.
Na podstawie § 18 ust. 4 i 5 zdanie drugie r.k.d.n. o terminie i miejscu przeprowadzenia czynności podejmowanych w toku postępowania wyjaśniającego rzecznik dyscyplinarny zawiadamia m.in. obwinionego oraz obrońcę obwinionego, jeżeli został ustanowiony. Obwiniony i jego obrońca mają prawo zgłosić wniosek o przesłuchanie wskazanych przez nich świadków i o przeprowadzenie innych dowodów.
Jak należy rozumieć, zawiadomienie obwinionego i jego obrońcy o przeprowadzeniu czynności procesowych przez rzecznika dyscyplinarnego jest realizacją zasady prawa do obrony. Prawo to nie jest prawem biernym. Nie polega ono tylko na przyjęciu do wiadomości, że w danym terminie rzecznik dyscyplinarny przeprowadzi określone czynności, lecz na tym, że obwiniony ma mieć możliwość odniesienia się do nich w czasie ich przeprowadzania.

Obwiniony nauczyciel nie wywrze presji na świadku>>

Stąd też w § 54 r.k.d.n. zawarto regulację, że wzywanie i przesłuchiwanie m.in. świadków w toku postępowania wyjaśniającego odbywa się w trybie określonym w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego – dalej k.p.a. Z art. 79 § 2 k.p.a. wynika, że strona ma prawo brać udział w przeprowadzeniu dowodu, może zadawać pytania świadkom, biegłym i stronom oraz składać wyjaśnienia.
Zatem norma art. 79 § 2 k.p.a., na zasadzie odesłania z § 54 r.k.d.n., będzie miała zastosowanie do ustalenia uprawnienia obwinionego i jego obrońcy do zadawania pytań świadkom w toku postępowania wyjaśniającego. Należy uznać, że obowiązek umożliwienia stronie zadawania pytań leży po stronie rzecznika dyscyplinarnego, jako organu prowadzącego postępowanie wyjaśniające (§ 13 ust. 2 pkt 1 r.k.d.n.).

Dowiedz się więcej z książki
Odpowiedzialność porządkowa a odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł