Dyrektor poinformuje o zasadach korzystania z podręcznika
Nowym obowiązkiem dyrektora jest od tego roku szkolnego konieczność ustalenia zasad korzystania z podręczników szkolnych i uzyskania od rodziców uczniów oświadczenia o znajomości tych zasad i odpowiedzialności za ich naruszenie. Ustawa z 30.05.2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 811) wprowadziła zmiany w dotychczasowych zasa-dach wyboru podręcznika używanego w szkołach oraz w zasadach korzystania z niego. Zgodnie z nowym art. 22ak ust. 1 u.s.o. szkoła podstawowa i gimnazjum w kolejnych latach nieodpłatnie:
–    wypożycza uczniom podręczniki lub materiały edukacyjne, mające postać papierową, lub
–    zapewnia uczniom dostęp do podręczników lub materiałów edukacyjnych, mających postać elektroniczną, lub
–    przekazuje uczniom materiały ćwiczeniowe bez obowiązku zwrotu lub je udostępnia.

Reforma podręcznikowa tematem XVI Konferencji Dyrektorów Szkół i Przedszkoli>>

Rodzic musi wiedzieć, że odpowiada za zniszczenie książki
Zgodnie z art. 22ak ust. 3 u.s.o. w przypadku uszkodzenia, zniszczenia lub niezwrócenia podręcznika lub materiału edukacyjnego szkoła podstawowa i gimnazjum może żądać od rodziców ucznia zwrotu:
–    kosztu zakupu podręcznika lub materiału edukacyjnego lub
–    kosztu podręcznika do zajęć z zakresu edukacji: polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej w klasach I–III szkoły podstawowej, o którym mowa w art. 22ad ust. 1 u.s.o. , określonego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania i zamieszczonego na stronie internetowej urzędu obsługującego tego ministra.
Istotny obowiązek wynika natomiast z art. 22ak ust. 2 u.s.o. , stosownie do którego szczegółowe warunki korzystania przez uczniów z podręczników lub materiałów edukacyjnych określa dyrektor szkoły, uwzględniając konieczność zapewnienia co najmniej trzyletniego okresu używania tych podręczników lub materiałów.

Dodatkowy elementarz z rezerwy kuratorium>>

Ponieważ nowe regulacje wchodzą w życie we wrześniu, zadaniem dyrektora jest ustalenie na początku roku szkolnego zasad korzystania z podręczników wypożyczonych przez szkołę, które to zasady będą przestrzegane zarówno przez ucznia, jak i jego rodziców, bowiem to im właśnie grozi odpowiedzialność za zniszczenie, uszkodzenie lub nie-zwrócenie podręcznika. Ponieważ dyrektor musi poinformować uczniów i rodziców o zasadach korzystania z podręczników, w praktyce oznacza to spisanie regulaminu przyjmowanego w drodze zarządzenia dyrektora.

Sankcje na podstawie regulaminu
Pamiętajmy, że regulamin ten nie tylko określa wymogi dotyczące zachowania ucznia względem podręcznika, ale również będzie podstawą egzekwowania zwrotu kosztów zakupu podręcznika, gdyby zasady korzystania z niego zostały złamane.
Z uwagi na fakt, że sankcja grozi za niezwrócenie, zniszczenie lub uszkodzenie podręcznika, regulamin powinien definiować działania, które do tego prowadzą. Brak definicji utrudni dochodzenie zwrotu kosztów zakupu podręcznika, jeżeli szkoła i rodzice różnić się będą w ocenie tego, czy w danej sytuacji doszło do uszkodzenia, czy nie. Przykładowo regulamin powinien wskazywać, że niedopuszczalne jest robienie jakichkolwiek notatek, adnotacji czy innych wpisów na kartkach podręcznika, nie jest on bowiem w założeniu materiałem ćwiczeniowym, a co za tym idzie – nie istnieje potrzeba uzupełniania go o żadne wpisy.

MEN: od poniedziałku zamówienia na drugą część rządowego podręcznika>>

Uwzględniając, że regulamin powinien gwarantować co najmniej trzyletni okres korzystania z podręcznika, oczywistym uszkodzeniem jest np. wyrwanie kartki z podręcznika, bo podręcznik niekompletny nie może już zostać wykorzystany przez ucznia z kolejnego rocznika. Innym przykładem uszkodzenia będzie sklejenie kartek, ich pocięcie itd., które to przypadki powinny zostać wymienione w regulaminie, trudno bowiem przyjąć inny sposób zdefiniowania uszkodzenia podręcznika niż właśnie poprzez wskazanie wyraźnych przykładów.

Zapoznanie się z regulaminem rodzic potwierdza na pismie
Kolejną formalnością, której dopełnienia musi dopilnować dyrektor szkoły przy wypożyczaniu uczniowi podręcznika, jest uzyskanie od jego rodziców pisemnego oświadczenia, że zapoznali się z postanowieniami regulaminu i są świadomi zasad odpowiedzialności za uszkodzenie, zniszczenie lub niezwrócenie tegoż podręcznika. Takie oświadczenie jest dowodem na to, że rodzice zdają sobie sprawę, iż będą ponosić koszty zakupu podręcznika w przypadku przekroczenia tych zasad.

Treść oświadczenia może brzmieć: Oświadczam, że zapoznałem się z postanowieniami regulaminu korzystania z podręczników szkolnych i jestem świadom odpowiedzialności za ich uszko-dzenie, zniszczenie lub niezwrócenie.

MEN: każda z części rządowego podręcznika kosztowała 4,34 zł>>

Jest to fragment artykułu Michała Łyszczarza "Formalne obowiązki rodziców", opublikowanego w miesięczniku "Dyrektor Szkoły" nr 9/2014>>