Nauczycielka wniosła do sądu o uchylenie kary porządkowej nagany nałożonej na nią przez dyrektora szkoły podstawowej za nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy w dniu 30 marca 2018 roku. W uzasadnieniu pozwu podała, że brak było podstaw do jej ukarania, ponieważ wspomnianego dnia była na zaplanowanym urlopie wypoczynkowym. Ponadto, że wbrew obowiązującym przepisom, nie została zawiadomiona w formie pisemnej o zastosowaniu kary porządkowej. Otrzymała jedynie wydruk komputerowy bez podpisu, co sprawia, że nie spełnia on wymogów przewidzianych w art. 110 kodeksu pracy. Wskazała także, że kara porządkowa może być zastosowana po wysłuchaniu pracownika, a ona nie miała możliwości złożenia jakichkolwiek wyjaśnień.

 

 


Pozwany pracodawca wniósł o oddalenie powództwa. Podniósł, że powódka nie przebywała na urlopie wypoczynkowym. Zachowano wszystkie wymogi dla wymierzenia kary porządkowej, a brak podpisu na zawiadomieniu o zastosowaniu kary porządkowej nie przesądza o nieskuteczności takiego zawiadomienia.

 

Najpierw wysłuchanie, potem karanie

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim uchylił karę porządkową. Ustalił, że 9 kwietnia 2018 r. powódka została poproszona do gabinetu dyrektor szkoły. Dyrektor zwróciła się do nauczycielki o wyjaśnienie przyczyny nieobecności w pracy w dniu 30 marca. Pracodawczyni miała już jednak wcześniej przygotowany wydruk komputerowy, zawierający zawiadomienie o zastosowaniu kary porządkowej nagany za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji porządku w procesie pracy, polegające na niestawieniu się w pracy, a także z powodu braku usprawiedliwienia nieobecności w pracy.


Pismo to dyrektor wręczyła powódce bez podpisu. Ukarana nauczycielka złożyła sprzeciw od nałożonej kary nagany, który nie został przez pracodawcę uwzględniony. Sąd wskazał, że odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli uregulowana została w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela. Zgodnie z jej art. 75 ust. 2, wymierzenie nauczycielowi kary porządkowej wchodzi w grę za uchybienia przeciwko porządkowi pracy w rozumieniu artykułu 108 kodeksu pracy. Dotyczy wyłącznie kwestii porządkowych, a nie merytorycznej oceny pracy nauczyciela czy pozostałych obowiązków określonych w artykule 6 Karty Nauczyciela.

 

Trzy etapy postępowania w sprawie ukarania

Sąd podkreślił, że przepisy art. 109 par. 2 kodeksu pracy oraz art. 110 k.p. ustanawiają trzy etapy postępowania, których zachowanie w odpowiedniej kolejności decyduje o prawidłowości postępowania w sprawie ukarania pracownika:

  • Pierwszym etapem jest wysłuchanie,
  • Drugim - podjęcie decyzji o zastosowaniu kary po wysłuchaniu pracownika,
  • Trzecim - zawiadomienie pracownika na piśmie o zastosowanej karze wraz ze wskazaniem rodzaju naruszenia obowiązku pracowniczego i daty jego popełnienia oraz pouczenie o możliwości zgłoszenia sprzeciwów.

 

Sąd wskazał, że w tej sprawie nie został zachowany wymóg zawiadomienia pracownika na piśmie o zastosowanej karze. Powódce wręczono jedynie wydruk komputerowy określony w nagłówku, jako zawiadomienie o zastosowaniu kary porządkowej, które jednak nie zostało przez nikogo podpisane, w tym przez dyrektora szkoły. Nie został tym samym spełniony wymóg zachowania pisemnej formy czynności prawnej, a więc złożenia własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Nie doszło więc do skutecznego złożenia oświadczenia powódce, a tym samym poza zakresem rozstrzygnięcia pozostaje ocena nieobecności powódki w pracy w dniu 30 marca 2018 roku oraz reakcja pracodawcy na ten sytuację. Decydujące okazało się niezachowanie przez pracodawcę procedury wymierzenia kary porządkowej i dlatego sąd ją uchylił.

 

Do ukarania w ogóle nie doszło

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim utrzymał wyrok w mocy. Nie podzielił zarzutów apelacji, że nauczycielka sama pozbawiła się prawa do udzielenia wyjaśnień, bo odmawiała odpowiedzi na pytania, a w takim wypadku nałożenie kary porządkowej jest usprawiedliwione, albowiem brak złożenia wyjaśnień przez pracownika tworzy domniemanie dopuszczenia się naruszenia.

 

Nauczycielka chemii winna poparzenia uczennicy>>


Sąd podkreślił, że wysłuchanie pracownika musi poprzedzać zastosowanie wobec niego kary porządkowej, a zastosowanie kary następuje w chwili podpisania pisma o ukaraniu. Niedopuszczalna jest praktyka, zgodnie z którą najpierw ustnie przekazuje się pracownikowi informację o ukaraniu, a następnie fakt ten potwierdza się na piśmie. Zastosowanie kary następuje w chwili podpisania pisma o ukaraniu, gdyż wtedy wewnętrzna wola przełożonego otrzymuje swój zewnętrzny, formalny wyraz. W niniejszej sprawie nie doszło do złożenia podpisu na dokumencie i dlatego okoliczność, czy powódka ostatecznie zapoznała się z treścią wydruku komputerowego czy nie, nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

 

Wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z 19 lutego 2019 r. sygn. VPa 88/18

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.