Jakie kwalifikacje powinien posiadać pracownik służby bhp (pracownik niepedagogiczny), zatrudniony w szkole (placówce) liczącej odpowiednio: do 100 osób i powyżej 100 osób?
Proszę o podanie przepisów, które określają ww. kwalifikacje.
Zadania związane z bhp w placówce oświatowej można powierzyć jedynie pracownikowi niepedagogicznemu, zatrudnionemu w tej placówce (o ile posiada stosowne kwalifikacje do ich wykonywania) lub można zatrudnić osobę na stanowisko niepedagogiczne związane z zapewnieniem bezpieczeństwa i higieny pracy w placówce. Przepisy przewidują również, bądź zatrudnienie, bądź powierzenie dodatkowych zadań już zatrudnionemu w placówce pracownikowi. Kwalifikacje niezbędne do realizowania zadań związanych ze służbą bhp określają przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 109, poz. 704) - r.b.h.p.
Przepis art. 23711 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) zobowiązuje pracodawcę zatrudniającego więcej niż 100 pracowników do tworzenia służby bezpieczeństwa i higieny pracy, pełniącej funkcje doradcze i kontrolne w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Natomiast pracodawca zatrudniający do 100 pracowników jest obowiązany powierzać wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy. W przypadku braku kompetentnych pracowników, pracodawca może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy. Pracodawca posiadający ukończone szkolenie niezbędne do wykonywania zadań służby bhp może sam wykonywać zadania tej służby, jeżeli:
1) zatrudnia do 10 pracowników albo
2) zatrudnia do 20 pracowników i jest zakwalifikowany do grupy działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
Pracownik służby bhp oraz pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu powierzono wykonywanie zadań służby bhp, a także specjalista spoza zakładu pracy, powinni spełniać wymagania kwalifikacyjne niezbędne do wykonywania zadań służby bhp oraz ukończyć szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy dla pracowników tej służby. Szczegółowe wymagania kwalifikacje w stosunku do pracowników bhp określa r.b.h.p. Zgodnie z § 4 ust. 2 r.b.h.p., pracownicy służby bh powinni spełniać następujące wymagania kwalifikacyjne:
1) inspektorem do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy,
2) starszym inspektorem do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca:
a) zawód technika bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 3 - letni staż pracy w służbie bhp lub
b) wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
3) specjalistą do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 1 rok stażu pracy w służbie bhp,
4) starszym specjalistą do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 3 - letni staż pracy w służbie bhp,
5) głównym specjalistą do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy może być osoba posiadająca wyższe wykształcenie o kierunku lub specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz co najmniej 5 - letni staż pracy w służbie bhp.
Ponadto, pracownik kierujący wieloosobową komórką organizacyjną powinien spełniać co najmniej wymagania kwalifikacyjne określone w pkt 3, a pracownik zatrudniony w jednoosobowej komórce wymagania określone pkt 2. Powyższe wymagania dotyczą pracownika danej placówki lub osoby już zatrudnionej w placówce przy innej pracy, któremu powierzył pracodawca wykonywanie zadań służby bhp. Jeśli pracodawca powierza wykonywanie zadań służby bhp specjaliście spoza zakładu pracy, musi on spełniać co najmniej wymagania określone w pkt 3 lub może to być osoba, która spełnia co najmniej wymagania określone w ust. 2 pkt 3, lub może to być osoba, która była zatrudniona na stanowisku inspektora pracy w Państwowej Inspekcji Pracy przez okres co najmniej 5 lat.
Pracowników służby bhp zatrudnia się na stanowiskach inspektorów, starszych inspektorów, specjalistów oraz głównych specjalistów do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy, a stopnie te zależą od posiadanych kwalifikacji. W szkołach i innych placówkach oświatowych przewiduje się stanowiska bhp jedynie w grupie stanowisk niepedagogicznych - tabela 2, stanowiska urzędnicze, wiersz 9, załącznika nr 3 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 146, poz. 1222 z późn. zm.).

Agnieszka Kosiarz