Jak powinna działać rada pedagogiczna, gdy w szkole funkcjonuje zespół (szkoła podstawowa i gimnazjum)?
Są prawie ci sami nauczyciele. Czy może być jeden protokolant?
Według mojej opinii, w szkołach wchodzących w skład zespołu szkół nie muszą funkcjonować oddzielne rady pedagogiczne dla każdego typu szkoły. Powinno to wynikać ze statutu zespołu szkół. O wprowadzeniu statutu dla zespołu szkół decyduje organ zakładający szkołę lub placówkę, i należy pamiętać, że w zakresie uregulowanym odmiennie w statucie zespołu tracą moc postanowienia zawarte w statutach połączonych szkół lub placówek.
Kwestia statutów szkół będących w zespole szkół została określona w art. 5 ust. 2, art. 58 ust. 1, 2 i 6 oraz art. 62 ust. 1, 3 i 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm). Zgodnie z art. 62 tej ustawy, organ prowadzący szkoły różnych typów może je połączyć w zespół. Należy jednak pamiętać, że wyłącznie za zgodą kuratora oświaty do zespołów szkół mogą być włączane centra kształcenia ustawicznego i centra kształcenia praktycznego oraz istnieje wymóg posiadania pozytywnej opinii kuratora oświaty w przypadku połączenia w zespół przedszkola ze szkołą podstawową albo z gimnazjum, szkoły podstawowej z gimnazjum albo przedszkola ze szkołą podstawową i gimnazjum.
Połączenie szkół różnych typów w zespół nie narusza odrębności rad pedagogicznych, rad rodziców, rad szkół lub placówek i samorządów uczniowskich poszczególnych szkół lub placówek, o ile statut zespołu nie stanowi inaczej. Umieszczenie zapisu "o ile statut zespołu nie stanowi inaczej " jest bardzo istotne, gdyż utworzenie zespołu następuje w trybie art. 58 tej samej ustawy. Jak wynika z art. 58, szkołę lub placówkę publiczną zakłada się na podstawie aktu założycielskiego, który określa jej typ, nazwę i siedzibę, a organ zakładający szkołę lub placówkę podpisuje akt założycielski oraz nadaje jej pierwszy statut. Akt założycielski w przypadku zespołu szkół wymaga zaopiniowania przez rady pedagogiczne. W zakresie uregulowanym odmiennie w statucie zespołu tracą moc postanowienia zawarte w statutach połączonych szkół lub placówek. Akt założycielski i statut szkoły lub placówki publicznej przesyła się właściwemu kuratorowi oświaty oraz innym organom właściwym do sprawowania nadzoru pedagogicznego nad szkołą lub placówką.
Jak wynika z wyżej przedstawionych przepisów, w szkołach wchodzących w skład zespołu szkół nie muszą obowiązywać oddzielne rady pedagogiczne dla każdego typu szkoły. O wprowadzeniu statutu dla zespołu szkół decyduje organ zakładający szkołę lub placówkę, a w zakresie uregulowanym odmiennie w statucie zespołu tracą moc postanowienia zawarte w statutach połączonych szkół lub placówek.
Według mojej opinii, konsekwencją wprowadzenia zapisu w nowym statucie zespołu szkół, że w zespole szkół funkcjonuje rada pedagogiczna, w skład której wchodzą nauczyciele zatrudnieni w poszczególnych typach szkół jest prowadzenie przez radę pedagogiczną jednej księgi protokołów z jej posiedzeń (w myśl zasady jedna rada, jedna księga protokołów).
Zasady prowadzenia w szkole księgi protokołów rady pedagogicznej w prawie oświatowym nie zostały określone. Jedynie w art. 43 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) zostało określone, że zebrania rady pedagogicznej są protokołowane i że rada pedagogiczna ustala regulamin swojej działalności oraz w § 16 rozporządzenia Minister Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 lutego 2002 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 225 późn. zm.), który stanowi, że dokumentację przebiegu nauczania stanowią także uchwały rady pedagogicznej dotyczące klasyfikowania i promowania uczniów.
W związku z powyższym, najczęściej w szkołach przy ustalaniu zasad prowadzenia księgi protokołów rady pedagogicznej wykorzystuje się przykłady dobrych praktyk lub wykonuje zalecenia organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Należy pamiętać, że te zalecenia w poszczególnych częściach kraju mogą być różne. Przyznam, że w swojej wieloletniej praktyce na stanowisku dyrektora szkoły, te zalecenia co jakiś czas się zmieniały. Ostatnie, do których się ostatecznie sam przekonałem, polegało na zapisywaniu w protokole również przygotowanych przez nauczycieli i wychowawców sprawozdań z klasyfikacji uczniów. Po pierwsze mobilizowało to nauczycieli do przygotowywania na posiedzenia przemyślanych sprawozdań, a po drugie, dotychczasowe sprawozdania, które stanowiły załączniki do protokołu posiadały przeróżną formę, co powodowało, że wrażenie estetyczne tej części protokołu dawało wiele do życzenia. Zdaję sobie sprawę, że jest to dodatkowa praca dla protokolanta, ale przecież można w regulaminie działalności rady ustalić odpowiedni czas na napisanie protokołu, np. 14 dni.
W związku z tym, że uchwały rady pedagogicznej powinny zostać opatrzone numerem, a szkoły powinny prowadzić ewidencję podjętych przez radę pedagogiczną uchwał w danym roku szkolnym, to według mojej opinii nie ma potrzeby przepisywania do protokołu tekstu podejmowanych uchwał. Wystarczy jedynie wpisać w protokole numer podjętej uchwały oraz wynik głosowania, a tekst uchwały może stanowić załącznik do protokołu. W tym przypadku jest to zasadne, gdyż jak pamiętamy, zgodnie z art. 41 ust. 3 ww. ustawy o systemie oświaty, dyrektor szkoły lub placówki może wstrzymać wykonanie uchwał rady pedagogicznej, o czym niezwłocznie zawiadamia organ prowadzący szkołę lub placówkę oraz organ sprawujący nadzór pedagogiczny. Przy takiej zasadzie nie ma obowiązku sporządzania wyciągu z protokołu.
Według mojej opinii, najlepszym rozwiązaniem jest zapisanie w sposób szczegółowy zasad prowadzenia w szkole księgi protokołów rady pedagogicznej w regulaminie działalności rady, a przed przyjęciem tych zapisów uzgodnić ich treść z organem sprawującym nadzór pedagogiczny.