Zmiany wprowadzi ustawa z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. poz. 2203). Resort edukacji zapowiedział, że w 2018 r. zaproponuje kolejny etap zmian w tym zakresie.
Dotacja przedszkolna nie tylko dla gminy
Więcej jednostek samorządu terytorialnego będzie otrzymywać dotacje. Kwota naliczona zostanie według organu prowadzącego i rejestrującego, nie zaś według położenia placówki przedszkolnej.
Chodzi o rozwiązanie problemów sygnalizowanych głównie przez gminy wiejskie, które prowadzą przedszkole na terenie gminy miejskiej oraz o powiaty, które mają m.in. oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych specjalnych, na które dotacja trafia do gminy, na terenie której znajduje się ta szkoła.
Dotacja na podręczniki bardziej elastyczna Dyrektor będzie mógł w uzasadnionych przypadkach zwiększyć np. koszt zakupu kompletu podręczników na jednego ucznia. Umożliwią mu to przepisy, które wprowadzi ustawa o finansowaniu zadań oświatowych.
Dotacja będzie naliczana i przekazywana do wysokości maksymalnych kwot na ucznia danej klasy, zróżnicowanych w zależności od etapu edukacyjnego. Szkoła będzie miała do wykorzystania łączną kwotę dotacji i dyrektor szkoły zdecyduje o podziale pieniędzy na podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe dla danej klasy - będzie mógł swobodnie dokonywać przesunięć pomiędzy klasami.
Nie obejmie to kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi - koszt zakupu kompletu podręczników, materiałów edukacyjnych i ćwiczeniowych dla tych uczniów nie będzie mógł jednak przekroczyć rocznie kwot dotacji celowej na ucznia określonych w ustawie. Według MEN zmiany ułatwią dyrektorom szkół, jednostkom samorządu terytorialnego rozliczanie dotacji.
Dotacja uzależniona od obecności
Ustawa zaostrzy przepisy dotyczące dotowania szkół niepublicznych, w których nie jest realizowany obowiązek szkolny - dotacja będzie przysługiwała na każdego ucznia pod warunkiem uczestniczenia w co najmniej 50 proc. obowiązkowych zajęć edukacyjnych w danym miesiącu.
Dodatkowym obostrzeniem będzie uzależnienie dotacji w tych placówkach od zdanego egzaminu przez ucznia (egzamin maturalny potwierdzony świadectwem dojrzałości lub egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie potwierdzony dyplom potwierdzające kwalifikacje zawodowe).
Część dotacji będzie wypłacana jak dotychczas na ucznia, a część po zdanym egzaminie – w wysokości równej kwocie przewidzianej na takiego ucznia w części oświatowej subwencji ogólnej, pod warunkiem, że osoba prowadząca szkołę udokumentuje zdanie egzaminu. Dotacja przyznawana będzie na konkretnego ucznia, niezależnie w ilu placówkach się on uczy.
Wypłacenie dotacji uzależnione będzie nie tylko od podania planowanej liczby uczniów do 30 września, ale także dodatkowo od przekazania danych do Systemu Informacji Oświatowej według stanu na 30 września.
Pieniądze niezależnie od rodzaju szkoły
Dotacje nie będą już zależeć od rodzaju szkoły - obecnie to kwestia problematyczna. Zamiast tego po uwage będzie brana kwota przewidzianej w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. Taka konstrukcja znacznie uprości system określania wysokości dotacji, wyeliminuje także pojawiające się wątpliwości i rozbieżności w systemie udzielania dotacji.
Ustawa wprowadza także definicję wskaźnika zwiększającego, co zmienić ma sposób wyliczania wysokości dotacji dla szkół. Ustawa zwiększy kwotę przeznaczoną w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego, uwzględniając wszystkie wydatki ponoszone przez nią na szkoły danego typu.
W przypadku szkół publicznych, w których jest realizowany obowiązek szkolny, dotacja określana będzie na każdego ucznia w wysokości równej kwocie przewidzianej w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego na takiego ucznia, i przemnażana dodatkowo przez wskaźnik zwiększający dla szkół danego typu. Przepisy te będą również stosowane do szkół specjalnych. Rozwiązanie to znacząco uprości procesy udzielania dotacji przez samorządy.
W przypadku szkół publicznych, w których nie ma obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki oraz szkół niepublicznych dotacja określana będzie na każdego ucznia w wysokości równej kwocie przewidzianej w części oświatowej subwencji ogólnej dla jst na takiego ucznia.
Uczeń z biedniejszej gminy z wyższą pomocą socjalną
Po wejściu w życie nowych przepisów . wysokość stypendium i zasiłku szkolnego dla ucznia nie będzie już zależeć od zamożności jego gminy. Dotychczas wysokość pomocy materialnej o charakterze socjalnym uzależniona była od wkładu własnego ponoszonego przez gminy.
Wprowadzenie przepisu zmniejszającego wkład własny dla biedniejszych gmin, zwiększy możliwość udzielania przez nie stypendiów i zasiłków szkolnych.