Edukacja jak religia
Autorami eseju "Żandarma trzeba odwołać, choć jest w nas samych" są Marek Piotrowski i Klaudia Piotrowska. Analizują oni m.in. wpływ centralizacji oświaty na jakość kształcenia, zauważając, że tego typu systemy są mało rozwojowe, bo wprowadza się je w oderwaniu od potrzeb i zdolności uczniów. Przy tym przekonanie o potrzebie ujednolicenia systemu edukacji jest głęboko zakorzeniona również w nauczycielach i naukowcach.
"My jako nauczyciele i akademicy w mniejszym lub większym stopniu akceptujemy centralizm systemu edukacji. Wierzymy w niekwestionowany związek pomiędzy nauczaniem a sukcesem w życiu uczniów czy studentów. Wprowadzamy więc organizację z wiernymi w ławkach (uczniami) kapłanem (nauczycielem oraz ołtarzem - źródłem mocy (tablicą)." - podkreślają autorzy publikacji.
Dla każdego czyli dla nikogo
Takie podejście sprawia, że rzadko bierze się pod uwagę predyspozycje uczniów.
"Będąc przekonanymi o roli edukacji, która ma pomóc każdemu, mówiąc to samo do wszystkich, realizując tę samą podstawę programową ze wszystkimi, nie wykorzystując uzdolnień uczniów i studentów nie zauważamy nawet, że uniemożliwiamy realizację pierwszego postulatu progresywistów z 1919 r.: edukacja powinna dawać możliwość swobodnego rozwoju dziecka (studenta)" - czytamy w eseju. Autorzy dodają, że rolą nauczyciela jest przede wszystkim dawanie uczniowi narzędzi do rozwijania jego zainteresowań, a ocena osiągnięć powinna uwzględniać postępy dziecka w rozwoju umysłowym, fizycznym, moralnym i społecznym.
Przyszłość to demokratyzacja edukacji
"Musimy podjąć wszelkie działania na rzecz budowy kapitału społecznego, w tym w szczególności dbać o powstanie oraz działanie rad szkół, powiatowych i wojewódzkich rad oświatowych. Ich demokratyczna struktura i działalność, w tym również prawo do popełniania błędu jest jedynym sposobem na pokonanie żandarma" - podkreślają autorzy publikacji - "Trudność takiego rozwiązania polega na tym, że demokratyzację należy wprowadzać na przekór rosnącej centralizacji niemalże w każdym obszarze edukacji szkolnej i akademickiej. Na przekór nam samym i naszym kolegom oraz koleżankom" - konstatują.
