Od września nowy system awansu - można go jednak ukończyć na starych zasadach

Od dnia 1 września 2022 r. nauczyciel kontraktowy - niezależnie od liczby przepracowanych lat - będzie nauczycielem początkującym. Podobnie jak osoby, które dopiero wchodzą do zawodu, będzie musiał zdobyć stopień nauczyciela mianowanego. Może jednak liczyć na pewne fory - krótszy czas stażu. To skutek najnowszych zmian w Karcie Nauczyciela.

Nowelizacja Karty Nauczyciela, którą w zeszłym tygodniu przyjął parlament, zakłada likwidację stopni nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego. Po czterech latach pracy w szkole nauczyciel będzie mógł zdać egzamin na nauczyciela mianowanego.  Nauczyciel kontraktowy również będzie musiał dopełnić tego obowiązku, chyba że jest zatrudniony w jednej z wymienionych w przepisach instytucji.

Czytaj: ​Ile zarobi nauczyciel bez awansu>>

Sprawdź w LEX: Kalendarz zadań dyrektora - Wrzesień 2022 >>

Kontraktowy wraca na start

Od 1 września 2022 r. nauczyciel, który przed tym dniem uzyskał stopień nauczyciela kontraktowego, dla celów płacowych traktowany będzie jak nauczyciel początkujący,  choć jego średnie wynagrodzenie wzrośnie o 9 proc. (ze 111 proc. kwoty bazowej do 120 proc.), co potwierdza MEiN w odpowiedzi na jedną z interpelacji. Wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela początkującego wyniesie natomiast 3424 zł (rozporządzenie płacowe na podstawie noweli Karty Nauczyciela).

Czytaj:​ Karta Nauczyciela od 1 września 2022>>

Zasady od 1 września 2022 r.

Po nowelizacji przez 3 lata i 9 miesięcy nauczyciele będą odbywać przygotowanie do zawodu nauczyciela po czym, aby kontynuować pracę w szkole, obligatoryjnie przystąpią do egzaminu na stopień nauczyciela mianowanego.

Stosunek pracy z nauczycielem, który:

1. nie posiada stopnia awansu zawodowego oraz
2. posiada wymagane kwalifikacje, oraz
3. posiada co najmniej 2 lata pracy w szkole, oraz
4. posiada co najmniej dobrą ocenę pracy – nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

Sprawdź też: Czy nauczyciel emeryt może zasiadać w komisji egzaminacyjnej na nauczyciela mianowanego? >>>

Specjalne zasady dla osób, które już rozpoczęły staż

W przepisach przejściowych uwzględniona zostanie sytuacja nauczycieli, którzy już mają stopień nauczyciela kontraktowego, lub rozpoczęli właśnie staż. W przypadku nauczycieli, którzy do dnia 31 sierpnia 2022 r. uzyskają stopień nauczyciela kontraktowego, lecz przed dniem 1 września 2021 r. nie rozpoczęli stażu na stopień nauczyciela mianowanego, wymiar stażu na stopień nauczyciela mianowanego zostanie skrócony o rok. 

Podobne zasady obowiązują, jeżeli chodzi o nauczycieli mianowanych, którzy do wejścia w życie przepisów nie osiągnęli stopnia nauczyciela dyplomowanego – do 2027 r. mogą to zrobić na zasadach dotychczasowych. Skraca się im wymagany okres pracy w szkole – i to o dwa lata – jeżeli:

• odbyli staż na stopień nauczyciela mianowanego według poprzednich przepisów,
• uzyskali przed 1.09.2022 r. stopień nauczyciela mianowanego z mocy prawa,
• uzyskali stopień nauczyciela mianowanego, będąc urlopowanym ze względu na pełnienie funkcji w związkach zawodowych, po upływie 5 lat od dnia nadania stopnia nauczyciela kontraktowego.

Jak tłumaczy MEiN - nauczyciel, który przed dniem 1 września 2022 r. rozpoczęli staż na stopień nauczyciela dyplomowanego, lecz do tego dnia nie uzyskali tego stopnia:

• odbywa staż na stopień nauczyciela dyplomowanego zgodnie z przepisami obowiązującymi przed 1 września 2022 r.;
• po zakończeniu stażu opracowuje sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego, po otrzymaniu którego dyrektor szkoły dokonuje oceny dorobku zawodowego nauczyciela.

Ostatnim rokiem szkolnym, w którym można było rozpocząć staż na stopień nauczyciela dyplomowanego, był rok szkolny 2021/2022. Od  1 września 2022 r. nie ma już możliwości rozpoczęcia stażu na stopień nauczyciela dyplomowanego.

Bez taryfy ulgowej - przynajmniej dla niektórych

Resort nie zamierza wprowadzić przepisów, które pozwolą na to, by nauczyciele kontraktowi z dłuższym stażem otrzymywali "mianowanego" z automatu.

Czytaj też: Nowe zasady zatrudniania specjalistów w szkołach i przedszkolach od roku szk. 2022/23 >>>

- Nadrzędnym celem projektowanych zmian w systemie awansu jest jak najwyższa jakość pracy nauczycieli. Natomiast nauczyciele, którzy od wielu lat pozostają w zatrudnieniu i do tej pory nie podjęli trudu stażu na stopień nauczyciela mianowanego, niewątpliwie wykazują się codzienną pracą, często osiągając sukcesy, ale nie muszą dokonywać ewaluacji swojej pracy. Dodatkowo, w przypadku tych nauczycieli, spełnienie wymagań na stopień nauczyciela mianowanego oraz weryfikacja pracy pozwolą m.in. na podwyższenie wynagrodzenia, pełnienie funkcji kierowniczych, pracę na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych oraz dalszy awans zawodowy - wyjaśnia Piontkowski.

Sprawdź też: Czy od 1 września 2022 r. w każdej szkole musi być pedagog specjalny? >>>

Takie podejście nie dotyczy jednak wszystkich – według art. 13 ustawy nowelizującej osoby zatrudnione w 1.09.2022 r. w kuratoriach oświaty na stanowiskach, na których są wymagane kwalifikacje pedagogiczne, zachowujące prawo do zajmowania tych stanowisk na podstawie par. 32 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 25.08.2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. z 2020 r., poz. 1551 oraz z 2021 r., poz. 1618):

• 1) do 31.08.2022 r. nie uzyskały stopnia nauczyciela mianowanego oraz
• 2) posiadają co najmniej 3-letni okres świadczenia pracy na tych stanowiskach

– 1.09.2022 r. uzyskują stopień nauczyciela mianowanego.

Wnioski o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela kontraktowego złożone i nierozpatrzone przed dniem 1 września 2022 r. pozostawia się bez rozpatrzenia. Jeżeli nauczycielowi przez sześć lat nie uda się osiągnąć stopnia nauczyciela mianowanego. Przepis nie wyeliminuje takiej osoby z zawodu, nauczyciel będzie mógł pracować dalej, po prostu na każdy rok szkolny będzie musiał podpisać nową umowę.

USTAWA z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela >>>

Przykładowa ścieżka awansu zawodowego nauczycieli zatrudnionych zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć, którzy nie mają przerw w zatrudnieniu lub przerw w świadczeniu pracy, a staż na stopień nauczyciela mianowanego rozpoczęli lub rozpoczną w roku szkolnym, w którym nabędą uprawnienia do rozpoczęcia tego stażu (tabela MEiN):

Nauczyciele zatrudnieni w kolejnych latach	Nauczyciele zatrudnieni w roku szkolnym 2016/2017	Nauczyciele zatrudnieni w roku szkolnym 2017/2018	Nauczyciele zatrudnieni w roku szkolnym 2018/2019 (którzy uzyskali st. nauczyciela kontraktowego do 14.09.2019 r.)	Nauczyciele zatrudnieni w roku szkolnym 2019/2020 i w 2018/2019, którzy uzyskali st. nauczyciela kontraktowego po 14.09.2019 r.	Nauczyciele zatrudnieni w roku szkolnym 2020/2021	Nauczyciele zatrudnieni w roku szkolnym. 2021/2022
Rok szkolny rozpoczęcia stażu na st. nauczyciela mianowanego	2019/2020	2020/2021	2021/2022	2022/2023	2023/2024	2024/2025
Wymiar odbywanego stażu (standardowy wymiar stażu lub skrócony w okresie przejściowym)	2 lata i 9 miesięcy	2 lata i 9 miesięcy	rok i 9 miesięcy*	rok i 9 miesięcy   9 miesięcy dla rocznika 2018/2019	rok i 9 miesięcy	rok i 9 miesięcy
Liczba lat pracy, po których n-l może uzyskać st. nauczyciela mianowanego	6	6	5	5	5	5
Możliwy termin egzaminu	2022 r.	2023 r.	2023 r.	2024 r. 2023 r. dla rocznika 2018/2019	2025 r.	2026 r.

*Nauczyciel musi zmodyfikować plan rozwoju zawodowego

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.