Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP) zwróciła się do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) z pytaniem o to, jaki jest okres przedawnienia dla zobowiązań wobec PFRON o zwrot pomocy publicznej na zatrudnienie. UOKiK potwierdził dotychczasowe stanowiska TSUE i krajowych sądów administracyjnych wskazując okres 5 lat. Tym samym roszczenia PFRON wykraczające poza okres 5 lat są niezasadne.
Kiedy przedawniają się roszczenia PFRON
PFRON od kilku lat prowadzi kontrole terminowości ponoszenia kosztów płac pracowników niepełnosprawnych przez ich pracodawców. Terminowe ponoszenie tych kosztów w całości jest jednym z warunków uzyskiwania dofinansowań na zatrudnienie osób niepełnosprawnych.
Czytaj również: Rośnie aktywność osób niepełnosprawnych na rynku pracy
Jak podkreślił Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w piśmie nr DMP-2.52.179.2019.AH, stanowiącym odpowiedź na pytanie FPP, środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), stanowiące pomoc publiczną przekazaną nienależnie przedsiębiorcom tytułem dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, podlegają zwrotowi na podstawie art. 49e ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji […]. Przepisy ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych wskazują, że do spraw dotyczących niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publiczno-prawnym, nieuregulowanych tą ustawą, stosuje się przepisy ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego i odpowiednio przepisy Działu III ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. Należności te przedawniają się więc z upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin ich płatności (art. 70 Ordynacji podatkowej).
- Wyjaśnienie kwestii terminu przedawnienia roszczeń PFRON nie zastąpi systemowego rozwiązania. Nawet najbardziej terminowi płatnicy są obecnie narażeni na ryzyko sporu z funduszem nie z własnej winy – uważa Tomasz Chudobski, ekspert ds. prawa gospodarczego Federacji Przedsiębiorców Polskich. Według niego, ustawodawca nie powinien stawiać pracodawcom wymogów, których spełnienie nie jest zależne tylko od nich. - W szczególności sankcją za naruszenie takich wymogów nie może być utrata całości miesięcznego dofinansowania dla danego pracownika. Rozwiązaniem może być wprowadzenie proporcjonalności sankcji, czyli pozbawianie pracodawców jedynie części dofinansowania odpowiadającej części kosztów poniesionych po terminie – podkreśla Chudobski.
Sprawdź również książkę: Zatrudnianie osób niepełnosprawnych. Aspekty prawne i podatkowe >>
Zdaniem eksperta FPP, ustanowiony w art. 26a ust. 1a1 pkt. 3 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, obowiązek ponoszenia całości kosztów płacy w terminach wynikających z odrębnych przepisów jest sformułowany w sposób zbyt rygorystyczny. Ze względu na brzmienie innych przepisów nie da się bowiem uniknąć sytuacji, w których już po terminach płatności pracodawcy osób niepełnosprawnych dokonują korekt deklaracji i rozliczeń związanych z ich kosztami, płacy. Problem dotyczy głównie korekt „zwiększających”, dokonywanych w deklaracjach i wpłatach na ubezpieczenia społeczne i nadal czeka na całościowe rozwiązanie.
Czytaj również: PFRON chce zwiększyć zatrudnienie wśród osób niepełnosprawnych
5 lat a nie 10
Jedną z dróg, którą pracodawcy póki co ratują się przed nadmiernym rygoryzmem przepisów, jest zarzut przedawnienia roszczeń o zwrot dofinansowań. Co do okresu przedawnienia powstał jednak spór między pracodawcami a PFRON. Fundusz powołuje się w tym zakresie głównie na art. 17 ust. 1 Rozporządzenia Rady (UE) 2015/1589 z 13 lipca 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu UE, wskazując, że jest to okres 10 lat.
Cena promocyjna: 111.2 zł
|Cena regularna: 139 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Pracodawcy powołują się natomiast na stosowane odpowiednio przepisy art. 70 Ordynacji podatkowej. Wskazują, że uprawnienie określone w art. 17 ust. 1 Rozporządzenia Rady przysługuje wyłącznie Komisji Europejskiej i to ona ma prawo żądać od kraju członkowskiego windykacji pomocy publicznej w wydłużonym terminie. Zdaniem pracodawców, fundusz nie może korzystać z tego przepisu i musi stosować prawo krajowe. W zakresie przedawnienia - art. 70 Ordynacji podatkowej. Za takim rozumieniem przepisów Rozporządzenia Rady przemawia orzecznictwo TSUE, m.in. wyrok z 5 marca 2019 r. w sprawie C-349/17 Eesti Pagar, który potwierdza, że termin przedawnienia dochodzenia roszczeń przez organ krajowy wynika z przepisów krajowych.
Słuszność stanowiska pracodawców potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie m.in. w wyroku z 25 listopada 2019 r. (sygn. akt V SA/Wa 1005/19).
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
