Dużo zmian w kodeksie pracy, ale limit umów na czas określony bez zmian | |
Ostatnie nowelizacje Kodeksu pracy nie zmieniły nic w zakresie limitów umów na czas określony. Nadal co do zasady umowy te nie mogę opiewać łącznie na okres przekraczający 33 miesiące i nie może być ich więcej niż 3. Przy czym przekroczenie limitu nie skutkuje nieważnością umowy, ale traktowaniem jej jako zatrudnienia bezterminowego.
|
|
Wniosek o elastyczną organizację pracy, czyli "miękkie roszczenie" wobec pracodawcy | |
Pracownicy wychowujący dzieci młodsze niż 8-letnie, od 26 kwietnia 2023 r. mogą składać wnioski o elastyczną organizację pracy, czyli mają swoiste „miękkie roszczenie” o ustalenie kilku rozwiązań dotyczących czasu pracy lub pracę zdalną. Wnioski takie nie będą co prawda bezwzględnie wiążące dla pracodawcy, ale ich ewentualne odrzucanie musi być każdorazowo poprzedzone analizą możliwości przychylenia się do wniosku.
|
|
Urlop ojcowski - teraz mniej czasu na wykorzystanie | |
Od 26 kwietnia pracownik ma o połowę krótszy czas na wykorzystanie urlopu ojcowskiego. Na razie dotyczyć to będzie jednak tylko tych ojców, którzy nie będą wychowywali dziecka w dniu wejścia w życie nowelizacji. Pracownicy będący ojcami dzieci urodzonych przed 26 kwietnia, będą mogli korzystać z urlopu na dotychczasowych zasadach czasowych, czyli do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia. Zmiana dotyczy także sposobu wnioskowania – w miejsce dotychczasowych wniosków w formie pisemnej pracownicy będą mieli możliwości wnioskowania o urlop w postaci papierowej lub elektronicznej.
|
|
Wnioski o pracę zdalną okazjonalną w aktach osobowych | |
Wnioski o pracę zdalną okazjonalną przechowywać będziemy w dziale B akt osobowych. Pracodawca, który prowadzi akta osobowe w formie papierowej, wnioski złożone w postaci elektronicznej będzie musiał drukować. Wynika to z tego, że niestety przy nowelizowaniu rozporządzenia dotyczącego dokumentacji pracowniczej zabrakło chyba refleksji i nie wyodrębniono spod dokumentów związanych z pracą zdalną wniosków o pracę zdalną okazjonalną.
|
|
Praca zdalna w cenie nawet bez ryczałtu, ale nie wiadomo, czy można zrezygnować | |
Pracodawcy, którzy nie wdrożyli u siebie kodeksowej pracy zdalnej, zaczynają być pod coraz większą presją pracowników, którzy naciskają na jej wprowadzenie. Są gotowi zrezygnować z ryczałtu, byle tylko móc tak pracować - więcej niż 24 dni w roku kalendarzowym, jak to przewiduje przepis o pracy zdalnej okazjonalnej. Zdania prawników są podzielone. Dominuje jednak pogląd, że zwrot kosztów jest obowiązkowy.
|
|
Dr Jaroszewska-Ignatowska: Wdrożenie pracy zdalnej wyzwaniem dla firm i pracowników | |
7 kwietnia 2023 r. weszły w życie przepisy o pracy zdalnej. Nie są one łatwe do zastosowania. Budzą emocje pracowników i pracodawców, a przede wszystkim oznaczają dodatkową pracę dla działów personalnych. O tym, dlaczego przepisy o pracy zdalnej są trudne do wdrożenia, mówi dr Iwona Jaroszewska-Ignatowska.
|
|
Dr Jaroszewska-Ignatowska: Wdrożenie pracy zdalnej wyzwaniem dla działów personalnych | |
W piątek, 7 kwietnia 2023 roku, weszły w życie przepisy o pracy zdalnej. Budzą one emocje pracowników i pracodawców, a przede wszystkim oznaczają dodatkową pracę dla działów personalnych. O tym, o co najczęściej pytają pracownicy w kontekście pracy zdalnej i dlaczego oznaczają tyle pracy dla działów personalnych, w rozmowie z Prawo.pl mówi dr Iwona Jaroszewska-Ignatowska.
|
|
Kodeksowa praca zdalna już obowiązuje - także prawo do jej kontroli | |
Od dziś, 7 kwietnia 2023 r., obowiązują przepisy Kodeksu pracy o pracy zdalnej. Pracodawcy zyskali prawo do kontrolowania jej wykonywania oraz przestrzegania wymogów bezpieczeństwa i ochrony informacji, w tym procedur ochrony danych osobowych. Prawo do kontroli dotyczy każdej formy pracy zdalnej: dobrowolnej, poleconej przez pracodawcę i okazjonalnej.
|
|
Pracownik mobilny też może wykonywać pracę zdalną | |
Pracodawcy zastanawiają się, czy pracownicy mobilni będą mogli wykonywać pracę zdalną. Niektórzy nawet rozważają wprowadzenie dla nich pracy zdalnej w jakimś wymiarze. Prawnicy nie mają wątpliwości: jeśli przedstawiciel handlowy będzie choćby dwie godziny w tygodniu pisał raporty, czy wypełniał dokumenty w swoim domowym biurze, to będzie wykonywał pracę zdalną.
|
|
Praca zdalna okazjonalna możliwa w dniu wolnym od pracy | |
Wnioski o pracę okazjonalną składane będą na dni pracy – co do zasady będą to dni oznaczone w rozkładzie czasu pracy pracownika jako te, w których ma on świadczyć pracę. Przepisy nie zawierają jednak wprost zastrzeżenia, że może to być wyłącznie dzień rozkładowej pracy. Jeżeli pracodawca zlecił pracownikowi pracę w dniu wolnym, możliwe jest złożenie i zaakceptowanie wniosku o pracę zdalną okazjonalną na ten dzień. Więcej piszemy o tym w Legal Alert.
|
|
Praca zdalna na polecenie pracodawcy możliwa też w święta | |
Pracownik otrzymał w piątek przed świętami Wielkiej Nocy polecenie wykonywania pracy zdalnie przez 3 godziny w niedzielę świąteczną. Zakład pracy działa sporadycznie w niedziele i święta. Nie wprowadzono pracy zdalnej - czy można zatem wydać takie polecenie? Czy pracownik musi je zrealizować? Jak by wyglądała kwestia rozliczenia pracy - pracownik będzie pracować w domu, czy traktować to jako pracę nadliczbową?
|
|
Pracownik mobilny też może wykonywać pracę zdalną | |
Pracodawcy zastanawiają się, czy pracownicy mobilni będą mogli wykonywać pracę zdalną. Niektórzy nawet rozważają wprowadzenie dla nich pracy zdalnej w jakimś wymiarze. Prawnicy nie mają wątpliwości: jeśli przedstawiciel handlowy będzie choćby dwie godziny w tygodniu pisał raporty, czy wypełniał dokumenty w swoim domowym biurze, to będzie wykonywał pracę zdalną.
|
|
Praca zdalna pod adresem zamieszkania, ale w prawie nie ma takiego pojęcia | |
Od 7 kwietnia 2023 r. pracownicy mogą wykonywać pracę zdalną w miejscu przez siebie wskazanym i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą. Jednym z takich miejsc może być adres zamieszkania - zdecydował ustawodawca. Problem w tym, że prawo nie zna takiego pojęcia. W prawie administracyjnym mowa jest o adresie zameldowania, a w cywilnym - o miejscu zamieszkania. Zdaniem prawników, ustawodawcy chyba chodziło o miejsce zamieszkania, żeby wskazać to jedno miejsce zamieszkania, a zarazem, żeby to był konkretny adres.
|
|
Kodeksowa praca zdalna możliwa po 7 kwietnia, nawet gdy konsultacje ze związkami trwają | |
Pracodawcy, którzy do 7 kwietnia nie zdążą zakończyć konsultacji ze związkami zawodowymi, nie podpiszą porozumienia i nie zdążą przyjąć regulaminu pracy zdalnej, nie muszą wstrzymywać się z wprowadzeniem kodeksowej pracy zdalnej. Zdaniem prawników, mogą skorzystać z pracy okazjonalnej, porozumień indywidualnych z pracownikami, a nawet wydać polecenie wykonywania pracy zdalnej w stanie zagrożenia epidemicznego.
|
|
PIP nie będzie kontrolować pracujących zdalnie w ich domach | |
Przepisy o pracy zdalnej weszły w życie. Pracownicy zyskali nowe możliwości, a firmy stoją przed nowymi wyzwaniami dotyczącymi organizacji pracy i jej kontroli. Główny inspektor pracy Katarzyna Łażewska-Hrycko zapowiada, że inspekcja sprawdzi, jak pracodawca zorganizował pracę zdalną, ale nie skontroluje pracownika w jego domu. - Przestrzeń prywatna pracownika jest objęta ochroną miru domowego - mówi.
|
|
Pracodawco, z przygotowaniem regulaminu pracy zdalnej śpiesz się powoli | |
Pracodawcy nie mają obowiązku ogłaszania regulaminu pracy zdalnej z dwutygodniowym wyprzedzeniem. Nie muszą się też obawiać, że termin 30 dni na uzgodnienie zasad dotyczących pracy zdalnej ze związkami zawodowymi już biegnie. Bo bieg terminu rozpocznie się dopiero od przedstawienia przez pracodawcę związkom zawodowym propozycji porozumienia po 7 kwietnia br. - uważają prawnicy. Ich stanowisko potwierdza GIP w odpowiedzi na pytania Prawo.pl.
|
|
Praca zdalna to nie czas na opiekę nad dzieckiem | |
Rodzice dzieci do lat 4 zaczęli aktywnie szukać w mediach społecznościowych informacji o przysługującej im – jako grupie uprzywilejowanej - pracy zdalnej, której, jak sądzą, pracodawca nie będzie mógł im odmówić. Snują już nawet plany rezygnacji ze żłobka czy przedszkola, by zająć się dzieckiem w domu. Prawnicy jednak ostrzegają: pracodawca może nie zgodzić się na pracę zdalną. Co prawda nie może ich z niej odwołać, gdy źle będą ją wykonywać, ale może ich zwolnić z pracy.
|
|
Dwa przepisy pozwalają na pracę zdalną rodziców małych dzieci, a dla pracodawców to kłopot | |
Dwie ostatnie nowelizacje Kodeksu pracy wprowadziły możliwość wnioskowania o pracę zdalną przez rodziców dzieci do lat 4. Mogą albo wnioskować o pracę zdalną albo wybrać pracę zdalną jako formę elastycznej organizacji pracy. W zależności od tego co wybiorą, różny będzie tryb odmowy udzielenia zgody na pracę zdalną przez pracodawcę. Przepisy te nie są jednolite i będą rodziły problemy praktyczne.
|
|
Zmiana w trakcie roku, ale liczba dni pracy zdalnej okazjonalnej jak za pełny rok | |
Zmiany wprowadzone nowelizacją Kodeksu pracy zaczną obowiązywać w kwietniu, ale w 2023 r. do wykorzystania będą pełne 24 dni wprowadzonej nią pracy zdalnej okazjonalnej, bo ani z przepisów Kodeksu pracy, ani z przepisów ustawy nowelizującej nie wynika, że uprawnienie do wnioskowania o taką pracę rozliczone ma być proporcjonalnie do okresu obowiązywania tych regulacji.
|
|
Nie będzie pracy zdalnej okazjonalnej na Seszelach. Chyba że szef się zgodzi | |
Pracodawcy przygotowują wzory wniosków o pracę zdalną okazjonalną. Ma to uporządkować stosowanie tej formy pracy zdalnej i uciąć wątpliwości co do wskazywania miejsca jej wykonywania przez pracowników. Zdaniem prawników, choć jest to odrębna forma pracy zdalnej, to stosuje się do niej ogólną zasadę, że pracownik ma pracować w miejscu każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą. A ci już szykują zakazy pracy za granicą, albo wyznaczają odległość od biura i czas dojazdu na wezwanie, w razie potrzeby.
|
|
Dalsze wnioskowanie o pracę zdalną okazjonalną po wyczerpaniu limitu dni | |
Wnioski pracowników o pracę zdalną po wyczerpaniu rocznego limitu 24 dni pracy okazjonalnej będą mogły być realizowane, ale już w oparciu o regulacje dotyczące pracy zdalnej naprzemiennej. Wtedy pracownik będzie objęty wewnętrznymi regułami dotyczącymi pracy zdalnej, a przy ich braku dokonane musiałyby być uzgodnienia dotyczące m.in. rozliczania kosztów tej pracy. Konieczne byłoby też uzgodnienie pomiędzy stronami samej pracy zdalnej. Więcej piszemy o tym w Legal Alert.
|
|
Praca zdalna okazjonalna - rozporządzenie ma doprecyzować ustawę | |
Rząd chce zmienić rozporządzenie o świadectwie pracy, by nakazać pracodawcom podawanie liczby dni pracy zdalnej okazjonalnej wykorzystanych przez pracownika w roku, w którym kończy pracę u pracodawcy. Zamierza w ten sposób uściślić nieprecyzyjny przepis w ustawie, który wejdzie w życie 7 kwietnia. Nie ma jednak ku temu delegacji ustawowej. Zdaniem prawników, ustawodawca znów przerzuca na pracodawców koszty nieprecyzyjnego prawa i zmusza do ponoszenia ryzyka ewentualnych roszczeń pracowników.
|
|
Praca zdalna naprzemienna - problemem zakres „naprzemienności” | |
Praca zdalna może być wykonywana naprzemiennie z pracą w zakładzie pracy. Wykonywana jest według wszystkich reguł dotyczących pracy zdalnej, z zachowaniem nałożonych na pracodawcę obciążeń, m.in. obowiązku rozliczania kosztów prądu i używania własnych narzędzi pracownika. Istotne są ustalenia dotyczące proporcji między pracą zdalną a pracą w stałym miejscu. W żaden sposób nie są one narzucone czy ograniczone przez ustawodawcę. Mogą wynikać z regulacji wewnętrznych dotyczących pracy zdalnej, ale nie muszą być one ustalane w takim samym zakresie dla wszystkich pracowników. Mogą wynikać z indywidualnych uzgodnień z pracownikiem.
|
|
Okazjonalna praca zdalna to nie urlop na żądanie – nie wystarczy wniosek, potrzebna zgoda szefa | |
Nikt nie wie, jak należy stosować okazjonalną pracę zdalną, bo przepis Kodeksu pracy, który ją reguluje nie określa ani kiedy ma być składany wniosek przez pracownika, ani w jakim terminie i w jaki sposób powinien być rozpatrzony przez pracodawcę. Tymczasem ustawodawca wyłączył stosowanie do niej przepisów dotyczących zasad wykonywania pracy zdalnej, czyli możliwość określenia jej w regulaminie pracy zdalnej. Zdaniem prawników, to nieracjonalne, bo w ten sposób pracodawca nie będzie mógł ustalić, jak procedura ma wyglądać.
|
|
Praca zdalna okazjonalna – bez określania zasad i ponoszenia kosztów przez pracodawcę | |
Praca zdalna okazjonalna to praca poza stałym miejscem pracy, wykonywana na wniosek pracownika, w łącznym wymiarze w roku kalendarzowym nie większym niż 24 dni. Co istotne, jej wykonywanie nie wymaga szerokiego ustalenia zasad oraz nie jest związane z obowiązkiem pracodawcy zapewnienia pracownikowi narzędzi pracy i niezbędnego wyposażenia oraz materiałów lub pokrywania kosztów. Więcej piszemy o tym w Legal Alert.
|
|
Dni pracy zdalnej okazjonalnej trafią na świadectwo pracy. Ale nie tylko one | |
Pracodawca będzie musiał w świadectwie pracy zamieszczać informacje nie tylko dotyczące liczby dni pracy okazjonalnej wykorzystanej przez pracownika w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy. Będzie też podawał informacje o wykorzystaniu przez pracownika zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem.
|
|
Nowa umowa na pracę zdalną uwięzi pracownika w domu | |
Osoby, które przy zawieraniu umowy o pracę uzgodniły z pracodawcą, że będą wykonywały pracę zdalnie, nie będą już mogły pracować w biurze. Takiej możliwości przepisy nie przewidują. Prawnicy mówią wprost o dyskryminacji i nierównym traktowaniu pracowników. Ich zdaniem, przepis, który stanowi ukłon rządu w stronę pracodawców, powinien trafić do Trybunału Konstytucyjnego. Nie jest tajemnicą, że dziś wiele firm, które w pandemii zmniejszyło biura, miałyby problem z powrotem wszystkich pracowników do pracy stacjonarnej.
|
|
Nawet gdy to pracownik ma interes w tym, by pracować zdalnie, i tak zapłaci firma | |
Niezależnie od tego, czy kodeksowa praca zdalna będzie wykonywana na polecenie pracodawcy, czy na wniosek pracownika, na pracodawcy ciążą takie same obowiązki - np. zapewnienia mu w domu sprzętu. Zdaniem prawników, ustawodawca powinien zróżnicować je w zależności od tego, kto jest zainteresowany takim trybem. Będzie też pytanie, czy przy poleceniu pracy zdalnej firmy mają obowiązek opracowania oceny ryzyka i zebrania oświadczeń od pracowników. Bo ustawodawca nie przewidział wyłączeń w tym zakresie.
|
|
Zmieniasz pracę w ciągu roku - po 24 dodatkowe dni zdalnie w każdej firmie | |
Pracownicy, którzy zmienią pracę w trakcie roku kalendarzowego, będą mogli skorzystać u nowego pracodawcy z 24 dni okazjonalnej pracy zdalnej. I to nawet wtedy, gdy cały przysługujący im w roku kalendarzowym limit wykorzystali w poprzednim miejscu. Zdaniem prawników, to błąd ustawodawcy, bo nie wprowadził ograniczenia na wzór urlopu na żądanie. Brak też podstawy prawnej do wpisania liczby wykorzystanych dni do świadectwa pracy.
|
|
Pracodawca z pracownikiem ustali ryczałt w pracy zdalnej, a władza to sprawdzi | |
Rząd umywa ręce w kwestii zwrotu pracownikom kosztów pracy zdalnej. Proponuje, by wysokość ryczałtu, zamiast zwrotu kosztów, była bezpośrednio uzgadniana w firmach. Jednocześnie nie rezygnuje z przepisu zawierającego niejasne kryteria ustalania kwoty ryczałtu wypłacanej pracownikom. Prawnicy obawiają się, że to zachęci ZUS i urzędy skarbowe do kontroli i kwestionowania wysokości świadczeń. Tym bardziej że mają być one zwolnione z PIT i nieozusowane.
|
|
Praca zdalna okazjonalna – sporna interpretacja przepisu o liczbie dni w roku | |
Ile dni w roku kalendarzowym będą mogły przepracować zdalnie, w ramach pracy okazjonalnej, osoby zatrudnione w niepełnym wymiarze czasu pracy? Prawnicy są podzieleni: jedni uważają, że liczba dni ma być proporcjonalna do wymiaru czasu pracy, inni – że będą to 24 dni, jak mówi ustawa, bez względu na wymiar czasu pracy. I za tym podejściem opowiada się resort pracy.
|
|
Miejsce wykonywania pracy zdalnej uzgodnione mailem, ale... i tak na papierze | |
Po wakacjach Sejm rozpocznie prace nad przepisami wprowadzającymi pracę zdalną na stałe do Kodeksu pracy, a pracodawcy już dziś zastanawiają się, jak dokumentować uzgodnienie miejsca wykonywania takiej pracy, aby było to zgodne z prawem, a jednocześnie nie stanowiło nadmiernego obciążeniach dla działów kadr. Według MRiPS, dokumenty takie powinny być umieszczane w części B akt osobowych pracownika.
|
|
Przejazd z miejsca wykonywania pracy zdalnej do biura nie będzie podróżą służbową | |
Jak rozliczać przejazdy pracownika z miejsca wykonywania pracy zdalnej do biura oraz w jakiej sytuacji czas ten będzie podróżą służbową, a kiedy będzie wliczany do czasu pracy? Zdaniem prawników, co potwierdza nam MRiPS, decyduje sposób określenia miejsce wykonywania pracy w umowie o pracę. Dojazd pracownika wezwanego do biura w ciągu dnia będzie odbywał się w jego czasie pracy.
|
|
Pracownika mobilnego nie można wysłać na pracę zdalną | |
Pracownika mobilnego nie można wysłać na pracę zdalną Nasz news Pracodawcy zastanawiają się, jak na gruncie kodeksowych przepisów o pracy zdalnej, nad którymi pracuje Sejm, potraktować pracowników, którzy - jak np. przedstawiciele handlowi - stale wykonują pracę poza siedzibą firmy. Zdaniem Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, praca zdalna zarezerwowana jest dla pracowników, którzy co do zasady wykonują ją stacjonarnie oraz dokonują z pracodawcą uzgodnienia co do wykonywania jej zdalnie. Prawnicy nie godzą się z taką interpretacją.
|
|
Po nowelizacji kodeksu więcej obowiązków informacyjnych dla pracodawców | |
Obowiązująca od 26 kwietnia nowelizacja Kodeksu pracy to kolejne wyzwanie dla pracodawców, którzy muszą przekazywać pracownikom więcej informacji o warunkach zatrudnienia. I nie chodzi tylko o to, że liczba takich informacji wzrosła z 5 do 13, ale także o ich szczegółowość oraz brak wytycznych do ich sporządzania, czy wręcz wzorów. Małe firmy nie mają wsparcia HR w ich przygotowaniu, a duże, mające setki czy tysiące pracowników, mogą mieć problem z ich aktualizacją.
|
|
Korzystanie przez pracowników z nowych uprawnień pracodawca przechowa w aktach osobowych | |
W części B akt osobowych pracodawcy będą musieli umieszczać dokumentację związaną z korzystaniem przez pracownika z nowych uprawnień, jakie wprowadza najnowsza nowelizacja Kodeksu pracy, takich jak np. wniosków o zmianę rodzaju umowy o pracę na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy. Projekt rozporządzenia w tej sprawie został we wtorek opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji.
|
|
Dwa lata rząd pracuje nad przepisami o pracy zdalnej, a pracodawcom daje dwa tygodnie na wdrożenie | |
Tylko 14 dni będą mieli pracodawcy na dostosowanie organizacji pracy zdalnej w swoich zakładach do nowych zasad, jakie określone zostaną w Kodeksie pracy. To za mało, zwłaszcza że nawet uzgodnienie jej wykonywania między pracownikiem a pracodawcą będzie wymagało od tego drugiego dodatkowych działań, np. ustalenia zasad wypłaty ekwiwalentu czy zwrotu kosztów. A to będzie tylko jedna z dużych zmian, jakie w wakacyjnym okresie będą musieli wdrażać.
|
|
Będą nowe wnioski dotyczące uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem | |
MRiPS chce przenieść do nowego rozporządzenia w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem część obecnych przepisów. To trzeci projekt rozporządzenia opublikowany we wtorek na stronie RCL, którego wydanie ma związek z najnowszą nowelizacją Kodeksu pracy z 9 marca 2023 r., która czeka na ogłoszenie w Dzienniku Ustaw. On również, tak jak pozostałe, ma wejść w życie po upływie 7 dni od publikacji.
|
|
Firma stwierdzi wypadek przy pracy zdalnej, ale ZUS może nie wypłacić świadczenia | |
Przepisy dotyczące wypadku przy pracy mają być stosowane odpowiednio także do pracy zdalnej - zakłada najnowszy projekt nowelizacji Kodeksu pracy. Pracodawcy zachodzą jednak w głowę, co będzie to oznaczało w praktyce. Zdaniem prawników, pracodawca będzie stwierdzał wypadek przy pracy, ale to ZUS będzie rozstrzygał, czy pracownikowi należy się świadczenie wypadkowe. Zakwestionować więc może związek wypadku z pracą.
|
|
Ryczałt za pracę zdalną potrzebny, ale może zachęcać do nadużyć | |
Koszty pracy zdalnej, jakie miałby ponosić pracodawca, zwłaszcza energii i internetu, wciąż budzą kontrowersje. Najnowszy projekt nie usuwa wątpliwości, bo niewiele różni się w tej kwestii od wcześniejszych ministerialnych propozycji. A brak szczegółów co do sposobu ustalania ryczałtu dla pracowników może sprawić, że ZUS i fiskus mogą chcieć to weryfikować. A wypłaty nie będące przychodem w PIT mogą zachęcić do przerzucania części kosztów pracy w ryczałt.
|
|
Informacje o wynikach kontroli trzeźwości pracodawca przechowa w aktach pracownika | |
Informacje o dacie, godzinie i minucie badania przeprowadzonego w ramach kontroli trzeźwości pracowników lub kontroli na obecność w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu oraz wyniku tego badania, wskazującym na stan po użyciu alkoholu albo stan nietrzeźwości lub obecność środka działającego podobnie do alkoholu w organizmie pracownika, pracodawca będzie przechowywał w dodawanej części E akt osobowych pracownika. Projekt rozporządzenia w tej sprawie został właśnie opublikowany.
|
|
Prewencyjna kontrola trzeźwości musi być w firmie uregulowana | |
Wprowadzone do Kodeksu pracy przepisy o możliwości dokonywania prewencyjnej kontroli trzeźwości i na obecność środków działających podobnie do alkoholu wprost umożliwiły ustalenie wewnętrznych zasad sprawdzania wyrywkowego pracowników pod kątem alkoholu i podobnie działających substancji. Jeżeli pracodawca zasad takich nie wprowadzi, nie będzie mógł przeprowadzać takich kontroli. Ale jak najbardziej będzie mógł – i nawet musiał – reagować na podejrzenia stawienia się do pracy po wpływem alkoholu oraz narkotyków. Więcej piszemy o tym w Legal Alert.
|
|
Minister zdrowia szykuje nierealistyczne zasady badania trzeźwości pracowników | |
Pracodawca, na żądanie pracownika poddawanego kontroli trzeźwości alkomatem, metodą utleniania elektrochemicznego, będzie musiał dwukrotnie powtórzyć badanie, ale już metodą spektrometrii w podczerwieni. Te ostatnie to bardzo drogie urządzenia i wielu pracodawców nie będzie na nie stać. Utrudni to realizację ustawowych obowiązków pracodawców. Resort zdrowia powinien się z tych przepisów wycofać.
|
|
Resort zdrowia wie, jak pracodawcy mają badać trzeźwość pracowników i jak dokumentować to badanie | |
Ministerstwo Zdrowia przekazało do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych projekt rozporządzenia, które ma określić warunki i metody przeprowadzania przez pracodawcę kontroli trzeźwości pracownika. Nowe przepisy zawierają też wykaz środków działających podobnie do alkoholu. Na liście są m.in. opioidy, amfetamina i kokaina.
|
|
Pracodawca nie może obniżyć ustawowej normy obecności alkoholu w organizmie pracownika | |
Pracodawca nie może sam, w prawie wewnątrzzakładowym, obniżyć dolnej granicy wskazującej na obecność alkoholu w organizmie pracownika. Musi uznać za brak obecności alkoholu w organizmie, gdy zawartość nie osiąga lub nie prowadzi do osiągnięcia wartości właściwych dla stanu po użyciu alkoholu, tj. od 0,2 promila we krwi albo od 0,1 mg w wydychanym powietrzu. Tak twierdzą prawnicy, a ich stanowisko potwierdza zarówno MRiPS, jak i GIP.
|
|
Jak kontrolować trzeźwość pracownika i nie naruszać przy tym jego godności? | |
Od dziś obowiązują przepisy umożliwiające pracodawcom kontrolowanie pracowników na obecność w ich organizmach alkoholu i narkotyków. Ustawodawca, dopuszczając kontrolę w miejscu pracy, nie wskazał, jak ma ona dokładnie wyglądać. Nakazał jednak, by nie naruszała ona godności oraz innych dóbr osobistych pracownika. Prawnicy wskazują, by unikać kontroli przy osobach trzecich i nie komentować wyniku.
|
|
Pracodawcy łatwiej skontrolują trzeźwość pracowników, nawet wbrew związkom zawodowym | |
Pracodawcy w układach zbiorowych pracy lub w regulaminie pracy, albo w obwieszczeniu będą określać m.in. grupę lub grupy pracowników objętych kontrolą trzeźwości, ale i czas oraz częstotliwość jej przeprowadzania. Zdaniem prawników, propozycja rządu może ułatwić pracodawcom wprowadzenie kontroli nawet wbrew woli związków zawodowych. Nie radzą jednak przeceniać roli alkomatów w firmach. Bo w przypadku pijanych pracowników dowodem mogą być też zeznania świadków.
|
|
Prof. Gładoch: W firmach nie powinno być "nietykalnych" grup przy kontrolach trzeźwości | |
Zadaniem związków zawodowych nie jest typowanie razem z pracodawcą grup pracowników do badania trzeźwości. To nie związki odpowiadają za życie i zdrowie wszystkich osób w zakładzie pracy. Widziałabym raczej ich udział konsultacyjny i w tym kierunku zmieniłabym przepisy – mówi dr hab. Monika Gładoch, prof. UKSW, kierownik Katedry Prawa Pracy, radca prawny.
|
|
Nowe prawo - po narkotykach możliwa bezkarność, po lekach można stracić pracę | |
Pracownicy uzależnieni od narkotyków i biorący substancje narkotyczne spoza listy ministra zdrowia, pozostaną bezkarni, a pracownicy np. leczący się na ADHD i biorący leki zawierające amfetaminę, będą mogli stracić pracę. Taki będzie efekt nowelizacji Kodeksu pracy, którego przepisy mają wejść w życie już 21 lutego. Zdaniem prawników, nowe regulacje nie zabezpieczają interesu ani pracowników, ani pracodawców. Co więcej, na skutek zaniechania ustawodawcy staną się źródłem problemów i sporów sądowych na lata.
|
|
Nowe przywileje rodzicielskie – firmy przygotowują się na problemy | |
W środę, 26 kwietnia, wejdzie w życie druga w tym roku, tym razem duża, nowelizacja Kodeksu pracy. A wraz z nią przywileje dla rodziców dzieci do lat 8 – m.in. możliwość wnioskowania o elastyczną organizację pracy, w tym pracę zdalną. Już dziś pracodawcy, których "zalała" fala wniosków, zastanawiają się, jak zorganizować pracę i jak zapanować nad poczuciem niesprawiedliwości u pracowników, na których spadnie więcej obowiązków.
|
|
Urlop opiekuńczy, czyli mocna ochrona pracownika i komplikacje dla pracodawcy | |
Wcześniejsze złożenie wniosku o urlop opiekuńczy wystarczy, by pracownik podlegał ochronie przed zwolnieniem z pracy. Ile dni przed planowanym urlopem – nie wiadomo, bo projekt ustawy o tym nie mówi. Gdyby to było maksymalne 21 dni, jak przy urlopie rodzicielskim, to przy rozbiciu urlopu na 5 poszczególnych dni, zyska on w sumie 110 dni ochrony, czyli około 3,6 miesiąca w roku. Zdaniem prawników, przepis trzeba doprecyzować.
|
|
Unijne przepisy o urlopach rodzicielskich w kodeksie dopiero w przyszłym roku | |
1 stycznia 2023 roku, a nie 1 sierpnia 2022 roku to możliwy termin wejścia w życie nowelizacji Kodeksu pracy wdrażającej w Polsce dwie unijne dyrektywy: w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej oraz tzw. dyrektywę rodzicielską. Ma to wynikać z kalendarza sejmowego i faktu, że prace nad tym projektem w łonie rządu wciąż jeszcze trwają. Na przestrzeni 10 lat koszt nowych rozwiązań ma wynieść prawie 14,9 mld zł.
|
|
Rodzic 4-latka nie pojedzie w delegację, ale w supermarkecie będzie pracował po 12 godzin | |
Rodzice dzieci powyżej 4. roku życia będą mogli nadal, bez swojej zgody, być zatrudniani w rozkładach czasu pracy powyżej 8 godzin na dobę w systemach równoważnych, w systemie skróconego tygodnia pracy oraz w systemie pracy weekendowej pracować po 12 czy 16 godzin, ale będą mogli zdecydować, czy chcą pracować w nadgodzinach, porze nocnej i delegacjach, dopóki dziecko nie skończy 8 roku życia. Taki będzie efekt najnowszej noweli Kodeksu pracy. Prawnicy zastanawiają się, czy było to celowe działanie ustawodawcy, czy jego przeoczenie.
|
|
Pracodawca nie może żądać potwierdzenia „poważnych względów medycznych” przy urlopie opiekuńczym | |
Urlop opiekuńczy będzie okresem niepłatnym, ale w pełni zaliczanym do okresów, od których zależą uprawnienia pracownicze, co może mieć szczególnie istotne znacznie dla pracodawców jednostek sfery budżetowej. Pracownik będzie musiał wskazać osobę, w związku z opieką lub wsparciem której chciałby wykorzystywać ten urlop, ale nie będzie musiał przedstawiać dowodów potwierdzających sytuację zdrowotną tej osoby. Więcej piszemy o tym w Legal Alert.
|
|
Więcej chronionych przed zwolnieniem grupowym, ale kryteria niejasne | |
Przy zwolnieniach grupowych, w razie nie przyjęcia zmienionych warunków pracy czy płacy przez chronionego pracownika, to pracodawca będzie musiał udowodnić, że przy wypowiadaniu kierował się innymi powodami. Zdaniem prawników, przepis w obecnym kształcie jest niejasny. Nie wiadomo komu i co ma udowadniać pracodawca, a także po co. Zwłaszcza, że jak mówią prawnicy, w takiej sytuacji nie ma mowy o postępowaniu sądowym.
|
|
Dzięki unijnym przepisom do kodeksu pracy trafią nowe uprawnienia dla rodziców | |
Wprowadzenie dla pracownic i pracowników indywidualnego prawa do urlopu rodzicielskiego w łącznym wymiarze dla obojga rodziców do 41 tygodni, urlopu opiekuńczego - do 5 dni w roku kalendarzowym - w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej np. krewnym oraz zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych. To tylko niektóre ze zmian przewidzianych w projekcie nowelizacji Kodeksu pracy.
|
|
Z dni wolnych od pracy na opiekę nad dzieckiem skorzystać może tylko jeden z rodziców | |
Pracownikowi wychowującemu dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Wybór sposobu korzystania z tego uprawnienia dokonywany jest w pierwszym wniosku o zwolnienie składanym w roku kalendarzowym i jest wiążący do końca danego roku, nawet przy zmianie pracodawcy. Niezrealizowane w roku zwolnienie przepada – nie podlega przeniesieniu na rok kolejny. Więcej piszemy o tym w Legal Alert.
|
|
Urlop opiekuńczy, czyli mocna ochrona pracownika i komplikacje dla pracodawcy | |
Wcześniejsze złożenie wniosku o urlop opiekuńczy wystarczy, by pracownik podlegał ochronie przed zwolnieniem z pracy. Ile dni przed planowanym urlopem – nie wiadomo, bo projekt ustawy o tym nie mówi. Gdyby to było maksymalne 21 dni, jak przy urlopie rodzicielskim, to przy rozbiciu urlopu na 5 poszczególnych dni, zyska on w sumie 110 dni ochrony, czyli około 3,6 miesiąca w roku. Zdaniem prawników, przepis trzeba doprecyzować.
|
|
Brak definicji siły wyższej zapewni pracownikom dodatkowe wolne | |
Rząd chce wpisać do Kodeksu pracy siłę wyższą jako powód zwolnienia pracownika od pracy - przez 2 dni lub 16 godzin w roku. Żeby z nich skorzystać, wystarczy pilna sprawa rodzinna spowodowana chorobą lub wypadkiem. Pracodawcy będą mieli nie lada problem z rozstrzyganiem, czy sprawa jest rzeczywiście pilna, jak daleko "sięga" rodzina albo czy dane zdarzenie jest wypadkiem. Może okazać się, że pojawią się nadużycia, bo dla pracowników to dodatkowe wolne za połowę wynagrodzenia.
|
|
Projekt: Umowa na okres próbny dłuższa o urlop i usprawiedliwione nieobecności pracownika | |
Umowę o pracę na okres próbny, nieprzekraczający 3 miesięcy, pracodawcy będą mogli – tak jak obecnie - zawierać, by sprawdzić kwalifikacje pracownika i możliwości jego zatrudnienia do wykonywania określonego rodzaju pracy. Strony będą jednak mogły uzgodnić w umowie o pracę jej przedłużenie o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika.
|
|
Pracodawca nie wypowie umowy terminowej bez uzasadnienia | |
Szykują się rewolucyjne zmiany. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej chce wprowadzić obowiązek uzasadniania wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony. Okazją do nowelizacji Kodeksu pracy mają być prace nad wdrożeniem do polskiego porządku prawnego dwóch unijnych dyrektyw. Zdaniem prawników taka zmiana może prowadzić do wypychania pracowników z umów o pracę.
|
Rok 2023 pod znakiem zmian w Kodeksie pracy
Źródło: iStock
W 2023 roku weszły w życie dwie nowelizacje Kodeksu pracy. Pierwsza – powszechnie znana pod nazwą pracy zdalnej, bo na stałe wprowadziła to rozwiązanie znane z pandemii, ale też długo oczekiwane przez pracodawców przepisy umożliwiające im kontrolę trzeźwości pracowników. I druga – wdrażająca dwie unijne dyrektywy zawierające wiele propracowniczych rozwiązań, zwłaszcza dla rodziców dzieci do lat 8. Pracodawcy powinni sprawdzić co ich czeka, a pracownicy - jakie przywileje zyskają.