Wydatek energetyczny jako element wysiłku fizycznego a profilaktyczne posiłki i napoje

Wysiłek fizyczny związany z wykonywaną pracą na danym stanowisku wpływa znacząco na wydajność pracownika i może prowadzić do szybkiego zmęczenia pracownika, a co za tym idzie potrzeby wprowadzenia pracownikowi profilaktycznych posiłków i napojów - wskazuje ekspert Serwisu BHP Krzysztof Zamajtys.

Fragment publikacji Serwisu BHP.

Przydzielenie pracownikowi profilaktycznych posiłków i napojów często jest uzależnione jedynie, choć nie zawsze słusznie, od końcowego wydatku energetycznego, jednakże nic nie stoi na przeszkodzie aby przy ocenie warunków pracy na danym stanowisku zainteresować się pozostałymi dwoma elementami wysiłku fizycznego, a mianowicie obciążeniem statycznym oraz monotypowością ruchów roboczych.
Podsumowując trzeba zawsze pamiętać o trzech elementach składowych wysiłku fizycznego. Nie zalecane jest zajmowanie się wyłącznie wydatkiem energetycznym i tylko wyłącznie od jednego elementu wysiłku fizycznego uzależnianie wprowadzania zmian na danym stanowisku.
Prawidłowe podejście w tym zakresie to analiza i ocena warunków pracy pod kątem trzech elementów składowych wysiłku fizycznego, a mianowicie wydatku energetycznego, obciążenia statycznego oraz monotypowości ruchów roboczych.
Trudność pracy fizycznej można odwzorować na podstawie wydatku energetycznego, rozumianego jako uzyskiwaną ze spalania pokarmów ilość energii, którą ciało potrzebuje na jednostkę czasu, do spełnienia określonej funkcji
Na poziom zmęczenia, oprócz wydatku energetycznego, wpływa również obciążenie statyczne, zależne od pozycji przy pracy. Jest to wysiłek powstały w warunkach bezruchu, przy długotrwałym skurczu mięśni. Wymuszona, niewygodna pozycja przy pracy, np. praca z rękami ponad głową, w pozycji pochylonej albo ze skręconym tułowiem, powoduje nieprawidłowy obieg krwi w pracujących mięśniach i znacznie przyspiesza zmęczenie. Zachodzi to nawet wówczas, gdy nie ma pracy w sensie fizycznym, np. gdy trzymamy nieruchomo ciężar w wyciągnię¬tej ręce. Obciążenie statyczne stanowi jeden z elementów każdej pracy i zawsze w dużym stopniu wpływa na jej uciążliwość. Często jest elementem warunkującym czas i możliwości wykonania danej czynności.
Kolejny czynnik, wpływający na powstawanie zmęczenia fizycznego, to monotypowość - jednostajność ruchów pracownika. Jeśli te same ruchy są stale powtarzane, to angażują one te same grupy mięśni. Wpływa to na znaczne przyspieszenie procesów zmęczeniowych mięśni, utrudniając regenerację sił. Z tego względu ruchy jednostajne są często odczuwane jako uciążliwe.