Kto pokrywa koszty transportu pracownika, który uległ wypadkowi poza granicami kraju (UE) i przebywa w szpitalu?

Pytanie pochodzi z Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

Odpowiedź: jeżeli pracownik w następstwie wypadku przebywa w szpitalu na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) i korzysta ze świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji, koszty transportu do miejsca leczenia w Polsce mogą być pokryte przez NFZ na warunkach określonych w art. 42i ust. 9 u.ś.o.z.

Uzasadnienie: zgodnie z art. 42i ust. 9 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 581 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z.,  w przypadku gdy wnioskodawca przebywa w szpitalu na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA), korzystając ze świadczeń udzielanych na podstawie przepisów o koordynacji (tj. korzystający ze świadczeń udzielonych w innym niż Polska państwie członkowski UE/EFTA na koszt NFZ), dyrektor właściwego oddziału NFZ wydaje, na wniosek podmiotu uprawnionego, w drodze decyzji administracyjnej, zgodę na pokrycie kosztów transportu do miejsca dalszego leczenia w kraju - najtańszym środkiem transportu możliwym do zastosowania w aktualnym stanie zdrowia wnioskodawcy, gdy przewidywane koszty dalszego leczenia za granicą przewyższają koszty transportu i leczenia w kraju.

Dowiedz się więcej z książki
Meritum Bezpieczeństwo i Higiena Pracy
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł

 

Wniosek o wyrażenie zgody na pokrycie kosztów transportu może być złożony we właściwym oddziale NFZ (właściwy oddział NFZ ustala się na podstawie miejsca zamieszkania zainteresowanego) nie tylko przez zainteresowanego, ale również przez osoby mu bliskie (np. małżonka, krewnego). Do przedmiotowego wniosku – zgodnie z art. 42i ust. 11 u.ś.o.z. - należy dołączyć 1) dokumentację sporządzoną przez szpital, w którym przebywa świadczeniobiorca, zawierającą aktualne rozpoznanie kliniczne, opis aktualnego stanu zdrowia, określenie prawdopodobnego zakresu i czasu trwania dalszego leczenia oraz wskazanie środka transportu możliwego do zastosowania w aktualnym stanie zdrowia zainteresowanego, 2) wstępny kosztorys dalszego leczenia sporządzony przez ww. szpital, 3) tłumaczenie na język polski dokumentów, o których mowa w pkt 1 i 2 powyżej (tłumaczenie nie musi być sporządzone przez tłumacza przysięgłego). Ponadto taki wniosek powinien zawierać: 1) nazwę i adres szpitala, w którym przebywa świadczeniobiorca, 2) wskazanie miejsca leczenia w kraju. Pamiętać należy o tym, że zgoda dyrektora właściwego oddziału NFZ na pokrycie kosztów transportu jest wydawana przed jego wykonaniem, a co za tym idzie NFZ nie zwraca wcześniej poniesionych kosztów transportu do miejsca dalszego leczenia w kraju.

Koszty transportu pracownika, który uległ wypadkowi nie mogą być natomiast pokryte przez ZUS, nawet jeżeli w okresie wykonywania pracy w innym niż Polska państwie członkowskim członkowskiego Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) nadal podlegał on polskiemu ustawodawstwu z zakresu zabezpieczenia społecznego. W tym zakresie należy bowiem zauważyć, że ubezpieczenia społeczne, którymi pracownik jest objęty obowiązkowo nie obejmują świadczenia w postaci pokrycia kosztów transportu z innego kraju do Polski. Ubezpieczenia emerytalne i rentowe – co wynika z art. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 748 z późn. zm.) – obejmują takie świadczenia, jak: 1) emeryturę, w tym emeryturę częściową, 2) rentę z tytułu niezdolności do pracy, w tym rentę szkoleniową, 3) rentę rodzinną, 4) dodatek pielęgnacyjny, 5) dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej oraz 6) zasiłek pogrzebowy. Z tytułu ubezpieczenia chorobowego, zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r., poz. 159 z późn. zm.), przysługują osobie uprawnionej takie świadczenia pieniężne, jak: 1) zasiłek chorobowy, 2) świadczenie rehabilitacyjne, 3) zasiłek wyrównawczy, 5) zasiłek macierzyński oraz 6) zasiłek opiekuńczy. Z kolei - stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 1242) – ubezpieczeniem wypadkowym są objęte takie świadczenia, jak: 1)zasiłek chorobowy, 2)świadczenie rehabilitacyjne, 3) zasiłek wyrównawczy, 4) jednorazowe odszkodowanie, 6) renta z tytułu niezdolności do pracy, 7) renta szkoleniowa, 8) renta rodzinna, 9) dodatek do renty rodzinnej, 10) dodatek pielęgnacyjny, 11) pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne.

Niezależnie od powyższego należy dodać, że niektóre firmy wysyłające pracowników do wykonywania pracy za granicą wykupują na ich rzecz polisy ubezpieczeniowe przewidujące pokrycie kosztów leczenia za granicą i innych kosztów np. kosztów transportu chorego pracownika do kraju. W takim przypadku pokrycia kosztów transportu chorego pracownika do kraju może domagać się od firmy ubezpieczeniowej, w której została wykupiona odpowiednia polisa ubezpieczeniowa.