Pracownik nie może jednocześnie podlegać obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników

Osoba pracująca na etacie, posiadająca akcje i udziały w spółkach zamierza zakupić grunt siedliskowy około 5 ha. W planach ma zakup zwierząt tj. kury, krowy, konie i wielbłądy i obróbkę mleka w związku z prowadzeniem działalności rolnej i agroturystycznej.Kiedy osoba ta stanie się rolnikiem? Kiedy z ZUS przejdzie do KRUS?Czy ma znaczenie wielkość zakupywanej ziemi?

Odpowiedź: obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników podlega rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny. Osoba zatrudniona w ramach stosunku pracy nie może jednocześnie podlegać obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników.

Uzasadnienie: stosownie do art. 7 ust. 1 i art. 16 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 1403) – dalej u.u.s.r., ubezpieczeniu społecznemu rolników (tj. ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu oraz ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i  macierzyńskiemu) z mocy ustawy podlega rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny. Dla potrzeb u.u.s.r. za rolnika – zgodnie z art. 6 pkt 1) u.u.s.r. – uważa się pełnoletnią osobę fizyczną, zamieszkującą i prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osobę, która przeznaczyła grunty prowadzonego przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia. Natomiast za gospodarstwo rolne uważa się każde gospodarstwo służące prowadzeniu działalności rolniczej (tj. działalność w zakresie produkcji roślinnej lub zwierzęcej, w tym ogrodniczej, sadowniczej, pszczelarskiej i rybnej), a za dział specjalny - dział specjalny produkcji rolnej, o którym mowa w załączniku do u.u.s.r. Niezależnie od powyższego należy zauważyć, że rolnik, który spełnia wyżej określone warunki podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy, jeżeli: 1) posiada obywatelstwo polskie lub 2) przebywa na terytorium Polski na podstawie wizy, zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, zezwolenia na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, zgody na pobyt tolerowany lub w związku z uzyskaniem w Polsce statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej, lub 3) jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Powyższe prowadzi do wniosku, że obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników podlega rolnik, zamieszkujący i prowadzący na terytorium Polski, osobiście i na własny rachunek działalność rolniczą w pozostającym w jego posiadaniu gospodarstwie rolnym o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego użytków rolnych lub dział specjalny produkcji rolnej, w tym również w ramach grupy producentów rolnych. Rolnik zostaje objęty ubezpieczeniem społecznym rolników z mocy ustawy od dnia, w którym spełnia warunki do podlegania temu ubezpieczeniu. Podkreślenia wymaga, że obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników nie może podlegać rolnik, który podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu lub ma ustalonego prawa do emerytury lub renty albo ma ustalone prawo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Innym ubezpieczeniem społecznym – co wynika z art. 6 pkt 12) u.u.s.r. – są w szczególności obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 1442) – dalej u.s.u.s. Jeżeli zatem rolnik pozostaje w stosunku pracy i w związku z tym podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym na podstawie u.s.u.s., nie może jednocześnie podlegać obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników.