Pracodawcy nie są bezradni w przypadku kradzieży tajemnicy przedsiębiorstwa

Przedsiębiorca dysponuje szeregiem możliwości ochrony informacji i szeregiem rozwiązań, które w perspektywie mogą ochronić ten doniosły czynnik w funkcjonowaniu jego przedsiębiorstwa - twierdzą prawnicy.

Wraz z rozwojem przedsiębiorcy coraz ważniejsza staje się ochrona informacji stanowiących o jego sukcesie. Informacje te składają się na tzw. tajemnicę przedsiębiorstwa, która została zdefiniowana w art. 11 ust. 3 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zgodnie z tym przepisem tajemnicą tą są nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Dane te, skądinąd niezwykle cenne dla pracodawcy, podlegają szczególnej ochronie prawnej.

Szeroki wachlarz możliwości pracodawcy
Co do zasady osobami, które niezwykle często wykorzystują informacje poufne na szkodę pracodawcy, są byli pracownicy. Zdarza się bowiem, że zwolniony pracownik – dysponujący wiedzą na temat tajemnicy przedsiębiorstwa – poszukuje sposobu odpłacenia się byłemu pracodawcy lub po prostu nowych możliwości zarobkowych. Ochrona przed takim działaniem, podczas gdy pracownik uprzednio był związany jedynie zwykłą umową o pracę, trwa dotąd, dopóki osoba ta jest pracownikiem. Innymi słowy – ochrona wygasa z chwilą rozwiązania stosunku pracy. – Dlatego konieczne jest podjęcie działań w celu zachowania poufności informacji, które mają wartość dla firmy. Najlepiej jeżeli zostanie podpisana umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy – doradza Mateusz Kinas, aplikant adwokacki z Kancelarii Adwokackiej Duraj & Reck i Partnerzy.
Jeżeli przedsiębiorca będzie mógł udowodnić, że jego pracownik lub były pracownik nie był uprawniony do podjęcia działalności konkurencyjnej w stosunku do jego własnej oraz że przez podjęcie takiej działalności wyrządził mu szkodę, będzie mógł żądać odszkodowania na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. – Ponadto do umowy o zachowaniu poufności można wprowadzić karę umowną za naruszenie tajemnicy po ustaniu stosunku pracy, a także wydłużyć 3-letni okres związania byłego pracownika tajemnicą przedsiębiorstwa. Jest to rozwiązanie pożądane i korzystne z punktu widzenia pracodawcy – tłumaczy Mateusz Grzech, adwokat z Kancelarii Adwokackiej Duraj & Reck i Partnerzy.

Karolina Sztobryn
Ochrona programów komputerowych w prawie własności intelektualnej w Unii Europejskiej>>>

Kradzież tajemnicy przedsiębiorstwa przestępstwem
Kradzież tajemnicy przedsiębiorstwa, oprócz konsekwencji cywilnoprawnych, jest również sankcjonowana karnie. Ustawodawca przewidział dla osoby dokonującej takiego czynu karę pozbawienia wolności nawet do lat 2. Przepisy karne Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji stanowią, że jeżeli osoba, na której ciążył w stosunku do przedsiębiorcy obowiązek zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa, ujawniła ją innej osobie lub wykorzystuje ją we własnej działalności i takim działaniem wyrządza przedsiębiorcy poważną szkodę, podlega odpowiedzialności karnej.
Na gruncie prawa karnego musi dojść do pogwałcenia przez pracownika ciążącego na nim obowiązku dyskrecji dotyczącego informacji objętych tajemnicą pracodawcy i do wyrządzenia przez to przedsiębiorcy poważnej szkody. Obowiązek po stronie pracownika może wynikać na przykład z umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Odnośnie do wystąpienia poważnej szkody możemy tutaj mówić w dwojakim rozumieniu: o szkodzie o charakterze majątkowym, jak i niemajątkowym. Szkodę niemajątkową należy postrzegać jako utratę przez pracodawcę renomy rynkowej lub dewaluacji marki. Jeżeli przykładowo pracodawca działa na bardzo niewielkim rynku usług – próba zwabienia klienteli do innego przedsiębiorcy niewątpliwie godzi w renomę rynkową przedsiębiorstwa. Także i te okoliczności organy ścigania zobowiązane są wziąć pod uwagę – dostrzegają prawnicy z Kancelarii Adwokackiej Duraj & Reck i Partnerzy.

Pracodawca nie powinien biernie się przyglądać
Wachlarz możliwości ochrony prawnej przed nieuczciwością własnego pracownika wydaje się szeroki. Okazuje się, że pracodawcy nie są bezbronni w sytuacji, kiedy były pracownik ujawnia innej osobie dane objęte tajemnicą handlową. Należy jednak pamiętać, że niezachowanie odpowiednich środków ostrożności może doprowadzić do sytuacji, w której pracodawca może nie uzyskać ochrony prawnej i to pomimo – jak się może wydawać – słusznych argumentów po jego stronie.
Należy także pamiętać, że ściganie przestępstwa kradzieży tajemnicy przedsiębiorstwa jest możliwe jedynie na wniosek pokrzywdzonego. Innymi słowy – aby uzyskać odpowiednią ochronę ze strony państwa, należy się o nią upomnieć we własnym zakresie.