Osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą (gabinet stomatologiczny). Zatrudnia pracowników – stomatologów. Każdy z pracowników świadczy pracę w innych godzinach. Pierwszy pracownik – w poniedziałki i środy od 9:00 do 19:00, wtorki od 13:00 do 19:00, w czwartki i piątki od 9:00 do 15:00. Drugi pracownik natomiast: w poniedziałki od 9:00 do 19:00, wtorek-czwartek od 9:00 do 15:00.
Czy zważywszy na to, że godziny pracy dla poszczególnych pracowników w konkretne dni tygodnia wyglądają tak samo w poszczególnych miesiącach, to pracodawca jest zobowiązany do sporządzania harmonogramów czasu pracy?
 
 
Odpowiedź: w przypadku gdy organizacja pracy jest stała pracodawca nie ma obowiązku tworzyć comiesięcznych rozkładów (harmonogramów) czasu pracy dla pracowników.
 
Uzasadnienie: zgodnie z art. 129 § 3 i 4 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 z późn. zm.) – dalej k.p., rozkład czasu pracy (harmonogram czasu pracy) danego pracownika może być sporządzony – w formie pisemnej lub elektronicznej – na okres krótszy niż okres rozliczeniowy, obejmujący jednak co najmniej 1 miesiąc.
Przykładowo pracodawca, u którego obowiązuje 3 miesięczny okres rozliczeniowy ma obowiązek w jego trakcie stworzyć co najmniej 3 razy rozkłady casu pracy pracowników na okresy minimum miesięczne (okresy te mogą być krótsze np. tygodniowe). Pracodawca musi przy tym dokładnie określić dni pracy oraz dni wolne od pracy jak też wskazać godzinowy wymiar czasu pracy pracowników w poszczególnych dniach.
Ponadto pamiętać należy, że pracodawca ma obowiązek przekazać pracownikom rozkład czasu pracy co najmniej na 1 tydzień przed rozpoczęciem pracy w okresie, na który został sporządzony ten rozkład.
Pracodawca nie ma obowiązku sporządzania rozkładu czasu pracy, jedynie gdy:
1) rozkład wynika z prawa pracy (także zakładowego np. regulaminu pracy) albo z umowy o pracę,
Przykład
Jeśli więc rozkład jest stały (np. tak jak w przypadku wskazanym w pytaniu) i zapisany np. w regulaminie pracy (lub w obwieszczeniu) albo w umowach o prace pracowników, nie trzeba cyklicznie sporządzać indywidualnych harmonogramów.
2) pracodawca w porozumieniu z pracownikiem ustali czas niezbędny do wykonania powierzonych zadań, uwzględniając normy czasu pracy (dobową 8-godzinną i tygodniową 40-godzinną), a pracownik sam ustala swój rozkład czasu pracy,
Przykład
Pracownik zatrudniony jest w systemie zadaniowego czasu pracy. Z pracodawcą ustala zadania, które będzie musiał wykonać w trakcie okresu rozliczeniowego (pamiętając, aby mieściły się w podstawowym systemie czasu pracy, tj. przez 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w tygodniu). W tym przypadku pracodawca nie musi sporządzać rozkładu czasu pracy na dany okres rozliczeniowy. O szczegółowym rozkładzie czasu pracy decydować będzie bowiem samodzielnie pracownik.
3)      rozkład wynika z obwieszczenia, o którym mowa w art. 150 § 1 k.p.
Przykład
Firma zatrudnia 5 osób, nie ma więc obowiązku wprowadzania regulaminu pracy (nie ma też układu zbiorowego). Systemy i rozkłady czasu pracy podaje się do wiadomości pracowników w obwieszczeniu. Pracodawca ogłosił w nim, że pracownicy pracują stale, od poniedziałku do czwartku w godzinach 8.00–16.00 i w piątki w godzinach 7.00–15.00. W takim przypadku pracodawca również nie ma obowiązku tworzenia miesięcznych harmonogramów czasu pracy pracowników. Rozkład jest bowiem stały i wynika z obwieszczenia.
4)      na wniosek pracownika stosuje się do niego systemy ruchomego czasu pracy i indywidualny rozkład czasu pracy.
Przykład
Pracownik wystąpił do pracodawcy z wnioskiem o objęcie go ruchomym czasem pracy obejmującym pracę w poniedziałki i środy od godziny 7:30 do 14:30 a w pozostałe dni tygodnia od godziny 7:00 do 14:00. 
Dowiedz się więcej z książki
Czas pracy. 50 najważniejszych problemów
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł

 

 
 
Ponieważ rozkład czasu pracy wynika z indywidualnego wniosku pracownika pracodawca nie ma obowiązku sporządzania dla niego co miesięcznych rozkładów czasu pracy.
Tym samym jeżeli tylko wskazany w pytaniu rozkład czasu pracy pracowników wynika z aktu wewnątrzzakładowego (np. obwieszczenia) bądź z umowy o pracę pracownika pracodawca nie ma obowiązku comiesięcznego sporządzania obowiązujących pracowników rozkładów czasu pracy.