Pracodawca może ograniczyć spożywanie posiłków na stanowisku pracy

Pracodawca ma prawo zakazać pracownikom spożywania jakichkolwiek posiłków czy to sporządzonych przez samych pracowników, czy też dostarczonych przez firmę cateringową na ich stanowiskach pracy oraz w innych miejscach do tego nieprzeznaczonych (np. w miejscach obsługi klientów/petentów/interesantów itp.), tłumaczy Maciej Ambroziewicz,ekspertSerwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

W myśl art. 134 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r., poz. 1502 z późn. zm.) - dalej k.p., jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy. Przerwa ta, potocznie zwana „śniadaniową”, wykorzystywana jest przez pracowników na spożywanie posiłków – czy to przyniesionych przez siebie, czy też zakupionych w bufecie zlokalizowanym na terenie zakładu pracy lub dostarczonych przez firmę zewnętrzną.

 

Czytaj: Pracownik biurowy nie ma prawa do posiłku regeneracyjnego

 

Przepisy BHP obligują również pracodawcę do zapewnienia pomieszczeń do spożywania posiłków (jadalni). Obowiązek ten wynika wprost z § 29 załącznika nr 3 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.b.h.p., który stanowi, że pracodawca zatrudniający powyżej dwudziestu pracowników na jednej zmianie powinien zapewnić im takie pomieszczenie, które będzie spełniało określone wymagania (m.in. na każdego z pracowników jednocześnie spożywających posiłek powinno przypadać co najmniej 1,1 m² powierzchni). W przypadku, gdy zatrudnionych jest mniej, pracodawca powinien im zapewnić takie pomieszczenie, jeżeli narażeni są na kontakt ze szkodliwymi środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi, materiałami biologicznie zakaźnymi albo przy pracach szczególnie brudzących.

Powyższy przepis nie dotyczy jednak zakładów pracy, w których wykonywane są prace wyłącznie o charakterze biurowym. Nie oznacza to naturalnie, że u takiego pracodawcy można wprowadzić całkowity zakaz jedzenia (na wzór np. zakazu palenia), gdyż stanowiłoby to naruszenie praw zatrudnianych przez niego pracowników.

Pracodawca może oczywiście wprowadzić pewne ograniczenia w spożywaniu posiłków na stanowiskach pracy, bowiem trudno wyobrazić sobie obsługującego petenta urzędnika z kanapką w ręku. Pracodawca może również zakazać pracownikom spożywania posiłków bezpośrednio na stanowisku pracy z uwagi na ochronę maszyn, urządzeń czy narzędzi (np. klawiatury komputera), a także dyskomfort współpracowników (nie każdy musi tolerować zapachy odgrzewanego przez współpracownika obiadu lub odgłosy wydawane przy jedzeniu). W takim przypadku powinien jednak wskazać miejsce, w którym pracownicy będą mogli zjadać posiłki. Nie jest natomiast dopuszczalne zabronienie spożywania przez pracowników posiłków (np. w przeznaczonych do tego pomieszczeniach socjalnych), tylko dlatego, że zostały one dostarczone przez podmiot świadczący usługi cateringowe (np. kanapki, gotowe zestawy obiadowe itp.). Takie działania nie miałyby żadnego oparcia w obowiązujących przepisach, a tym samym pracodawca nie mógłby ich skutecznie egzekwować, a w dodatku – jeśli nie przede wszystkim – naruszałby prawa pracowników.

 

Szukasz odpowiedzi na pytania z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych? Zajrzyj do Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.