Marek A. (dane zmienione) wniósł skargę na decyzję Komendanta Głównego Straży Granicznej w przedmiocie powierzenia pełnienia obowiązków służbowych na stanowisku asystenta, wartownika sekcji ochrony strzeżonego ośrodka dla cudzoziemców. Rozstrzygnięcie to utrzymywało w mocy rozkaz personalny komendanta oddziału, wydany na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o Straży Granicznej (dalej jako: ustawa). W myśl tego przepisu, funkcjonariuszowi można powierzyć pełnienie obowiązków służbowych na innym stanowisku na czas nieprzekraczający 12 miesięcy. W okresie tym przysługuje mu uposażenie stosownie do powierzonego stanowiska, lecz nie niższe od dotychczasowego.
Skarga została odrzucona
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił wniesioną skargę z uwagi na treść art. 5 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: p.p.s.a.). Przepis ten stanowi bowiem, że sądy administracyjne nie są właściwe w sprawach wynikających z podległości służbowej między przełożonymi i podwładnymi. Sąd wskazał, że rozkaz personalny o czasowym powierzeniu pełnienia obowiązków na określonym stanowisku jest aktem władczym o charakterze wewnętrznym, który wynika z podporządkowania służbowego funkcjonariusza. Celem tej instytucji jest realizacja polityki kadrowej w Straży Granicznej. Marek A. wniósł skargę kasacyjną, w której wskazał, że nie zgadza się z oceną sądu. Ponadto podkreślił, że sporny rozkaz personalny stanowił pewnego rodzaju karę i szykanę, motywowaną konfliktem z byłą żoną, która zajmuje kierownicze stanowisko w formacji.
Czytaj także: Czy funkcjonariusze i żołnierze – sygnaliści zostaną objęci ochroną? >>>
NSA nie podzielił oceny pierwszej instancji
Sprawą zajął się Naczelny Sąd Administracyjny, który wskazał, że sytuację funkcjonariuszy regulują indywidualne akty o charakterze wewnętrznym oraz akty o charakterze zewnętrznym, odpowiadające cechom decyzji, a więc w sposób jednostronny i władczy określające status funkcjonariusza, jego obowiązki lub uprawnienia i wywołujące skutki „na zewnątrz”. Sąd podkreślił, że powierzenie pełnienia obowiązków służbowych na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy następuje w formie decyzji administracyjnej o charakterze uznaniowym, więc podlega kontroli sądowej. Umocowanie do wydania tego rozstrzygnięcia wynika z art. 36 ust. 1 ustawy, który stanowi, że do mianowania funkcjonariusza na stanowisko służbowe, przenoszenia na inne stanowisko oraz zwalniania z tego stanowiska właściwi są jego przełożeni. Od wydanej w tym przedmiocie decyzji służy odwołanie do wyższego przełożonego oraz dochodzenie roszczeń na drodze sądowej.
Postanowienie zostało uchylone
NSA podkreślił, że art. 41 ust. 1 ustawy ma umożliwiać przełożonym czasowe powierzanie obowiązków stosownie do aktualnych potrzeb służbowych, dając jednocześnie gwarancję funkcjonariuszowi dotyczącą maksymalnego dopuszczalnego czasu powierzenia tych obowiązków. Z przepisu tego wynika bowiem, że powierzenie obowiązków służbowych jest czasowe i dotyczy z reguły wyższych od zajmowanych przez funkcjonariusza stanowisk. Sąd wskazał, że o długości okresu powierzenia obowiązków służbowych decydują przełożeni właściwi w sprawach osobowych, po uwzględnieniu istniejących potrzeb służbowych. Wydana w tym przedmiocie decyzja ma charakter uznaniowy. Mając powyższe na uwadze, NSA uchylił zaskarżone postanowienie o odrzuceniu skargi i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. WSA będzie musiał uwzględnić wyrażoną w wyroku ocenę prawną oraz wziąć pod uwagę, że zgodnie z art. 3 par. 2 pkt 1 p.p.s.a, kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na decyzje administracyjne.
Wyrok NSA z 17 kwietnia 2024 r., sygn. akt III OSK 250/24
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
