Przepisy rozporządzenia nr 1272/2008 nie mają zastosowania m.in. do substancji i mieszanin radioaktywnych, substancji i mieszanin, które podlegają nadzorowi celnemu, półproduktów niewyodrębnianych oraz substancji i mieszanin na potrzeby badań naukowych i rozwojowych, które nie są wprowadzane do obrotu. Ponadto rozporządzenie nr 1272/2008 nie ma zastosowania do substancji lub mieszanin przeznaczonych dla użytkownika końcowego w formie produktów leczniczych, leczniczych produktów weterynaryjnych, produktów kosmetycznych, wyrobów medycznych oraz żywności lub pasz – z wyjątkiem produktów biobójczych i pestycydów, które podlegają kryteriom klasyfikacji zawartym w rozporządzeniu 1272/2008.
Natomiast wszystkie pozostałe zagrożenia, jeżeli takie istnieją, klasyfikuje się zgodnie z przepisami dotyczącymi kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych wydanymi na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1222). Oznakowanie takich substancji powinno być zgodne z przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2009 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych oraz niektórych preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 53, poz. 439).
Zharmonizowane kryteria klasyfikacji i oznakowania opracowano w ramach struktury Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), aby ułatwić światową wymianę handlową i jednocześnie zapewnić ochronę zdrowia ludzi i środowiska. W wyniku 12-letnich prac powstał globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów, zwany GHS. Jako zasadę przyjęto, że rozporządzenie nr 1272/2008 powinno mieć zastosowanie do wszystkich substancji i mieszanin dostarczanych we Wspólnocie, z wyjątkiem przypadków, w których bardziej szczególowe przepisy dotyczące klasyfikacji i oznakowania zostaly określone w innych wspólnotowych aktach prawnych.
W rozporządzeniu nr 1272/2008 zostało zdefiniowanych szereg pojęć związanych z treścią rozporządzenia, m.in.:
–klasa zagrożenia - charakter zagrożenia wynikający z właściwości fizycznych, zagrożenia dla zdrowia ludzkiego lub dla środowiska;
–kategoria zagrożenia - podział kryteriów w każdej klasie zagrożeń określających stopień zagrożenia;
–substancja – pierwiastek chemiczny i jego związki w stanie, w jakim występują w przyrodzie lub zostają uzyskane za pomocą procesu produkcyjnego, z wszystkimi dodatkami wymaganymi do zachowania ich trwałości oraz wszystkimi zanieczyszczeniami powstałymi w wyniku zastosowanego procesu, wyłączając rozpuszczalniki, które można oddzielić bez wpływu na stabilność i skład substancji;
–mieszanina - mieszanina lub roztwór składający się z dwóch lub większej liczby substancji;
–wyrób - przedmiot, który podczas produkcji otrzymuje określony kształt, powierzchnię, konstrukcję lub wygląd zewnętrzny, co decyduje o jego funkcji w stopniu większym niż jego skład chemiczny;
–opakowanie - co najmniej jeden pojemnik i inne składniki lub materiały niezbędne, aby pojemniki pełniły swoją funkcję ograniczającą i inne funkcje bezpieczeństwa;
–opakowanie pośrednie - opakowanie umieszczone między opakowaniem wewnętrznym lub wyrobami a opakowaniem zewnętrznym.
Integralną częścią rozporządzenia nr 1272/2008 są załączniki zawierające szczegółowe wytyczne techniczne do klasyfikacji, etykietowania substancji i mieszanin wraz z zharmonizowaną klasyfikacją oraz oznakowaniem niektórych substancji stwarzających zagrożenie:
–załącznik nr 1 - określa wymagania w zakresie klasyfikacji i oznakowania substancji i mieszanin stwarzających zagrożenie (klasy zagrożeń i kryteria zagrożeń fizycznych, zagrożeń dla zdrowia ludzkiego i dla środowiska);
–załącznik nr 2 – określa szczególne zasady dotyczące oznakowania i pakowania niektórych substancji i mieszanin, szczególne zasady dotyczące pakowania m.in. zabezpieczające przed dostępem dzieci oraz ostrzeżenia o niebezpieczeństwie wyczuwalne dotykiem przeniesione z obowiązującego systemu UE, a także wykaz substancji i mieszanin stwarzających zagrożenie, do których ma zastosowanie art. 29 ust. 3 rozporządzenia nr 1272/2008;
–załącznik nr 3 – podaje wykaz zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia, dodatkowe informacje dotyczące zagrożenia i dodatkowe elementy etykiety;
–załącznik nr 4 – zawiera wykaz zwrotów wskazujących środki ostrożności;
–załącznik nr 5 – określa piktogramy GHS wskazujące rodzaj zagrożenia dla każdej klasy zagrożeń, z uwzględnieniem zróżnicowań w klasie zagrożeń i kategorii zagrożeń;
–załącznik nr 6 – to zharmonizowana klasyfikacja oraz oznakowanie niektórych substancji stwarzających zagrożenie, przy czym cz.1 załącznika jest wprowadzeniem do wykazu zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania oraz zawiera zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia ujęte w tabeli 3.1 (wykaz zharmonizowanej klasyfikacji oraz oznakowania substancji stwarzających zagrożenie), cz. 2 załącznika ustanawia ogólne zasady przygotowywania dokumentacji w celu proponowania i uzasadniania zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania substancji na szczeblu Wspólnoty. Natomiast w części 3 znajduje się wykaz zharmonizowanej klasyfikacji dla określonych klas zagrożeń lub rozróżnień kategorii zagrożeń;
–załącznik nr 7 - zawiera tabele „przełożeń” dla dostawców tych substancji i mieszanin, które zostały już ocenione zgodnie z obecnymi kryteriami dla tych kategorii zagrożeń, w których istnieje prosta równoważność. Tabele te umożliwiają dostawcom spełnienie ich nowych obowiązków bez konieczności powtarzania procesu klasyfikowania substancji i mieszanin, które zostały już przez nich sklasyfikowane.
Rozporządzenie nr 1272/2008 powinno zapewniać wysoki poziom ochrony zdrowia ludzi i środowiska, jak również swobodny przeplyw substancji chemicznych, mieszanin oraz pewnych szczególnych wyrobów, przy jednoczesnym wsparciu konkurencyjności i innowacyjności. Państwa członkowskie mogą zezwolić na stosowanie zwolnień z przepisów rozporządzenia nr 1272/2008 w szczególnych przypadkach w odniesieniu do niektórych substancji lub mieszanin, jeżeli jest to konieczne ze względu na obronność.
Natomiast wszystkie pozostałe zagrożenia, jeżeli takie istnieją, klasyfikuje się zgodnie z przepisami dotyczącymi kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych wydanymi na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1222). Oznakowanie takich substancji powinno być zgodne z przepisami rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2009 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych oraz niektórych preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 53, poz. 439).
Zharmonizowane kryteria klasyfikacji i oznakowania opracowano w ramach struktury Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), aby ułatwić światową wymianę handlową i jednocześnie zapewnić ochronę zdrowia ludzi i środowiska. W wyniku 12-letnich prac powstał globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów, zwany GHS. Jako zasadę przyjęto, że rozporządzenie nr 1272/2008 powinno mieć zastosowanie do wszystkich substancji i mieszanin dostarczanych we Wspólnocie, z wyjątkiem przypadków, w których bardziej szczególowe przepisy dotyczące klasyfikacji i oznakowania zostaly określone w innych wspólnotowych aktach prawnych.
W rozporządzeniu nr 1272/2008 zostało zdefiniowanych szereg pojęć związanych z treścią rozporządzenia, m.in.:
–klasa zagrożenia - charakter zagrożenia wynikający z właściwości fizycznych, zagrożenia dla zdrowia ludzkiego lub dla środowiska;
–kategoria zagrożenia - podział kryteriów w każdej klasie zagrożeń określających stopień zagrożenia;
–substancja – pierwiastek chemiczny i jego związki w stanie, w jakim występują w przyrodzie lub zostają uzyskane za pomocą procesu produkcyjnego, z wszystkimi dodatkami wymaganymi do zachowania ich trwałości oraz wszystkimi zanieczyszczeniami powstałymi w wyniku zastosowanego procesu, wyłączając rozpuszczalniki, które można oddzielić bez wpływu na stabilność i skład substancji;
–mieszanina - mieszanina lub roztwór składający się z dwóch lub większej liczby substancji;
–wyrób - przedmiot, który podczas produkcji otrzymuje określony kształt, powierzchnię, konstrukcję lub wygląd zewnętrzny, co decyduje o jego funkcji w stopniu większym niż jego skład chemiczny;
–opakowanie - co najmniej jeden pojemnik i inne składniki lub materiały niezbędne, aby pojemniki pełniły swoją funkcję ograniczającą i inne funkcje bezpieczeństwa;
–opakowanie pośrednie - opakowanie umieszczone między opakowaniem wewnętrznym lub wyrobami a opakowaniem zewnętrznym.
Integralną częścią rozporządzenia nr 1272/2008 są załączniki zawierające szczegółowe wytyczne techniczne do klasyfikacji, etykietowania substancji i mieszanin wraz z zharmonizowaną klasyfikacją oraz oznakowaniem niektórych substancji stwarzających zagrożenie:
–załącznik nr 1 - określa wymagania w zakresie klasyfikacji i oznakowania substancji i mieszanin stwarzających zagrożenie (klasy zagrożeń i kryteria zagrożeń fizycznych, zagrożeń dla zdrowia ludzkiego i dla środowiska);
–załącznik nr 2 – określa szczególne zasady dotyczące oznakowania i pakowania niektórych substancji i mieszanin, szczególne zasady dotyczące pakowania m.in. zabezpieczające przed dostępem dzieci oraz ostrzeżenia o niebezpieczeństwie wyczuwalne dotykiem przeniesione z obowiązującego systemu UE, a także wykaz substancji i mieszanin stwarzających zagrożenie, do których ma zastosowanie art. 29 ust. 3 rozporządzenia nr 1272/2008;
–załącznik nr 3 – podaje wykaz zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia, dodatkowe informacje dotyczące zagrożenia i dodatkowe elementy etykiety;
–załącznik nr 4 – zawiera wykaz zwrotów wskazujących środki ostrożności;
–załącznik nr 5 – określa piktogramy GHS wskazujące rodzaj zagrożenia dla każdej klasy zagrożeń, z uwzględnieniem zróżnicowań w klasie zagrożeń i kategorii zagrożeń;
–załącznik nr 6 – to zharmonizowana klasyfikacja oraz oznakowanie niektórych substancji stwarzających zagrożenie, przy czym cz.1 załącznika jest wprowadzeniem do wykazu zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania oraz zawiera zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia ujęte w tabeli 3.1 (wykaz zharmonizowanej klasyfikacji oraz oznakowania substancji stwarzających zagrożenie), cz. 2 załącznika ustanawia ogólne zasady przygotowywania dokumentacji w celu proponowania i uzasadniania zharmonizowanej klasyfikacji i oznakowania substancji na szczeblu Wspólnoty. Natomiast w części 3 znajduje się wykaz zharmonizowanej klasyfikacji dla określonych klas zagrożeń lub rozróżnień kategorii zagrożeń;
–załącznik nr 7 - zawiera tabele „przełożeń” dla dostawców tych substancji i mieszanin, które zostały już ocenione zgodnie z obecnymi kryteriami dla tych kategorii zagrożeń, w których istnieje prosta równoważność. Tabele te umożliwiają dostawcom spełnienie ich nowych obowiązków bez konieczności powtarzania procesu klasyfikowania substancji i mieszanin, które zostały już przez nich sklasyfikowane.
Rozporządzenie nr 1272/2008 powinno zapewniać wysoki poziom ochrony zdrowia ludzi i środowiska, jak również swobodny przeplyw substancji chemicznych, mieszanin oraz pewnych szczególnych wyrobów, przy jednoczesnym wsparciu konkurencyjności i innowacyjności. Państwa członkowskie mogą zezwolić na stosowanie zwolnień z przepisów rozporządzenia nr 1272/2008 w szczególnych przypadkach w odniesieniu do niektórych substancji lub mieszanin, jeżeli jest to konieczne ze względu na obronność.