Odpowiedź:
Jeżeli badanie lekarskie zostało faktycznie przeprowadzone w dniu 9 stycznia 2015 r., a zaświadczenie lekarskie stwierdzające niezdolność do pracy w okresie od 9 stycznia 2015 r. do 5 lutego 2015 r. zostało wystawione w dniu 13 stycznia 2015 r., brak jest podstaw do przyjęcia, że zostało ono wystawione niezgodnie z przepisami. To, czy zaświadczenie lekarskie zostało wystawione wstecz ocenia się według dnia badania, a nie według dnia wystawienia zaświadczenia lekarskiego.
Uzasadnienie:
Tryb wystawiania zaświadczeń lekarskich został określony przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich, wzoru zaświadczenia lekarskiego i zaświadczenia lekarskiego wydawanego w wyniku kontroli lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 229) – dalej r.sz.z. Zgodnie z § 3 ust. 1 r.sz.z. zasadniczo zaświadczenie lekarskie wystawia się na okres od dnia, w którym przeprowadzono badanie, lub od dnia bezpośrednio następującego po dniu badania. W § 3 ust. 1a i 2 r.sz.z. zostały jednocześnie przewidziane wyjątki od tej zasady. Zgodnie z § 3 ust. 1a r.sz.z. zaświadczenie lekarskie może być wystawione na okres rozpoczynający się po dniu badania, nie później jednak niż czwartego dnia po dniu badania, jeżeli:
1) bezpośrednio po dniu badania przypadają dni wolne od pracy,
2) badanie jest przeprowadzane w okresie wcześniej orzeczonej niezdolności do pracy. Jeżeli chodzi o dopuszczalność wystawienia zaświadczenia lekarskiego na okres poprzedzający badanie, to z § 3 ust. 2 r.sz.z. wynika, że zaświadczenie lekarskie może być wystawione na okres nie dłuższy niż 3 dni poprzedzające dzień, w którym przeprowadzono badanie, jeżeli jego wyniki wykazują, że ubezpieczony w tym okresie niewątpliwie był niezdolny do pracy. Kluczowy dla ustalenia, czy data początkowa okresu niezdolności do pracy określona w zaświadczeniu lekarskim została ustalona prawidłowo jest zatem dzień badania, a nie dzień wystawienia zaświadczenia lekarskiego. Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że jeżeli badanie lekarskie zostało faktycznie przeprowadzone w dniu 9 stycznia 2015 r., a zaświadczenie lekarskie stwierdzające niezdolność do pracy w okresie od 9 stycznia 2015 r. do 5 lutego 2015 r. zostało wystawione w dniu 13 stycznia 2015 r., brak jest podstaw do przyjęcia, że zostało ono wystawione niezgodnie z przepisami. Ponieważ jednak na zaświadczeniu lekarskim figuruje jedynie data wystawienia tego dokumentu, uzasadnione jest złożenie w ZUS przez osobę ubiegającą się o zasiłek chorobowy dokumentu, który będzie potwierdzał, iż badanie faktycznie miało miejsce w dniu 9 stycznia 2015 r., a nie w dniu wystawienia zwolnienia lekarskiego. Jeżeli chodzi o brak prawa do zasiłku chorobowego za cały okres orzeczonej niezdolności do pracy to należy wskazać, że zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 159) – dalej u.ś.p., ubezpieczony traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia lekarskiego, jeżeli w okresie orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia. Ubezpieczony – co wynika z art. 17 ust. 2 u.ś.p. – traci prawo do zasiłku chorobowego także wówczas, gdy zaświadczenie lekarskie zostało sfałszowane. Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że w przedstawionym przypadku nie zachodzą okoliczności skutkujące utratą prawa do zasiłku chorobowego za cały okres orzeczonej niezdolności do pracy.
Piotr Kostrzewa,
autor współpracuje z publikacją Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Odpowiedzi udzielono 16 marca 2015 r.
Kiedy ZUS może wstrzymać wypłatę zasiłku chorobowego przedsiębiorcy?
Pytanie pochodzi z publikacji Serwis Prawa Pracy i Ubezpieczeń SpołecznychUbezpieczona (osoba współpracująca) otrzymała pierwsze zwolnienie lekarskie za okres od 12 grudnia 2014 r. do 8 stycznia 2015 r. ZUS wypłacił zasiłek. Kolejne zwolnienie lekarskie obejmuje okres od 9 stycznia 2015 r. do 5 lutego 2015 r. Zwolnienie także zostało złożone w ZUS, jednak ZUS odmówił wypłaty zasiłku, bo jak się okazało zwolnienie lekarskie zostało wystawione w dniu 13 stycznia 2015 r., a więc 4 dni wstecz. Wprawdzie lekarz przeprowadził badanie lekarskie w dniu 9 stycznia 2015 r., ale zwolnienie lekarskie wystawił dopiero w dniu 13 stycznia 2015 r.Czy w takiej sytuacji rzeczywiście, jak twierdzi ZUS, ubezpieczona traci prawo do zasiłku za cały okres objęty tym zwolnieniem lekarskim?Jeśli tak jest, to za tę ubezpieczoną (jako os. współpracującą) należy uregulować składkę za styczeń, zresztą teraz już po terminie, więc zapewne ZUS wyłączy ją z ubezpieczenia chorobowego od dnia 1 stycznia 2015 roku?