Pytanie pochodzi z publikacji Serwis BHP

Na antresoli na stropach stalowych (podłoga płyta wiórowa) o określonej nośności planuje się umiejscowienie stanowiska pracy. Z antresoli zejście możliwe jest przez schody stalowe (niepełne - pomiędzy stopniami prześwit). Pod schodami składowane są materiały palne m.in. artykuły do sprzątania (papier, płyny). Na stanowisku pracy nie występują czynniki szkodliwe (hałas 84 dB, zupełnie niewielkie zapylenie).

Jakie wymagania bhp i ppoż. w szczególności w odniesieniu do warunków ewakuacji dotyczą tego stanowiska?

Odpowiedź

Pytanie nie zawiera niezbędnych danych do pełnej odpowiedzi – brakuje informacji o wysokości pomieszczenia, obciążeniu ogniowym oraz rodzaju schodów prowadzących z antresoli.

Obciążenie ogniowe i wysokość pomieszczenia ma wpływ na długość drogi ewakuacyjnej. Pozwoli to określić, czy umiejscowienie stanowiska na antresoli nie spowoduje nadmiernego jej wydłużenia, co byłoby niezgodne z przepisami ppoż. Schody zabiegowe nie mogą być drogą ewakuacyjną. Miejsce pod schodami, które stanowią drogę ewakuacyjną powinno być puste, aby w momencie pożaru nie stanowiło zagrożenia dla osób ewakuujących (szczególnie, gdy schody nie są pełne).

Hałas o wartości 84 dB stanowi czynnik szkodliwy, ale nie ma istotnego wpływu na ewakuacje. Informacja o zapyleniu przy ewakuacji ma tylko wtedy znaczenie, gdy pył może stworzyć zagrożenie wybuchowe i pomieszczenie zaliczamy do zagrożonych wybuchem.

Uzasadnienie

Droga ewakuacyjna to cały odcinek drogi poziomej i pionowej do przebycia z dowolnego punktu budynku do wyjścia końcowego na przestrzeń otwartą lub do innej strefy pożarowej. W myśl przepisów techniczno-budowlanych przez sformułowanie droga ewakuacyjna należy rozumieć „drogi komunikacji ogólnej” w budynku, które służą celom ewakuacji ludzi. Stanowić je mogą drogi poziome, takie jak korytarze, pasaże, hole, galerie, itp. oraz drogi pionowe, takie jak schody i pochylnie.

Droga ewakuacyjna w większości przypadków składa się z następujących odcinków:

– przejście ewakuacyjne,

– wyjście ewakuacyjne,

– dojście ewakuacyjne,

– wyjście ewakuacyjne końcowe.

Przejście to odległość w pomieszczeniu od najdalszego miejsca, gdzie może przebywać człowiek (np. antresola) do wyjścia na drogę ewakuacyjną, mierzona wzdłuż osi przejścia (przejście może prowadzić przez trzy pomieszczenia, długość liczy się łącznie).

Dojście to odległość z pomieszczenia na drogę ewakuacyjną, z pomieszczenia do wyjścia na zewnątrz lub do innej strefy pożarowej lub do klatki schodowej obudowanej zamkniętej drzwiami EI30 i wyposażonej w oddymianie lub urządzenia zapobiegające zadymieniu.

Według § 237 i 256 ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1442) – dalej r.w.t.b.u. podstawowe długości przejść ewakuacyjnych wynoszą:

a) w strefach pożarowych ZL - 40 m,

b) w strefach pożarowych PM o gęstości obciążenia ogniowego przekraczającej 500 MJ/m2 w budynku o więcej niż jednej kondygnacji nadziemnej - 75 m,

c) w strefach pożarowych PM, o obciążeniu ogniowym nieprzekraczającym 500 MJ/m2, w budynku o więcej niż jednej kondygnacji nadziemnej oraz w strefach pożarowych PM w budynku o jednej kondygnacji nadziemnej bez wzglądu na wielkość obciążenia ogniowego -100 m.

W pomieszczeniu zagrożonym wybuchem długość przejścia ewakuacyjnego, o którym mowa w punktach b i c, nie powinna przekraczać 40 m. Wyjątkowo dopuszcza się prowadzenie przez pomieszczenie zagrożone wybuchem, przejścia ewakuacyjnego z innego pomieszczenia, pod warunkiem, iż są one powiązane funkcjonalnie. Jeżeli z przewidywanego przeznaczenia pomieszczenia nie wynika jednoznacznie sposób jego zagospodarowania, projektowa długość przejścia ewakuacyjnego nie może być większa niż 80% długości określonej w wymaganiach powyżej.

Wielkości przejść ewakuacyjnych mogą ulec zwiększeniu dla stref ZL i PM w następujących przypadkach:

– jeżeli wysokość pomieszczenia wynosi więcej niż 5 m - o 25%.

– jeśli zastosujemy stałe wodne urządzenia gaśnicze - o 50%,

– jeśli zastosujemy samoczynne urządzenia oddymiające uruchamiane za pomocą systemu wykrywania dymu - o 50%.

Dopuszczalne długości dojść ewakuacyjnych w strefach pożarowych:

– pomieszczenie zagrożonym wybuchem – 10 m przy jednym wyjściu oraz 40 m przy dwóch wyjściach ewakuacyjnych,

– pomieszczenie PM o gęstości obciążenia ogniowego Q > 500 MJ/m2 bez pomieszczenia zagrożonego wybuchem 30 m (2) przy jednym wyjściu oraz 60 m przy dwóch wyjściach,

– pomieszczenie PM o gęstości obciążenia ogniowego Q > 500 MJ/m2 bez pomieszczenia zagrożonego wybuchem 60 m (2) przy jednym wyjściu oraz 100 m przy dwóch wyjściach,

– strefa pożarowa ZL I, II i V - 10 m przy jednym wyjściu oraz 40 m przy dwóch wyjściach ewakuacyjnych,

– strefa pożarowa ZL III - 30 m (2) przy jednym wyjściu oraz 60 m przy dwóch wyjściach,

– strefa pożarowa ZL IV - 60 m (2) przy jednym wyjściu oraz 100 m przy dwóch wyjściach,

(2) w tym nie więcej niż 20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej.

Mając informacje o wysokości pomieszczenia, obciążeniu ogniowym (wartość PM), możemy sprawdzić, czy droga z antresoli do wyjścia spełnia wymagania przepisów ppoż.

Zgodnie z § 244 r.w.t.b.u. na drogach ewakuacyjnych jest zabronione stosowanie:

1) spoczników ze stopniami,

2) schodów ze stopniami zabiegowymi, jeżeli schody te są jedyną drogą ewakuacyjną.

Na drogach ewakuacyjnych dopuszcza się stosowanie schodów wachlarzowych, pod warunkiem zachowania najmniejszej szerokości stopni określonych w § 69 ust. 6 r.w.t.b.u. Na drogach ewakuacyjnych miejsca, w których zastosowano pochylnie lub stopnie umożliwiające pokonanie różnicy poziomów, powinny być wyraźnie oznakowane.

Pomieszczenie zagrożone wybuchem to pomieszczenie, w którym może wytworzyć się mieszanina wybuchowa, powstała z wydzielającej się takiej ilości palnych gazów, par, mgieł lub pyłów, której wybuch mógłby spowodować przyrost ciśnienia w tym pomieszczeniu przekraczający 5 kPa.

Roman Majer, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 15 listopada 2015 r.