W ostatnim czasie do Rzecznika Praw Obywatelskich wpłynęło wiele wniosków emerytów i rencistów w sprawie zmiany sposobu wypłaty im świadczeń przez listonoszy. Zastępca RPO Stanisław Trociuk poprosił Krzysztofa Falkowskiego, prezesa zarządu Poczty Polskiej S.A., o wyjaśnienia oraz potwierdzenie czy w przypadku listonoszy zbierających nadmiarowe dane od świadczeniobiorców, doszło do nadinterpretacji ww. regulaminu. 

Czytaj również: Kiedy nie trzeba zwracać emerytury – ZUS wyjaśnia

Regulamin Poczty Polskiej

Zgodnie z par. 17 ust. 1 „Regulaminu świadczenia usługi przekaz pocztowy”,  obowiązującym od 11 kwietnia 2023 r., kwotę przekazu pocztowego wypłaca się po uprzednim:

  1. ustaleniu przez pracownika Poczty Polskiej S.A. osoby uprawnionej do odbioru zgodnie z ustawą;
  2. sprawdzeniu tożsamości odbiorcy;
  3. uiszczeniu przez odbiorcę opłat ciążących na przekazie pocztowym;
  4. pokwitowaniu przez odbiorcę otrzymania kwoty przekazu pocztowego na odpowiednim dokumencie odbioru, a jeśli przekaz pocztowy nadany jest za potwierdzeniem odbioru - również na formularzu tego potwierdzenia.

Z kolei par. 17 ust. 7 regulaminu stanowi, że z kwot nadsyłanych z zagranicy przekazów pocztowych ze świadczeniami emerytalnymi i rentowymi, wypłacanych przez placówki pocztowe, Poczta Polska S.A. potrąca zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i wystawia deklaracje podatkowe (PIT-11) zgodnie z obowiązującymi przepisami. W celu pozyskania danych potrzebnych do wystawienia deklaracji podatkowych odbiorca przekazu jest zobowiązany na żądanie Poczty Polskiej S.A. złożyć oświadczenie zawierające m. in. nazwisko, nazwisko rodowe, imiona, datę urodzenia, Numer Identyfikacji Podatkowej, numer PESEL, adres zamieszkania, nazwę i adres Urzędu Skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania.

Czytaj w LEX: Zmniejszanie i zawieszanie emerytur i rent z FUS w związku z osiąganiem przychodu w państwach członkowskich UE >

Po analizie tych przepisów Rzecznik poprosił wnioskodawców, by doprecyzowali, jakiego świadczenia dotyczyły poszczególne wnioski. Większość wskazała, że sytuacja okazała się jednorazowym incydentem i przy pobieraniu świadczenia w kolejnym miesiącu żądania takie listonoszy nie powtórzyły się.

 

Listonosz ma prawo sprawdzić tożsamość emeryta

Z wyjaśnień Poczty Polskiej wynika, że jej pracownicy mają prawo do weryfikowania tożsamości odbiorców przekazów pieniężnych i spisania cech dokumentu tożsamości. Okazuje się, że w celu realizacji obowiązków wynikających z przepisów prawa, a w szczególności zabezpieczenia obrotu finansowego, zostały wprowadzone - w Regulaminie świadczenia usługi przekaz pocztowy - doprecyzowania od dnia 11 kwietnia 2023 r. w zakresie obowiązkowej weryfikacji tożsamości odbiorców przekazów pocztowych. W związku z otrzymanymi sygnałami od klientów, związanymi z brakiem możliwości odbioru środków pieniężnych z uwagi na brak lub nieaktualność dowodów tożsamości oraz biorąc pod uwagę aspekt społeczny, iż te świadczenia są często jedynym źródłem dochodu osób starszych i niepełnosprawnych, Poczta Polska dokonała ponownej analizy możliwości uproszczenia sposobu potwierdzania tożsamości w zakresie przekazów pocztowych nadawanych przez jednostki publiczne.

Czytaj w LEX: Dodatki do emerytury >

W wyniku podjętych działań, 18 kwietnia 2023 r. została wprowadzona zmiana do regulaminu, na podstawie art. 42 ustawy z 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Zgodnie z nowymi regulacjami, przewidziano możliwość odstąpienia od okazania dokumentu tożsamości w przypadku przekazów pocztowych, których nadawcą jest jednostka sektora finansów publicznych, w tym nadająca przekazy dotyczące świadczeń emerytalno-rentowych, jeżeli odbiorca przekazu pocztowego jest znany pracownikowi Poczty Polskiej S.A. Powyższa zmiana pozwala na stosowanie wcześniejszych zasad wypłaty świadczeń z jednostek sektora finansów publicznych w przypadku, gdy odbiorca jest znany listonoszowi.

Niemniej listonosze PP mają prawo do weryfikowania tożsamości odbiorców przekazów pieniężnych, wynikające z obowiązujących regulacji, zawartych umów z kontrahentami oraz regulaminu świadczenia usług. Jeżeli listonosz nie jest pewien tożsamości odbiorcy przekazu, emerytury lub renty, ma obowiązek jej weryfikacji.

Sprawdź w LEX: Czy emeryt może udzielić innej osobie pełnomocnictwa pocztowego od odbioru świadczenia emerytalnego? >

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.