Czy pracownik ma szansę otrzymać ekwiwalent za zaległy urlop wypoczynkowy z kolejnych trzech lat wstecz, który nie był wypłacany ze strony spółki (z uwagi na złą kondycje finansową spółki) - zapytał Czytelnik. Wyjaśniamy.
Z dniem rozwiązania stosunku pracy pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu za niewykorzystane w naturze, a nieprzedawnione urlopy wypoczynkowe. Zgodnie z art. 171 par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (dalej k.p.), w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części, z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny. Pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu za urlop w dacie rozwiązania stosunku pracy. W wyroku z 29 marca 2001 r. (sygn. akt I PKN 336/00) Sąd Najwyższy stwierdził, że z dniem rozwiązania stosunku pracy prawo pracownika do urlopu wypoczynkowego w naturze przekształca się w prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop. W tym też dniu rozpoczyna bieg termin przedawnienia roszczenia o ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane w naturze, a nieprzedawnione urlopy wypoczynkowe.
Zobacz w LEX: Współczynnik ekwiwalentowy 2023 r. >>>
Czytaj również: Do obliczenia ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy na 2023 r. potrzebny współczynnik>>
WZORY dokumentów w LEX:
- Porozumienie w sprawie wykorzystania urlopu wypoczynkowego w czasie kolejnego zatrudnienia >
- Porozumienie stron w sprawie wykorzystania urlopu wypoczynkowego >
- Pozew o wypłatę ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy >
- Zawiadomienie o wypłacie ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy >
- Wyrok częściowy w sprawie o wypłatę zaległego wynagrodzenia za pracę i ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy >
Prawo do urlopu a ekwiwalent
Prawo do urlopu wypoczynkowego jest prawem niezbywalnym. Pracownik nie może zrzec się ani samego urlopu, ani też wynagrodzenia za urlop. Ekwiwalent pieniężny w zamian urlopu wypoczynkowego może zostać wypłacony tylko w przypadku niewykorzystania urlopu w całości lub w części z powodu zakończenia zatrudnienia - rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Spółka nie mogła zatem rozliczać urlopu we wskazanym w pytaniu okresie ekwiwalentem, gdyż zatrudnienie nadal trwało. Nie ma tutaj znaczenia jej kondycja finansowa – urlop wypoczynkowy nie podlega „zamianie” na pieniądze w trakcie zatrudnienia. Byłoby to sprzeczne z istotą prawa do wypoczynku. Pracodawca przede wszystkim obowiązany jest udzielać urlopu w roku, za który urlop przysługuje, ewentualnie do końca września roku następnego jako urlopu zaległego. Opisana sytuacja może wiązać się z odpowiedzialnością pracodawcy za wykroczenie przeciwko prawom pracownika (zagrożone grzywną, której górna granica została określona na 30.000 zł).
Jeżeli w związku chociażby ze wskazaną zła sytuacją ekonomiczną dojdzie jednak do zwolnienia pracownika to wówczas, nabędzie on prawo do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop.
Czytaj w LEX: Obowiązki pracodawcy wynikające z rozwiązania stosunku pracy. Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy >>>
Sprawdź również książkę: System Prawa Pracy. Tom XIII >>
Kiedy przedawnia się roszczenie o zaległy urlop?
Roszczenie o zaległy urlop wypoczynkowy ulega przedawnieniu. Zgodnie z art. 291 par. 1 k.p., roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Rozpoczęcie biegu tego terminu w odniesieniu do urlopu wypoczynkowego następuje bądź z końcem roku kalendarzowego, za który urlop przysługuje (art. 161 k.p.), bądź najpóźniej z końcem września roku następnego, jeżeli urlop został przesunięty na ten rok z przyczyn leżących po stronie pracownika lub pracodawcy (art. 168 k.p.) – zob. wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 2001 r. (sygn. akt I PKN 367/00, OSNP 2003/2/38). Niewykorzystany urlop z trzech ostatnich lat powinien więc w takiej sytuacji zostać rozliczony ekwiwalentem.
Ekwiwalentem nie musi być rozliczony urlop przedawniony, niemniej może. Roszczenie przedawnione może zostać dobrowolnie zaspokojone przez pracodawcę.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
