Czy otrzymane przez pracownika od pracodawcy wynagrodzenie w naturze powinno być uwzględnione w podstawie wymiaru przysługującego mu wynagrodzenia chorobowego?


 

Otrzymane przez pracownika od pracodawcy wynagrodzenie w naturze (np. deputat węglowy) powinno być uwzględnione w podstawie wymiaru przysługującego mu wynagrodzenia chorobowego (zasiłku chorobowego), chyba że na jego przyznanie i wypłatę nie ma wpływu absencja chorobowa tego pracownika.


 

Stosownie do art. 92 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p. wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy (tzw. wynagrodzenie chorobowego) oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Zasady obowiązujące przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego pracownikowi zostały określone w art. 36 - 47 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512) - dalej u.ś.p. Z art. 36 ust. 1 w zw. z art. 3 pkt 3 u.ś.p. wynika, że zasadniczo podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego pracownikowi stanowi przeciętny miesięczny przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe, wypłacony za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Na mocy art. 41 ust. 1 u.ś.p. w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego pracownikowi nie uwzględnia się jednak składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku.
W piśmie z dnia 22 października 2008 r., 992800/6000/374/2008/SKu/10, Centrala ZUS wyjaśniła, że przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłków należy, co do zasady, uwzględniać składniki wynagrodzenia (przychód) pracownika, stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe. Wyłączeniu z podstawy wymiaru podlegają jednak składniki, co do których obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe zawierają jednoznaczne postanowienia o zachowywaniu przez pracownika prawa do tego składnika wynagrodzenia za okres pobierania zasiłku, a także składniki wynagrodzenia które, mimo braku regulacji płacowych, są wypłacane za okres pobierania zasiłku. Z uwagi na powyższe, ZUS w wyżej wymienionym piśmie stanął na stanowisko, że do podstawy wymiaru nie należy przyjmować składników wynagrodzenia stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, na których przyznanie i wypłatę ewentualna absencja chorobowa pracownika nie ma żadnego wpływu (tj. pomimo pobierania zasiłku pracownik dany składnik wynagrodzenia otrzymuje), takich jak: jednorazowe zasiłki na zagospodarowanie, wartość szczepień ochronnych pracowników finansowanych przez pracodawcę, wartość badań mammograficznych lub innych nieodpłatnych badań pracowników, nagrody za ukończenie przez pracownika szkoły (studiów), sfinansowanie lub dofinansowanie przez pracodawcę kosztów wynajmu mieszkania przez pracownika, dodatkowe ubezpieczenie pracownika wyjeżdżającego w delegację zagraniczną, dopłata pracodawcy do dodatkowego ubezpieczenia pracownika z tytułu różnych ryzyk, bony lub wypłaty w gotówce przyznawane w jednakowej wysokości lub jednakowym wskaźnikiem procentowym w stosunku do płacy pracownika, określonej w umowie o pracę, wszystkim pracownikom lub grupom pracowników, z okazji uroczystych dni, świąt, rocznicy powstania firmy itp., jednorazowe nagrody z okazji ślubu pracownika lub z okazji urodzenia się dziecka pracownika.
Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że otrzymane przez pracownika od pracodawcy wynagrodzenie w naturze (np. deputat węglowy) powinno być uwzględnione w podstawie wymiaru wynagrodzenia chorobowego (zasiłku chorobowego), chyba że na jego przyznanie i wypłatę nie ma wpływu absencja chorobowa pracownika.