Czy zawarcie umowy zlecenia na remont pomieszczeń biurowych w wynajmowanych przez firmę pomieszczeniach (prace malarskie, uzupełnienie tynków ścian, wykonanie nowych tynków itp.) z rolnikiem podlegającym ubezpieczeniom w KRUS istnieje obowiązek ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego od tej umowy zlecenia?

Tak. Wykonywanie pracy na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisu kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia, rodzi obowiązek ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Obowiązku tych ubezpieczeń nie wyłącza okoliczność, że osoba, z którą zawierana jest tego typu umowa jest ubezpieczona w KRUS.


Zasady podlega ubezpieczeniom społecznym zostały uregulowane w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74 z późn. zm.) - dalej u.s.u.s. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 u.s.u.s. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Obowiązkiem tych ubezpieczeń nie są objęci jedynie ci zleceniobiorcy, którzy nie ukończyli 26 roku życia i są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych lub studentami.
Zleceniobiorcy podlegający ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym objęte są także obowiązkiem ubezpieczenia wypadkowego z mocy art. 12 ust. 3 u.s.u.s., ale tylko wówczas, gdy wykonują zlecenie w siedzibie lub miejscu działalności zleceniodawcy. Stosownie do art. 11 ust. 1 u.s.u.s. ubezpieczeniu chorobowemu podlegają jedynie ci zleceniobiorcy, dla których ubezpieczenia emerytalne i rentowe są obowiązkowe, a ubezpieczenie to ma dla nich charakter dobrowolny.
Niezależnie od powyższego, należy zauważyć, że w myśl art. 5 ust. 1 u.s.u.s. ubezpieczenie społeczne rolników, jeżeli nie podlegają oni obowiązkowi ubezpieczeń społecznych na podstawie u.s.u.s., regulują odrębne przepisy, tj. przepisy ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 z późn. zm.), - dalej u.u.s.r. Oznacza to, że jeżeli pracę na podstawie jednej z ww. umów cywilno-prawnych będzie wykonywał rolnik, który dotychczas objęty był ubezpieczeniem społecznym rolników, to z tytułu tej umowy będzie objęty obowiązkiem ubezpieczeń społecznych w ZUS. Co więcej okoliczność objęcia go obowiązkiem ubezpieczeń społecznych w ZUS sprawi, że KRUS wyłączy go z ubezpieczenia społecznego rolników. Zgodnie bowiem z art. 7 ust. 1 oraz art. 16 ust. 3 u.u.s.r. ubezpieczeniom emerytalno-rentowemu, wypadkowemu, macierzyńskiemu i chorobowemu w KRUS z mocy tej ustawy mogą podlegać tylko te osoby, które nie podlegają innemu ubezpieczeniu społecznemu i nie mają ustalonego prawa do emerytury albo renty. Przez "inny ubezpieczenie społeczne" - co wynika z art. 6 pkt 12 u.u.s.r. - rozumie się ubezpieczenie społeczne lub zaopatrzenie emerytalne, określone w odrębnych przepisach, czyli także ubezpieczenia społeczne w ZUS. Na koniec wypada dodać, że zasadniczo ubezpieczenie społeczne rolników ustaje z końcem kwartału, w którym ustały okoliczności uzasadniające podleganie temu ubezpieczeniu (np. z końcem kwartału, w którym rolnik podjął pracę na podstawie umowy zlecenia).
Zleceniobiorca podlega także obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, co wynika z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e) ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 210, poz. 2135 z późn. zm.) - dalej u.ś.o.z., chyba, że nie ukończył 26 lat i ma status studenta lub ucznia. Co istotne obowiązkowo temu ubezpieczeniu zleceniobiorca podlega także wówczas, gdy wykonywana przez niego umowa zlecenia albo inna umowa o świadczenie usług stanowi jedynie tytuł do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Podobnie jak w przypadku ubezpieczeń społecznych - w świetle przepisów u.ś.o.z. - okoliczność, iż zleceniobiorca jest zgłoszony do ubezpieczenia społecznego rolników w KRUS nie wyłącza wobec niego obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego.