Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHP.

Przepisy mówią bowiem, że instruktaż ogólny prowadzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy, osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo pracodawca, który sam wykonuje takie zadania, lub pracownik wyznaczony przez pracodawcę, posiadający zasób wiedzy i umiejętności zapewniający właściwą realizację programu instruktażu, mający aktualne zaświadczenie o ukończeniu wymaganego szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Zasady i formy szkolenia oraz ramowy program szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy określa rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 z późn. zm.) – dalej r.s.b.h.p. Według rozporządzenia instruktaż jest to forma szkolenia o czasie trwania nie krótszym niż dwie godziny lekcyjne, umożliwiająca uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności dotyczących wykonywania pracy i zachowania się w zakładzie pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy; kurs jest to forma szkolenia o czasie trwania nie krótszym niż piętnaście godzin lekcyjnych, składająca się z zajęć teoretycznych i praktycznych, umożliwiająca uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; samokształcenie kierowane jest to forma szkolenia umożliwiająca uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, na podstawie materiałów przekazanych przez organizatora szkolenia, szczególnie poprzez pocztę lub internet, przy jednoczesnym zapewnieniu konsultacji z osobami spełniającymi wymagania dla wykładowców; seminarium jest to forma szkolenia o czasie trwania nie krótszym niż pięć godzin lekcyjnych, umożliwiająca uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy jest prowadzone jako szkolenie wstępne i okresowe. W zakresie szkolenia wstępnego r.s.b.h.p. zobowiązuje pracodawcę do prowadzenia szkolenia w formie instruktażu, według programów opracowanych dla poszczególnych grup stanowisk, i obejmuje: szkolenie wstępne ogólne (instruktaż ogólny) oraz szkolenie wstępne na stanowisku pracy (instruktaż stanowiskowy). Instruktaż ogólny obejmuje pracowników nowo zatrudnionych, studentów odbywających praktykę studencką oraz uczniów szkół zawodowych zatrudnionych w celu praktycznej nauki zawodu. Instruktaż ogólny prowadzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy, osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo pracodawca, który sam wykonuje takie zadania, lub pracownik wyznaczony przez pracodawcę posiadający zasób wiedzy i umiejętności zapewniający właściwą realizację programu instruktażu, mający aktualne zaświadczenie o ukończeniu wymaganego szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. W programie instruktażu ogólnego przygotowanego na podstawie ramowych programów szkolenia, stanowiących załącznik do r.s.b.h.p. powinny znaleźć się m.in. takie tematy jak: zasady poruszania się na terenie zakładu pracy; zagrożenia wypadkowe i zagrożenia dla zdrowia występujące w zakładzie i podstawowe środki zapobiegania tym zagrożeniom; zasady przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej; profilaktyczna opieka zdrowotna i zasady jej sprawowania. Podczas instruktażu ogólnego uczestnik szkolenia powinien zapoznać się z zakładem pracy. Szkolenie metodą samokształcenia kierowanego w r.s.b.h.p. pojawia się dopiero, jako jedna z metod szkolenia okresowego (z wykluczeniem pracowników na stanowiskach robotniczych), które powinno być przeprowadzone w formie kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego nie rzadziej niż raz na pięć lat, a w przypadku pracowników administracyjno-biurowych, nie rzadziej niż raz na sześć lat. Na stanowiskach robotniczych szkolenie okresowe powinno być przeprowadzone w formie instruktażu, nie rzadziej niż raz na trzy lata, a na stanowiskach, na których są wykonywane prace szczególnie niebezpieczne, nie rzadziej niż raz w roku. W ramowym programie szkolenia wstępnego ogólnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (załącznik do r.s.b.h.p.), w pkt 3 "sposób organizacji szkolenia" przyjęto, że szkolenie to powinno być zorganizowane w formie instruktażu, przed rozpoczęciem przez pracownika pracy w zakładzie pracy, na podstawie szczegółowego programu opracowanego przez organizatora szkolenia. Podczas szkolenia konieczne jest stosowanie odpowiednich środków dydaktycznych, a szczególnie filmów, tablic, folii do wyświetlania informacji, środków do udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku. Odpowiadając na zadane pytanie należy stwierdzić, że r.s.b.h.p. nie upoważnia pracodawcy do prowadzenia instruktażu ogólnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy metodą samokształcenia kierowanego.

Więcej na ten temat w Serwisie BHP.