Odmowa przyznania prawa do świadczenia 500 plus dla osób niesamodzielnych dotyczyła dokładnie 40 694 przypadków - to 11 proc. wszystkich wydanych decyzji w takich sprawach - dowiedziało się Prawo.pl.
Z danych ZUS (na dzień 27 grudnia 2019 r.) wynika, że brak niezdolności do samodzielnej egzystencji był powodem odmowy prawa do świadczenia w aż 75 proc. przypadków. Natomiast 25 proc. wnioskodawców, którym wydano decyzję odmowną, otrzymało ją z powodu przekroczenia kryterium progu dochodowego (nie może on przekroczyć 1600 zł brutto). Pozostałe powody odmowy to: miejsce zamieszkania zagranicą (87 decyzji), przebywanie w zakładzie karnym (21 decyzji) oraz wiek poniżej 18 roku życia (51 decyzji).
Wnioskodawca może być samodzielny
- Świadczenie zostało uregulowane w ustawie z 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Niezdolność ta ustalana jest na zasadach i w trybie określonym ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Sam termin „niezdolność do samodzielnej egzystencji” zdefiniowany został w jej art. 13 ust. 5 jako spowodowanie naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych – podkreśla Tomasz Klemt, radca prawny z kancelarii Klemt. I dodaje: - Zgodnie z orzecznictwem sądowym termin ten ma szeroki zakres przedmiotowy. Obejmuje bowiem opiekę, oznaczającą pielęgnację, czyli zapewnienie ubezpieczonemu możliwości poruszania się, odżywiania, zaspokajania potrzeb fizjologicznych, utrzymywania higieny osobistej itp. oraz pomoc w załatwianiu elementarnych spraw życia codziennego, takich jak robienie zakupów, uiszczanie opłat, składanie wizyt u lekarza. Wszystkie zaś powyższe elementy łącznie wyczerpują treść terminu „niezdolność do samodzielnej egzystencji”.
Poza tym, jak mówi mec. Klemt, należy podkreślić konieczność szerokiej kampanii informacyjnej o przesłankach uprawniających do świadczenia, dzięki czemu można uniknąć sytuacji wydania decyzji odmawiającej prawa do świadczenia uzupełniającego z uwagi na kryteria formalne, m.in. przekroczenia progu dochodowego.
Z danych ZUS wynika, że do wszystkich organów emerytalno-rentowych (tj. ZUS, KRUS, ZER MSW, wojskowych biur emerytalnych oraz Biura Emerytalnego Służby Więziennej) wpłynęło w sumie 672 700 wniosków o świadczenie 500 plus dla osób niesamodzielnych. Najwięcej, bo 469 275 - do ZUS. Większość z nich, bo 77 proc. wniosków, złożono w placówkach ZUS, a 23 proc. wpłynęło pocztą.
Czytaj również: ZUS wydał już prawie 232 tys. decyzji o wypłacie 500 plus dla niesamodzielnych
Co ciekawe, w placówkach ZUS doradcy emerytalni obsłużyli 2 756 713 petentów w związku ze świadczeniami uzupełniającymi. Wiele osób zainteresowanych tym świadczeniem szukało informacji także na infolinii ZUS. Jej pracownicy obsłużyli 55 474 połączenia. 40 procent tych połączeń dotyczyło przepisów lub warunków przyznania świadczenia uzupełniającego.
Do 27 grudnia 2019 r. wszystkie organy rentowe wydały 368 437 decyzji w sprawie wniosku. Przyznano 327 745 świadczeń uzupełniających, a w 40 694 przypadkach odmówiono prawa do świadczenia.
Z kolei ZUS wydał 265 833 decyzje (tj. 57 proc. wszystkich wniosków, które wpłynęły do Zakładu), z czego 231 605 decyzji przyznających i 34 228 decyzji odmownych. Także w przypadku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych głównym powodem odmowy był brak niezdolności do samodzielnej egzystencji (75 proc. decyzji odmownych). Inne powody to przekroczenie kryterium 1600 zł (24 proc.), miejsce zamieszkania za granicą (73 decyzje), przebywanie w zakładzie karnym (20 decyzji) oraz wiek poniżej 18 roku życia (48 decyzji).
Sprawdź również książkę: Ubezpieczenia społeczne w praktyce >>
- Każdy ma prawo odwołać się od decyzji odmawiającej prawa do świadczenia uzupełniającego, wydanej przez lekarza orzecznika ZUS. Zwłaszcza ci, którzy się czują pokrzywdzeni decyzją odmowną – przypomina Paweł Żebrowski z biura prasowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Kolejka do lekarzy orzeczników
Tylko 31 proc. wszystkich wniosków posiadało orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Tych osób nie trzeba było kierować na komisję lekarską.
W komórkach orzecznictwa ZUS na wydanie orzeczenia przez lekarza orzecznika oczekują 102 033 wnioski.
Lekarze orzecznicy wydali już 168 138 orzeczeń, a komisje lekarskie - 5 081 orzeczeń.
I tak, w 132 410 orzeczeniach lekarzy orzeczników (79 proc.) ustalona została niezdolność do samodzielnej egzystencji, a w 35 728 (21 proc.) orzeczony został brak niezdolności do samodzielnej egzystencji.
Z kolei komisje lekarskie w 1 457 orzeczeniach (29 proc.) stwierdziły niezdolność do samodzielnej egzystencji, a w 3 624 (71 proc.) stwierdziły brak niezdolności do samodzielnej egzystencji.
Jakie warunki trzeba spełnić, by dostać 500 plus
Przypomnimy, że świadczenie 500+ dla osób niesamodzielnych jest adresowane do tych osób, które ukończyły 18 lat, mieszkają na terytorium Polski, są niezdolne do samodzielnej egzystencji, a łączna wysokość dotychczasowych świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych nie przekracza 1 600 zł brutto.
Cena promocyjna: 99 zł
|Cena regularna: 99 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Co ważne, niezdolność do samodzielnej egzystencji musi być potwierdzona stosownym orzeczeniem - ważne w momencie zgłoszenia wniosku.
- Osoby, które nie mają takiego orzeczenia, po złożeniu wniosku o świadczenie zostaną skierowane na badanie przez lekarza orzecznika ZUS. Dlatego też muszą one do wniosku o świadczenie uzupełniające dołączyć dokumentację medyczną oraz inne dokumenty mające znaczenie dla wydania takiego orzeczenia. Np. kartę badania profilaktycznego, dokumentację rehabilitacji leczniczej lub zawodowej oraz zaświadczenie o stanie zdrowia, wydane przez lekarza nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku - podkreśla Beata Kopczyńska, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa śląskiego.
Przypomina, że osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnoprawności powinny dołączyć je do wniosku.
Takie orzeczenie muszą mieć, także seniorzy, którzy ukończyli 75. rok życia i z racji wieku ZUS z urzędu przyznał im dodatek pielęgnacyjny.
Tzw. 500 plus dla osób niesamodzielnych przysługuje od miesiąca, w którym zostały spełnione warunki wymagane do jego przyznania, nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek.
Dodajmy, że świadczenie może być przyznane nawet w kwocie kilku złotych, jeżeli dana osoba osiąga dochód bliski 1600 zł.
Czytaj również: Wnioski o 500+ dla osób niesamodzielnych zalały organy emerytalno-rentowe
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
