We wtorek rząd przyjął propozycję resortu gospodarki dotyczącą renty dożywotniej, a także założenia do projektu ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym, autorstwa Ministerstwa Finansów.

"To prawnie całkowicie dwa różne rozwiązania - powiedział analityk Home Broker, ekspert rynku nieruchomości Marcin Krasoń. Jak wyjaśnił, formalnie odwrócona hipoteka jeszcze w polskim prawie nie istnieje, natomiast renta dożywotnia jest uregulowana w kodeksie cywilnym. "W obu przypadkach chodzi o umożliwienie starszym osobom spieniężenia posiadanej nieruchomości, a jednocześnie pewność mieszkania w niej do końca życia" - wyjaśnił.

Dodał, że najważniejsza różnica dotyczy momentu przeniesienia prawa własności do nieruchomości. W przypadku kredytu bank przejmuje ją dopiero po śmierci uprawnionego, pod warunkiem, że jego spadkobiercy nie skorzystają z prawa do jej wykupu (będą mieli na to 12 miesięcy). Jeśli chodzi o rentę, nieruchomość od razu przechodzi na własność spółki oferującej tego typu usługę.


Według Krasonia proponowane rozwiązania są konieczne i były oczekiwane od dłuższego czasu. "Właściwie ustawodawca +zaspał+, bo prywatne firmy go uprzedziły i zaczęły same oferować coś w rodzaju odwróconej hipoteki. Dobrze, że uregulowania dotyczą też renty dożywotniej. Nie każdy będzie mógł ją oferować, dzięki ograniczeniom kapitałowym i organizacyjnym. To wzmocni bezpieczeństwo klientów" - ocenił. Jak mówił, wysokość renty ma ustalać rzeczoznawca, wyceniający nieruchomość. "Takie rozwiązanie będzie chronić osoby starsze przed nieuczciwymi praktykami firm" - dodał.
 

Krasoń wyjaśnił, że wysokość kredytu ma zależeć głównie od wartości nieruchomości, którą wyceni rzeczoznawca, a także od oceny ryzyka. Bank będzie wypłacał pieniądze swojemu klientowi przez określony czas lub jednorazowo. W przypadku renty jej wysokość będzie zależała od wartości lokalu, wieku seniora i jego płci. Na przykład w Funduszu Hipotecznym Familia 75-latek za mieszkanie warte 200 tys. zł może liczyć na rentę w wysokości 541 zł miesięcznie, a kobieta w tym wieku na 439 zł.

Również prezes Związku Banków Polskich Krzysztof Pietraszkiewicz powiedział, że prace MF dotyczące odwróconego kredytu hipotecznego i MF ws. renty dożywotniej są trochę spóźnione z punktu widzenia stabilności i bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, ale niewątpliwie konieczne.

"Fakt, że licencjonowane, nadzorowane przez Komisję Nadzoru Finansowego podmioty będą mogły oferować takie produkty, daje gwarancję zabezpieczenia interesów przede wszystkim seniorów, a także stabilności systemu finansowego" - podkreślił.
 

Według Pietraszkiewicza zarówno banki, jak i nadzór finansowy są w Polsce przygotowane do wysokich standardów świadczenia usług odwróconego kredytu hipotecznego.

"Proponowane rozwiązania istotnie zwiększą bezpieczeństwo ekonomiczne obecnych i przyszłych emerytów, choć propozycje ws. odwróconego kredytu hipotecznego dają gwarancję większego bezpieczeństwa i profesjonalizmu świadczonych usług" - zaznaczył. Przyznał, że obecnie sposób informowania o rencie dożywotniej przez niektórych uczestników rynku budzi poważne zastrzeżenia.

Według prezes Funduszu Hipotecznego Familia Katarzyny Brzeskiej-Miksy oferowana na rynku renta dożywotnia jest bezpieczną usługą, pod warunkiem, że fundusze stosują trzy - jej zdaniem - najważniejsze zabezpieczenia. Chodzi o prawo seniora do dożywotniego użytkowania mieszkania, ustanowienie hipoteki na 100 proc. wartości nieruchomości oraz poddanie się przez fundusz egzekucji w przypadku jego problemów z wypłacalnością. Zaznaczyła jednak, że nie wszystkie fundusze przestrzegają tego.
 

Oceniła, że propozycja MG "gwarantuje pełne uregulowanie rynku renty dożywotniej i stanowi zabezpieczenie seniora w najwyższym stopniu". Jak wskazała, podmioty oferujące rentę, będą musiały uzyskać zezwolenie KNF na prowadzenie takiej działalności i spełnić wymogi kapitałowe. Kapitał zakładowy takiej instytucji ma wynosić minimum 2 mln euro.
 

Jak mówił wcześniej prezes Funduszu Hipotecznego Dom Robert Majkowski, przyszła ustawa powinna zapewnić seniorom większe bezpieczeństwo finansowe. "Obecne przepisy umożliwiają oferowanie bezpiecznego produktu, jakim jest renta dożywotnia. Jednak obie strony umowy - zarówno fundusz hipoteczny, jak i klient - muszą o to należycie zadbać" - powiedział.

Majkowski zwrócił uwagę, że wielu klientów podchodzi nieufnie do tej usługi, bo często nie są zabezpieczone ich interesy. "Powstanie tej regulacji zwiększy wiarygodność funduszy hipotecznych" - ocenił.