Przesłanianie

Kwestia przesłaniania została uregulowana w § 13 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie – dalej r.w.t. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu odległość budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi od innych obiektów powinna umożliwiać naturalne oświetlenie tych pomieszczeń – co uznaje się za spełnione, jeżeli:

  1. między ramionami kąta 60°, wyznaczonego w płaszczyźnie poziomej, z wierzchołkiem usytuowanym w wewnętrznym licu ściany na osi okna pomieszczenia przesłanianego, nie znajduje się przesłaniająca część tego samego budynku lub inny obiekt przesłaniający w odległości mniejszej niż:
    1. a) wysokość przesłaniania – dla obiektów przesłaniających o wysokości do 35 m,
    2. b) 35 m – dla obiektów przesłaniających o wysokości ponad 35 m,
  2. zostały zachowane wymagania, o których mowa w § 57 i 60.

Wysokość przesłaniania

Wysokość przesłaniania, o której mowa w ust. 1 pkt 1, mierzy się od poziomu dolnej krawędzi najniżej położonych okien budynku przesłanianego do poziomu najwyższej zacieniającej krawędzi obiektu przesłaniającego lub jego przesłaniającej części (§ 13 ust. 2 r.w.t.). Wyjątek stanowi zabudowa śródmiejska (zdefiniowana w dalszej części komentarza), w której wskazane wyżej odległości mogą być zmniejszone o połowę (§ 13 ust. 4 r.w.t.). Dodatkowo ustawodawca dopuszcza sytuowanie obiektu przesłaniającego w odległości nie mniejszej niż 10 m od okna pomieszczenia przesłanianego, takiego jak maszt, komin, wieża lub inny obiekt budowlany, bez ograniczenia jego wysokości, lecz o szerokości przesłaniającej nie większej niż 3 m, mierząc ją równolegle do płaszczyzny okna (§ 13 ust. 3 r.w.t.).

W pierwszej kolejności wskazać należy, że użycie słów „odległości mogą być zmniejszone o połowę" oraz „dopuszcza sytuowanie obiektu przesłaniającego" wskazuje na wyjątkowość regulacji ust. 3 i 4. Oznacza to, że każdorazowo konieczne jest wykazanie dlaczego projektant skorzystał z tych przepisów.

Wykazanie zgodności inwestycji w omawianym zakresie powinno być dokonane poprzez przedłożenie analizy przesłaniania, zawierającej stosowne rysunki i opis (najlepiej w projekcie zagospodarowania terenu), co pozwoli na dokładne zobrazowanie organowi administracji architektoniczno-budowlanej oraz pozostałym stronom postępowania w sprawie pozwolenia na budowę, że zamierzenie spełnienia wymagania, o których mowa w § 13 ust. 1 r.w.t. Analiza ta powinna również, zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 2 r.w.t., przedstawiać stosunek powierzchni okien do powierzchni podłogi w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi (§ 57 r.w.t.) i uwzględniać kwestie nasłonecznia (§ 60 r.w.t.).

Orzecznictwo sądowe wskazuje bowiem, że projekt zagospodarowania terenu inwestycji powinien zawierać dane pozwalające organowi stwierdzić spełnienie wymogu określonego w § 13 r.w.t. bez konieczności sporządzania dodatkowej dokumentacji przez pracowników organu administracji architektoniczno-budowlanej (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie – dalej NSA, z dnia 2 czerwca 2011 r., II OSK 927/10, LEX nr 1083708).


Należy także zwrócić uwagę na zawarcie w § 13 ust. 1 r.w.t. spójnika „lub". Oznacza to, że jeżeli między ramionami kąta 60°, wyznaczonego w płaszczyźnie poziomej, z wierzchołkiem usytuowanym w wewnętrznym licu ściany na osi okna a pomieszczenia przesłanianego, nie znajduje się przesłaniająca część tego samego budynku lub inny obiekt przesłaniający, to nie jest wymagane zachowanie odległości określonych w § 13 ust. 1 pkt 1r.w.t. (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego – dalej WSA, w Warszawie z dnia 17 maja 2011 r., VII SA/Wa 104/11, LEX nr 996539).

Nasłonecznienie

Zgodnie z § 60 ust. 1 r.w.t. pomieszczenia przeznaczone do zbiorowego przebywania dzieci w żłobku, przedszkolu i szkole, z wyjątkiem pracowni chemicznej, fizycznej i plastycznej, powinny mieć zapewniony czas nasłonecznienia co najmniej 3 godziny w dniach równonocy (21 marca i 21 września) w godzinach 8.00-16.00, natomiast pokoje mieszkalne – w godzinach 7.00-17.00.

Dodatkowo, zgodnie z ust. 2 tego przepisu w mieszkaniu wielopokojowym dopuszcza się ograniczenie wymagania określonego w ust. 1 co najmniej do jednego pokoju, przy czym w śródmiejskiej zabudowie uzupełniającej dopuszcza się ograniczenie wymaganego czasu nasłonecznienia do 1,5 godziny, a w odniesieniu do mieszkania jednopokojowego w takiej zabudowie nie określa się wymaganego czasu nasłonecznienia.