1. Automatyczne nadawanie NIP podmiotom podlegającym wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego

Najważniejszą z wprowadzonych z dniem 1 grudnia 2014 r. zmian jest  wyłączenie obowiązku dokonywania zgłoszenia identyfikacyjnego przez podmioty podlegające wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) celem uzyskania NIP. Zgodnie bowiem z obowiązującym od tego dnia art. 8a ust. 2 u.z.e.i.p., nadanie NIP podmiotom wpisanym do KRS następuje automatycznie, bezpośrednio po zamieszczeniu w Centralnym Rejestrze Podmiotów – Krajowej Ewidencji Podatników (CRP KEP), za pośrednictwem systemu teleinformatycznego danych przekazanych z Krajowego Rejestru Sądowego (w przypadku oddziału przedsiębiorcy zagranicznego - po zamieszczeniu w CRP KEP danych uzupełniających potwierdzających status płatnika składek ubezpieczeniowych).
Podkreślić należy, że dane przekazywane z KRS nie będą, co do zasady, przez organy podatkowe weryfikowane. W szczególności, w przypadkach takich naczelnik nie będzie miał możliwości wydania decyzji o odmowie nadania NIP ani unieważnienia NIP ze względu na nadanie NIP na podstawie fałszywych lub fikcyjnych danych (zob. art. 8c ust. 2a w zw. z art. 8c ust. 1 i ust. 2 pkt 2 u.z.e.i.p.). Podmioty, do których będą mieć zastosowania nowe przepisy, nie będą zatem musiały się obawiać, że NIP nie zostanie im nadany (w grę natomiast będzie wchodzi unieważnienie NIP ze względu na wielokrotne nadanie NIP temu samemu podmiotowi – zob. art. 8c ust. 2 pkt 1 u.z.e.i.p.).
Wyjątek od zasady automatycznego nadawania NIP dotyczy spółek kapitałowych w organizacji (spółki takie posiadają przywilej prowadzenia działalności gospodarczej przed uzyskaniem wpisu w KRS). Spółki takie mogą uzyskać NIP na skutek zgłoszenia identyfikacyjnego, dokonywanego samodzielnie we właściwym urzędzie skarbowym, o ile wyrażą wolę skorzystania z uprawnienia do wcześniejszego rozpoczęcia działalności gospodarczej przed wpisem do KRS.
2. Obowiązek dokonywania i aktualizacji zgłoszeń identyfikacyjnych w zakresie danych uzupełniających
Obowiązek dokonywania zgłoszeń identyfikacyjnych przez podmioty polegające wpisowi do KRS nie zostanie całkowicie zniesiony. Podmioty są od 1 grudnia 2014 r. obowiązane dokonywać zgłoszeń identyfikacyjnych w zakresie tzw. danych uzupełniających (w terminie 21 dni od dnia dokonania wpisu podmiotu do KRS – zob. art. 5 ust. 2c u.z.e.i.p.). Tylko w zakresie danych uzupełniających podmioty wpisane do KRS obowiązane również będą dokonywać zgłoszeń aktualizacyjnych (art. 9 ust. 1 u.z.e.i.p.). Zarówno zgłoszenia identyfikacyjne w zakresie danych uzupełniających, jak również zgłoszenia aktualizacyjne w tym zakresie składane będą na formularzu, którego wzór określi Minister Finansów. Zgłoszenia te – jak wszystkie zgłoszenia identyfikacyjne i aktualizacyjne – mogą być składane przez podmiot lub pełnomocnika bezpośrednio we właściwym urzędzie, drogą pocztową lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Dane uzupełniające wymieniają przepisy art. 5 ust. 2b pkt 2 u.z.e.i.p. Są to:
– skrócona nazwa (firma),
– wykaz rachunków bankowych,
– adresy miejsc prowadzenia działalności,
– adres miejsca przechowywania dokumentacji rachunkowej,
– dane kontaktowe,
– dane dotyczące poszczególnych wspólników, w tym ich identyfikatory podatkowe – w przypadku osobowych spółek handlowych i podmiotów podlegających wpisowi do rejestru przedsiębiorców na zasadach określonych dla spółek osobowych.
Dane powyższe podmioty wpisane do KRS zgłaszają tylko naczelnikowi urzędu skarbowego. Będą one – za pośrednictwem CRP KEP – automatycznie przekazywane do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej i ZUS (wraz z danymi o podmiocie objętymi treścią wpisu w KRS). Od 1 grudnia 2014 r. nie ma zatem konieczności składania przez podmioty objęte wpisem do KRS odrębnych wniosków o wpis do REGON oraz zgłoszeń do ZUS.
3. Wprowadzenie możliwości składania przez pełnomocnika zgłoszeń w formie elektronicznej
Z dniem 1 grudnia 2014 r. dodany został art. 10a ust. 1a u.z.e.i.p. stanowiący, że zgłoszenia identyfikacyjne oraz aktualizacyjne mogą być składane przez pełnomocnika za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Warunkiem jest złożenie do właściwego naczelnika urzędu skarbowego pełnomocnictwa, o którym mowa w art. 5 ust. 4a u.z.e.i.p. A zatem możliwość składania przez pełnomocnika zgłoszeń identyfikacyjnych oraz aktualizacyjnych w formie elektronicznej uzależniona jest od wcześniejszego zgłoszenia pełnomocnictwa w sposób tradycyjny, tj. w formie papierowej. Również w formie papierowej składane będzie zawiadomienie o odwołaniu pełnomocnictwa.
4. Przekazywanie informacji w przedmiocie NIP
Informacja w zakresie NIP jest od 1 grudnia 2014 r. automatycznie przekazywana za pośrednictwem systemu teleinformatycznego przez CRP KEP odpowiednio do Krajowego Rejestru Sądowego lub Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Następować to będzie, co do zasady, bezpośrednio po nadaniu, unieważnieniu, uchyleniu lub przywróceniu NIP (zob. art. 8a ust. 3 u.z.e.i.p.).
Przekazanie do KRS informacji o NIP będzie mogło nastąpić w terminie 3 dni, jeżeli w związku z nadaniem NIP zajdzie konieczność przeprowadzenia przez naczelnika urzędu skarbowego postępowania wyjaśniającego w przedmiocie ustalenia, czy podmiotowi nie został uprzednio nadany NIP - po jego zakończeniu w CRP KEP ustala się lub nadaje NIP (zob. art. 8a ust. 4 u.z.e.i.p.). Nowy przepis określa mechanizm postępowania wyjaśniającego, po zakończeniu którego informacja o NIP zostanie automatycznie przekazana do KRS, jak również odmienną od procedury odmowy nadania kolejnego NIP procedurę ustalenia statusu NIP.
Przekazywanie do CEIDG informacji o nadaniu NIP następować będzie nie później niż następnego dnia roboczego po dniu wpływu do naczelnika urzędu skarbowego poprawnego zgłoszenia identyfikacyjnego (zob. art. 8a ust. 5 u.z.e.i.p.).
(...)
Czytaj więcej: Kompas Księgowo-Kadrowy