Odpowiedź:
Osoba, która rozpoczęła pozarolniczą działalność gospodarczą 1 maja 2013 r. i spełnia warunki do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne na preferencyjnych zasadach (mała składka ZUS) może wyrejestrować się z ubezpieczeń z kodem 05 10 00 i zgłosić się do nich z kodem 05 70 00, a następnie opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od kwoty 30% minimalnego wynagrodzenia. Korekta już złożonych deklaracji rozliczeniowych ZUS DRA w zakresie zadeklarowanej podstawy wymiaru jest dopuszczalna tylko wówczas, gdy w tym zakresie została stwierdzona nieprawidłowość.
Uzasadnienie:
Stosownie do art. 18a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) – dalej u.s.u.s., w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca ma prawo opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, jeżeli:
a) w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadził jakiejkolwiek pozarolniczej działalności w rozumieniu art. 8 ust. 6 u.s.u.s.,
b) nie wykonuje działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej. Przedsiębiorca, który spełnia powyższe warunki przez kolejne 24 miesiące kalendarzowego, licząc od dnia rozpoczęcia pozarolniczej działalności gospodarczej, ma prawo opłacać składki na ubezpieczenia społeczne na preferencyjnych warunkach.
Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że jeżeli przedsiębiorca, który rozpoczął pozarolniczą działalność gospodarczą w dniu 1 maja 2013 r., spełnia warunki do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne na preferencyjnych warunkach, może wyrejestrować się z ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia 05 10 00 i zgłosić się do nich z kodem tytułu ubezpieczenia 05 70 00. "Przerejestrowania" należy dokonać w trybie art. 36 ust. 14 u.s.u.s., a więc przedsiębiorca z danym dniem (np. 1 października2013 r.) powinien wyrejestrować się z wszystkich ubezpieczeń przy wykorzystaniu formularza ZUS ZWUA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 10 00, a następnie z tym samym dniem powinien zgłosić się do wszystkich ubezpieczeń przy wykorzystaniu formularza ZUS ZUA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 70 00. Pamiętać jednak należy, że okres 24 miesięcy kalendarzowych, o którym stanowi art. 18a u.s.u.s., liczy się od dnia rozpoczęcia pozarolniczej działalności, co sprawia, że w tym okresie uwzględnia się również opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej podstawy, nie niższej jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Deklarację rozliczeniową korygującą ZUS DRA – co wynika z art. 47 ust. 3 u.s.u.s. – płatnik składek ma obowiązek złożyć w ZUS, jeżeli zachodzi konieczność korekty danych podanych w deklaracji rozliczeniowej z uwagi na stwierdzone w nich przez płatnika składek we własnym zakresie lub przez ZUS nieprawidłowości. Okolicznością uzasadniają korektę już złożonej w ZUS deklaracji rozliczeniowej jest zatem występująca w niej nieprawidłowość. Prowadzi to do wniosku, że jeżeli przedsiębiorca w deklaracjach rozliczeniowych ZUS DRA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 10 00 deklarował podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zgodną z przepisami u.s.u.s., brak jest podstaw do dokonania w tym zakresie korekty. Z art. 36 ust. 13 u.s.u.s. wynika, że podobnie rzecz się ma ze zgłoszeniem do ubezpieczeń ZUS ZUA, co oznacza, że jeżeli w takim zgłoszeniu przedsiębiorca podał prawidłowy kod tytułu ubezpieczenia to w tym zakresie nie ma podstaw do dokonania korekty. Na marginesie wypada jedynie zauważyć, że przedsiębiorca pomimo to, że spełnia warunki określone w art. 18a u.s.u.s., może zgłosić się do ubezpieczeń z kodem 05 10 00 i opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od kwoty nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.