Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 z późn. zm.) – dalej pr.bud. normuje działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych.

Zgodnie z pr.bud. obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi powinien być, biorąc pod uwagę przewidywany okres jego użytkowania, tak zaprojektowany i wybudowany, by zapewniał w szczególności bezpieczeństwo konstrukcji i użytkowania oraz bezpieczeństwo pożarowe, odpowiednie warunki higieniczne i zdrowotne, w tym chronił przed hałasem i drganiami, zapewniał odpowiednie warunki użytkowe, w tym cieplne oraz zaopatrzenie w wodę i energię elektryczną, warunki bhp oraz bezpieczeństwa i ochrony zdrowia osób przebywających na terenie budowy.

Przy rozbudowie zakładu pracy pracodawca jest równocześnie inwestorem. W związku z tym pr.bud. nakłada na niego szereg obowiązków, w tym odnoszących się do bhp. Do obowiązków inwestora należy w szczególności zorganizowanie procesu budowy, z uwzględnieniem zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, a w tym zapewnienie opracowania „Planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia” (plan „bioz”) oraz prawidłowego wykonania i odbioru robót budowlanych.

Osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, a za takie uważa się np. funkcję kierownika budowy, inspektora nadzoru budowlanego lub mistrza, są odpowiedzialne za wykonywanie tych funkcji zgodnie z przepisami i zasadami wiedzy technicznej oraz za należytą staranność w wykonywaniu pracy, jej właściwą organizację, bezpieczeństwo i jakość.

Pracodawca powinien wiedzieć, że od projektanta ma prawo wymagać m.in. sporządzenia informacji dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia uwzględniających specyfikę projektowanego obiektu budowlanego. Ta informacja powinna być uwzględniona w planie „bioz”, który przed rozpoczęciem budowy ma obowiązek sporządzić kierownik budowy, uwzględniając specyfikę obiektu budowlanego i warunki prowadzenia robót budowlanych.

Plan „bioz” na budowie sporządza się, jeżeli charakter budowy, organizacja lub miejsce prowadzenia robót stwarzają szczególnie wysokie ryzyko powstania zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi, a w szczególności przysypania ziemią lub upadku z wysokości, działania substancji chemicznych lub czynników biologicznych zagrażających bezpieczeństwu i zdrowiu ludzi, stwarzających zagrożenie promieniowaniem jonizującym, albo porażeniem prądem przy prowadzeniu robót w pobliżu linii wysokiego napięcia lub czynnych linii komunikacyjnych, stwarzających ryzyko utonięcia pracowników podczas prac prowadzonych w studniach, pod ziemią, w tunelach, pod wodą i w kesonach, a także zagrożeń podczas prac z użyciem materiałów wybuchowych oraz np. przy montażu i demontażu ciężkich elementów prefabrykowanych.

Plan “bioz” powinien być również sporządzony, jeżeli przewidywane roboty budowlane mają trwać dłużej niż 30 dni roboczych i jednocześnie będzie przy nich zatrudnionych co najmniej 20 pracowników lub pracochłonność planowanych robót będzie przekraczać 500 osobodni.

Szczegółowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy wykonywaniu robót budowlanych są określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 401). Natomiast wymagania dotyczące informacji, jaką obowiązany jest opracować projektant oraz planu „bioz” opracowywanego przez kierownika budowy tenże minister określił w rozporządzeniu z dnia 23 czerwca 2003 r. (Dz. U. Nr 120, poz. 1126).

Do podstawowych obowiązków kierownika budowy pr.bud. zalicza m.in.: odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz ze znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi i urządzeniami technicznymi, organizowanie budowy i kierowanie budową w sposób zgodny z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami, w tym techniczno-budowlanymi oraz przepisami bhp, koordynowanie realizacji zadań zapobiegających zagrożeniom bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz działań zapewniających przestrzeganie podczas wykonywania robót budowlanych zasad bhp zawartych w ww. przepisach i planie “bioz”, a także podjęcie działań uniemożliwiających wstęp na budowę osobom nieupoważnionym oraz wstrzymanie robót budowlanych w przypadku stwierdzenia możliwości powstania zagrożenia.


Inwestor jest obowiązany zapewnić: objęcie kierownictwa budowy lub określonych robót budowlanych oraz nadzór nad robotami przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności. Kierownik budowy jest ponadto obowiązany umieścić na budowie, w widocznym miejscu, tablicę informacyjną oraz ogłoszenie zawierające dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia.


Roboty zabezpieczające i rozbiórkowe można rozpocząć przed uzyskaniem pozwolenia na rozbiórkę lub przed ich zgłoszeniem, jeżeli mają one na celu usunięcie bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia.


Prawo budowlane nakłada na właściciela lub zarządcę (pracodawcę) obowiązek poddawania obiektów budowlanych w czasie ich użytkowania poddawania okresowej kontroli, co najmniej raz w roku, stanu technicznego elementów budynku, instalacji i urządzeń narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu, w tym instalacji gazowych oraz przewodów kominowych oraz instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów.

Szczegółowe wymagania techniczne dotyczące budynków zostały określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.).