Zgodnie z obowiązującymi przepisami ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych mogą być sfinansowane tylko te świadczenia, które mieszczą się w definicji socjalnej pracodawcy, o której mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych - dalej u.z.f.ś.s.

Zgodnie z tą definicją z ZFŚS mogą być finansowane: różne formy wypoczynku, działalność kulturalno-oświatowa oraz sportowo-rekreacyjna, opieka nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe. W ramach świadczeń pomocy materialnej zawierają się również świadczenia świąteczne dla pracowników.

Do korzystania ze świadczeń finansowanych z ZFŚS uprawnieni są pracownicy i członkowie ich rodzin oraz emeryci lub renciści - byli pracownicy i ich rodziny. Pracodawca wydatkując środki z ZFŚS powinien uzależniać przyznawanie ulgowych usług i świadczeń od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osób uprawnionych do korzystania z funduszu.

Zakup bonów, talonów

Zakup bonów oraz talonów to jedno z najbardziej popularnych świadczeń finansowanych przez pracodawców przed świętami z ZFŚS. Pracodawca kupuje za środki z ZFŚS i przekazuje swoim pracownikom bony lub talony uprawniające do zakupu towarów (czasami usług) za określoną na talonie/bonie kwotę.

Ważne!

Pracodawca może kupić bony, talony ze środków ZFŚS o ile dopuszcza to regulamin korzystania ze środków z ZFŚS. Przykładowy zapis z regulaminu ZFŚS, który dopuszcza zakup bonów/talonów dla pracowników: „w okresie Świąt Wielkanocnych oraz Świąt Bożego Narodzenia komisja socjalna w porozumieniu z pracodawcą może zdecydować o przyznaniu pomocy materialnej uprawnionym pracownikom w postaci talonów/bonów towarowych. Za każdym razem wartość przyznawanych bonów/talonów będzie uzależniana od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej danej osoby”.

Oskładkowanie bonów/talonów

Jeżeli zakup bonów, talonów został zrealizowany zgodnie z zapisami u.z.f.ś.s., to wówczas zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - dalej r.u.p.w.s., taki przychód jest wyłączony z podstawy wymiaru składek. W przeciwnym wypadku jeśli zakup nie został zrealizowany zgodnie z zapisami u.z.f.ś.s, to nawet pomimo sfinansowania zakupu talonów/ bonów ze środków ZFŚS pracodawca powinien opłacić składki ZUS.

Czytaj: Tylko do 31 grudnia czas na korektę odpisu na ZFŚS

Ważne!

W myśl art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zatem wartości bonów/ talonów sfinansowanych z ZFŚS nie uwzględnia się także w podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Ważne!

Bony towarowe, paczki świąteczne oraz wypłacone zapomogi sfinansowane z ZFŚS są zwolnione z oskładkowania w pełnej wysokości i bez ograniczenia kwotowego, pod warunkiem że świadczenia te stanowią pomoc socjalną i przyznane zostały zgodnie z regulaminem ZFŚS. Natomiast jeśli wartość bonów towarowych i paczek świątecznych została sfinansowana ze środków obrotowych, wówczas podlega oskładkowaniu w pełnej wysokości.

Opodatkowanie bonów/talonów

Otrzymane przez pracownika talony/bony towarowe sfinansowane ze środków ZFŚS stanowią przychód ze stosunku pracy i tym samym, niezależnie od ich wartości, podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Do bonów towarowych nie stosuje się bowiem zwolnienia od opodatkowania określonego w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f. Zgodnie z powołanym przepisem wolna od podatku dochodowego jest wartość rzeczowych świadczeń otrzymywanych przez pracownika, sfinansowanych w całości ze środków ZFŚS - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, iż rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

O skorzystaniu ze zwolnienia z opodatkowania nie decyduje więc to, czy świadczenia rzeczowe dla byłych pracowników zostały sfinansowane ze środków obrotowych, czy ze środków ZFŚS.