Odpowiedź:
Wysokość opłaty legalizacyjnej, w przypadku samowolnej budowy wiaty o powierzchni 150 m[2] pełniącej funkcję baru gastronomicznego uzależniona będzie od jej kubatury.

Uzasadnienie:
W myśl przepisów ustawy z 7.07.1994 r. - Prawo budowlane – dalej pr. bud. pozwolenia na budowę ani zgłoszenia nie wymaga budowa wiat o powierzchni zabudowy do 50 m[2], sytuowanych na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny lub przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe, przy czym łączna liczba tych wiat na działce nie może przekraczać dwóch na każde 1000m2 powierzchni działki – zob. art. 29 ust. 1 pkt 2d w zw. z art. 30 ust. 1 pr. bud. Budowa wiat o powierzchni większej niż wskazana w ww. przepisach wymaga, zgodnie z ogólnymi zasadami decyzji o pozwoleniu na budowę. W przepisach pr. bud. brak jest legalnej definicji "wiaty" stąd też ustalając znaczenie tego terminu kierować się należy jego potocznym rozumieniem. Zgodnie z nim "wiata" jest to lekka budowla w postaci dachu wspartego na słupach. Ponadto, jak można odczytać w Wikipedii "wiata" to zadaszenie, budowla w postaci przekrycia (dachu, konstrukcji powłokowej) podpartego słupami lub nadwieszonego z lekkimi ścianami lub bez nich. Wiata przeznaczona jest najczęściej na cele magazynowe, handlowe, do przekrycia dużych parkingów albo wykorzystywana jako osłona na przystankach tramwajowych (wiata tramwajowa), przystankach autobusowych (wiata autobusowa), i peronach kolejowych. Wiaty o dużych powierzchniach budowane są najczęściej z lekkiej szkieletowej konstrukcji stalowej. W orzecznictwie NSA wskazuje się na pewne podstawowe cechy obiektu (budowli) pozwalające na uznanie go za wiatę. Do elementów tych zalicza się posiadanie fundamentów, dachu, nieposiadanie ścian oraz posadowienie budowli na słupach – zob. wyrok NSA z 16.02.2016 r., II OSK 1481/14. Z okoliczności sprawy wynika, że mogło dojść do samowolnej budowy wiaty o powierzchni 150m2 pełniącej funkcję baru gastronomicznego. Tego rodzaju wiatę można zakwalifikować jako wiatę przeznaczoną na cele handlowe (usługowe).

Wysokość opłaty legalizacyjnej

Wysokość opłaty legalizacyjnej, w przypadku samowolnej budowy obiektu budowlanego bez wymaganego pozwolenia na budowę, określona została w art. 49 ust. 2 pr. bud. Zgodnie z tym przepisem do opłaty legalizacyjnej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kar, o których mowa w art. 59f ust. 1 pr. bud., z tym że stawka opłaty podlega pięćdziesięciokrotnemu podwyższeniu. Kara, o której mowa w art. 59f ust. 1 pr. bud., stanowi iloczyn:

  • stawki opłaty (s),
  • współczynnika kategorii obiektu budowlanego (k)
  • i współczynnika wielkości obiektu budowlanego (w).

Stawka opłaty (s) wynosi 500 zł – zob. art. 59f ust. 2 pr. bud. Zatem opłata legalizacyjna z tytułu samowolnej budowy stanowić będzie iloczyn następujących czynników: 50 x stawka opłaty (s) x współczynnik kategorii obiektu (k) x współczynnik wielkości obiektu budowlanego (w). Kategorie obiektów, współczynnik kategorii obiektu oraz współczynnik wielkości obiektu określa załącznik do pr. bud. Zgodnie z treścią ww. załącznika wiaty należą do kategorii XVIII. Współczynnik kategorii dla tego rodzaju obiektu (k) wynosi 10,0 natomiast współczynnik wielkości obiektu (w) – uzależniony jest od kubatury tego obiektu wyrażonej w m[3].