Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.
Pytanie:
Zgodnie ze zmianą ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, z późn. zm.) - dalej p.o.ś., podmiot, który staje się prowadzącym instalację, przejmuje prawa i obowiązki wynikające z pozwoleń dotyczących tej instalacji i powinien wystąpić z wnioskiem o zmianę pozwoleń w zakresie oznaczenia prowadzącego instalację. Czy przedmiotowy wniosek rozpatrujemy w trybie art. 155 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 267, z późn. zm.) - dalej k.p.a., tj. jako zmianę decyzji za zgodą stron postępowania, która powinna być udzielona na piśmie i nie może być domniemana i dorozumiana? Chodzi tu przede wszystkich o przypadki zmian decyzji udzielających pozwoleń wodnoprawnych z duża liczbą stron postępowania i o zastosowanie art. 155 k.p.a.
Odpowiedź:
W mojej ocenie tryb art. 155 k.p.a. nie ma zastosowania do przenoszenia praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących tej instalacji lub jej oznaczonej części, skoro przejęcie tych praw następuje w momencie nabycia tytułu prawnego do instalacji lub jej oznaczonej części.
Uzasadnienie:
Wprawdzie art. 189 p.o.ś. nie wprowadza żadnych uregulowań w zakresie stron postępowania o przeniesienie praw i obowiązków wynikających z pozwolenia wodnoprawnego i innych pozwoleń na korzystanie ze środowiska, to przy założeniu, że przeniesienie to miałoby odbywać się w trybie art. 155 k.p.a., mogłoby dojść do takiej sytuacji, w której jedna z kilku stron postępowania w sprawie wydania pozwolenia wodnoprawnego nie wyraziłaby zgody na to przeniesienie, co skutkowałoby brakiem możliwości przejęcia pozwolenia przez następcę prawnego podmiotu zbywającego prawa do instalacji.
Stąd, w mojej opinii, podmiot, który staje się prowadzącym instalację, powinien zawiadomić organ wydający pozwolenie o nabyciu praw do instalacji zwykłym pismem, które powinno być wystarczające do dokonania zmiany w zakresie prowadzącego instalację. W wyniku nabycia praw do instalacji podmiotem decyzji przestaje być dotychczasowy prowadzący instalację, a zostaje nim jego następca prawny (nabywca tytułu prawnego). Skutek ten następuje z mocy prawa - art. 134 ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 145) w zw. z art. 189 ust. 1 p.o.ś. niejako automatycznie.
W związku z tym organ nie musi (nie powinien) wydawać żadnej decyzji administracyjnej ani wysyłać pism do następcy prawnego dotychczasowego beneficjenta pozwolenia wodnoprawnego lub innego pozwolenia na korzystanie ze środowiska. Ze względu jednak na pewność sytuacji prawnej nabywca praw do instalacji może wystąpić do organu, który wydał decyzję administracyjną związaną z prowadzeniem instalacji, o wydanie zaświadczenia stwierdzającego, że podmiotem decyzji administracyjnej z zakresu pozwolenia wodnoprawnego jest nabywca tytułu prawnego do instalacji, a nie jego zbywca. Podstawę prawną do wydania takiego zaświadczenia stanowi art. 217 § 1 k.p.a., który stanowi, że organ administracji publicznej wydaje zaświadczenie na żądanie osoby ubiegającej się o zaświadczenie. Zaświadczenie wydaje się zaś, jeżeli osoba ubiegająca się o wydanie zaświadczenia ma interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego. Zgodnie z treścią art. 218 § 1 k.p.a., w przypadkach, o których mowa w art. 217 § 2 pkt 2 k.p.a., organ administracji jest obowiązany wydać zaświadczenie, gdy chodzi o potwierdzenie faktów lub stanu prawnego, wynikających z prowadzonej przez ten organ ewidencji, rejestrów bądź z innych danych znajdujących się w jego posiadaniu. Artykuł 218 § 2 k.p.a. stanowi, że organ administracji przed wydaniem zaświadczenia może przeprowadzić w koniecznym zakresie postępowanie wyjaśniające.
Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 15 kwietnia 1999 r., SA/Sz 728/98, LEX nr 36840, "Obowiązek wydania zaświadczenia ze względu na interes prawny osoby ubiegającej się o zaświadczenie w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego, spoczywa na organie administracyjnym jedynie wówczas, gdy chodzi o potwierdzenie faktów albo stanu prawnego, które wynikają z prowadzonych przez ten organ ewidencji, rejestrów bądź z innych danych znajdujących się w jego posiadaniu."
Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.