Odpowiedź:
Organ, naliczając karę za usunięcie drzewa w 2016 r., powinien porównać wysokość kary, jaką by naliczył według przepisów obowiązujących w 2016 r. i jednocześnie powinien obliczyć karę obowiązującą w 2017 r. Jeśli kara wyliczona na podstawie przepisów dotychczasowych będzie niższa, to będzie karą względniejszą. Jeśli organ będzie obliczał opłatę za usuwanie drzew obowiązującą w 2016 r., to powinien stosować rozporządzenie Ministra Środowiska z 25.08.2016 r. w sprawie opłat za usunięcie drzew i krzewów.
Uzasadnienie:
Jeżeli postępowanie w sprawie naliczenia kary administracyjnej za zniszczenie drzewa zostało wszczęte po dniu 1 stycznia 2017 r., to organ naliczający karę stosuje przepisy wprowadzone u.z.u.o.p. Jeśli zaś postępowanie wszczęto przed dniem 1 stycznia 2016 r. i nie zakończono do dnia wejścia w życie u.z.u.o.p., to organ stosuje stare przepisy, jeśli są one względniejsze dla sprawcy deliktu. Wynika to z art. 4 ust. 2 u.z.u.o.p. Kiedy zatem te przepisy są względniejsze dla sprawcy? Wtedy, gdy kara naliczona według starych zasad, tj. obowiązujących do dnia 1 stycznia 2017 r. będzie niższa niż kara naliczona według nowych zasad wskazanych w art. 89 ust. 1 ustawy z 16.04.2004 r. o ochronie przyrody - dalej u.o.p. Obecnie opłatę ustala się poprzez pomnożenie liczby cm obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm i stawkę opłaty. Zważywszy, że maksymalna stawka opłaty za 1 cm pnia drzewa mierzonego na wysokości 130 cm niezależnie od gatunku drzewa i jego lokalizacji wynosi 500 zł, kara (podobnie jak opłata) może być wyższa niż kara naliczana na podstawie przepisów obowiązujących 2016 r. Po wyliczeniu opłaty z uwzględnieniem współczynnika lokalizacji i porównaniu ile obecnie opłata wyniosłaby przy stawce opłaty za 1 cm pnia drzewa wynoszącej 500 zł – art. 85 ust. 5 u.o.p. (gdyby rada gminy nie uchwaliła innej stawki) opłata ta, a zatem i kara byłaby dużo niższa.
Na przykład
Opłata za usunięcie świerka pospolitego o obwodzie 100 cm (na wysokości 130 cm), rosnącego na terenie zieleni (np. w parku) na podstawie przepisów obowiązujących w 2016 r. wynosi ok. 9 600 zł, a kara 19 200 zł. Gdyby zastosować maksymalne stawki opłat wynikające z art. 85 ust. 5 u.o.p., tj. 500 zł za jeden cm obwodu pnia mierzonego na wysokości 130 cm w zw. z art. 85 ust. 7 u.o.p. (gdyby rada gminy nie podjęła uchwały na podstawie art. 85 ust. 4a u.o.p. i nie ustaliła niższych stawek za 1 cm obwodu usuniętego drzewa jednolicie dla wszystkich drzew albo różnicując je ze względu na rodzaj lub gatunek drzew w lub obwód pnia), to kara za usunięcie tego samego świerka dziś wyniosłaby 100 000 zł. Oczywistym jest, że względniejszą karą jest kara naliczona na podstawie przepisów obowiązujących do dnia 1 stycznia 2017 r. Gdyby jednak rada gminy podjęła uchwałę na podstawie art. 85 ust. 4a u.o.p. i ustaliła, np. że stawka za jeden cm dla drzew o obwodzie pnia mierzonego na wysokości 130 cm wynosi 50 zł, to kara wyniosłaby 10 000 zł (taką stawkę przyjęła rada miasta Rzeszowa w projekcie uchwały podejmowanej na podstawie art. 85 ust. 4a u.o.p.), to kara ta byłaby względniejsza niż kara naliczona według przepisów dotychczasowych, bowiem byłaby niższa o ponad 9 000 zł.
