Rosnąca presja inwestycyjna oraz płynące na ten cel środki budżetowe i unijne powodują, że wiele polskich miast wygląda jak permanentne „place budowy”. Niestety oprócz nowych miejsc pracy, kolejnych kilometrów dróg czy nowoczesnych budynków – rośnie też liczba wycinanych lub uszkadzanych drzew. Okazuje się, że takim sytuacjom można zapobiec dzięki nowoczesnym metodom budowlanym oraz ścisłej współpracy inwestora z miastem. W Łodzi pojawił się pomysł opracowania zasad, które pomogą chronić drzewa w miejskich inwestycjach.


Zdarza się, że podstawowym problem ochrony zieleni podczas inwestycji jest brak zrozumienia dla systemu funkcjonowania danego drzewa, co skutkuje na przykład zbyt małą odległością prac budowlanych od jego pnia i korzeni. Warto pamiętać, że drzewa w zależności od stanu, wieku i średnicy potrzebuje od 2 do nawet 12 m „strefy ochronnej” wokół pnia. Dlatego istotnym krokiem w celu ochrony drzewa podczas trwających robót jest właściwa inwentaryzacja zastanych roślin do czego niezbędna bywa współpracy z osobami profesjonalnie zajmującymi się zielenią.


Kolejnym etapem jest opracowanie projektu ochrony drzew na terenie danej inwestycji, który określi jakie rozwiązania techniczne i przyrodnicze należy zrealizować na poszczególnych etapach prac budowlanych. Do takich rozwiązań należą m.in. przeciski (chroniący drzewa podczas montażu instalacji podziemnych) czy różnego rodzaju zabezpieczenia (np. ogrodzenia, zasłony korzeniowe, specjalne nawierzchnie dróg tymczasowych), które chronią system korzeniowy drzew. Wiele z tych rozwiązań nie wymaga lub wymaga niewielkich dodatkowych nakładów finansowych, dlatego mogą być z powodzeniem stosowana na dużą skalę.


Co prawda, wykonawca robót ma prawny obowiązek zadbać o stan drzew na placu budowy. Niestety, skutki działań osłabiających rośliny widoczne są dopiero po latach więc zdarza się, że problem obumarłego drzewa odkrywa dopiero kolejny administrator terenu. Aby się przed tym zabezpieczyć, łódzki Zarząd Zieleni Miejskiej we współpracy z Fundacją Sendzimira, rozważa opracowanie standardów ochrony zieleni do wykorzystania podczas miejskich przetargów.


Takie wytyczne mogą wymóc na inwestorze:
• konieczność inwentaryzacji,
• trybu konsultacji społecznej i branżowej prac budowlanych,
• wykorzystania określonych rozwiązań technicznych do ochrony drzew,
• zgodności z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego
• opis warunków tzw. nasadzeń zastępczych.


Łódź mogłaby skorzystać z tych wytycznych w zamówieniach publicznych, dodające je jako zapisy w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (tzw. SIWZ). Podobne zasady (dla konkretnego elementu – nasadzeń zastępczych) opracował m.in. Olsztyn i z powodzeniem stosuje je podczas swoich inwestycji.

Więcej: Funadacja Sendzimira, www.sendzimir.org.pl
 

Przypisy:
Suchocka M., Ziemiańska M., Planowanie i zasady ochrony drzew w procesie inwestycyjnym w: Zrównoważony Rozwój – Zastosowania. Przyroda w mieście – Rozwiązania, Kraków 2013
Suchocka M., Ziemiańska M., Ochrona drzew na placu budowy w: Zrównoważony Rozwój – Zastosowania. Przyroda w mieście – Rozwiązania, Kraków 2013