1. Jednostka mikro, czyli jaka?
Ustawa z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy o rachunkowości wprowadza definicję jednostki mikro, do której zaliczane są (art. 1 ustawy zmieniającej):
a) spółki handlowe (osobowe i kapitałowe, w tym również w organizacji), spółki cywilne, z zastrzeżeniem lit. c, inne osoby prawne, a także oddziały przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej - z wyłączeniem jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości - dalej u.o.r. (jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów), jednostek zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o zezwolenie na wykonywanie działalności na podstawie przepisów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, oraz jednostek sektora finansów publicznych - jeżeli jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność, nie przekroczyły, z zastrzeżeniem lit. e, co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:
· 1.500.000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
· 3.000.000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
· 10 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty,
b) stowarzyszenia, związki zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze, fundacje, przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, społeczno-zawodowe organizacje rolników, organizacje samorządu zawodowego, organizacje samorządu gospodarczego rzemiosła i Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - jeżeli nie prowadzą działalności gospodarczej,
c) osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, jeżeli przychody netto tych jednostek ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wyniosły równowartość w walucie polskiej nie mniej niż 1.200.000 euro i nie więcej niż 2.000.000 euro za poprzedni rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą - w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą,
d) osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, które stosują zasady rachunkowości określone ustawą na podstawie art. 2 ust. 2 u.o.r.
- w stosunku do których organ zatwierdzający podjął decyzję w sprawie sporządzenia sprawozdania finansowego z zastosowaniem nowych przepisów art. 46 ust. 5 pkt 4, art. 47 ust. 4 pkt 4, art. 48 ust. 3, art. 48a ust. 3, art. 48b ust. 4 lub art. 49 ust. 4 u.o.r. (czyli sporządzenie sprawozdania finansowego składającego się tylko z bilansu i rachunku zysków i strat zgodnie z nowym załącznikiem nr 4 do u.o.r., bez sporządzania informacji dodatkowej, zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym, rachunku przepływów pieniężnych oraz sprawozdania z działalności),
e) spółki handlowe (osobowe i kapitałowe, w tym również w organizacji), spółki cywilne, z zastrzeżeniem lit. c, inne osoby prawne, a także oddziały przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej - z wyłączeniem jednostek, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, jednostek zamierzających ubiegać się lub ubiegających się o zezwolenie na wykonywanie działalności na podstawie przepisów, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3, oraz jednostek sektora finansów publicznych - które:
· za poprzedni rok obrotowy sporządziły sprawozdanie finansowe z zastosowaniem nowych przepisów art. 46 ust. 5 pkt 4, art. 47 ust. 4 pkt 4, art. 48 ust. 3, art. 48a ust. 3, art. 48b ust. 4 lub art. 49 ust. 4 u.o.r. (czyli sporządzenie sprawozdania finansowego składającego się tylko z bilansu i rachunku zysków i strat zgodnie z nowym załącznikiem nr 4 do u.o.r., bez sporządzania informacji dodatkowej, zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym, rachunku przepływów pieniężnych oraz sprawozdania z działalności) oraz
· w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, albo w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyły dwie z wymienionych w lit. a wielkości.
(...)
2. Z jakich uproszczeń będą mogły skorzystać mikrojednostki?
Podmioty, które spełnią powyższe kryteria, będą mogły skorzystać z uproszczeń przewidzianych dla jednostek mikro, jeżeli ich organ zatwierdzający podejmie decyzję o sporządzaniu sprawozdania finansowego przy zastosowaniu przepisów przewidzianych dla jednostki mikro.
Uwaga!
Jednostki mikro nie mają obowiązku skorzystania z uproszczeń przewidzianych w ustawie.
Podmioty, które skorzystają z tzw. reżimu mikro, będą mogły:
1) sporządzić bilans i rachunek zysków i strat w bardzo uproszczonej wersji (wg wzoru z załącznika nr 4 do u.o.r.)
2) zrezygnować ze sporządzania informacji dodatkowej
Jednostki mikro zostaną zwolnione z obowiązku sporządzania informacji dodatkowej pod warunkiem, że w informacjach uzupełniających do bilansu zostaną ujawnione informacje dotyczące:
· kwoty wszelkich zobowiązań finansowych, w tym z tytułu dłużnych instrumentów finansowych, gwarancji i poręczeń lub zobowiązań warunkowych nieuwzględnionych w bilansie, ze wskazaniem charakteru i formy wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo; wszelkie zobowiązania dotyczące emerytur oraz jednostek powiązanych lub stowarzyszonych są ujawniane odrębnie
· kwoty zaliczek i kredytów udzielonych członkom organów administrujących, zarządzających i nadzorujących, ze wskazaniem oprocentowania, głównych warunków oraz wszelkich kwot spłaconych, odpisanych lub umorzonych, a także zobowiązań zaciągniętych w ich imieniu tytułem gwarancji i poręczeń wszelkiego rodzaju, ze wskazaniem kwoty ogółem dla każdej kategorii,
· wybranych informacji odnoszących się do nabytych akcji (udziałów) własnych.
3) zrezygnować ze sporządzania sprawozdania z działalności
Nowe przepisy umożliwiają rezygnację ze sporządzania sprawozdania z działalności pod warunkiem, że niektóre informacje dotyczące nabycia akcji (udziałów) własnych zostaną przedstawione w informacji dodatkowej, a w przypadku jej niesporządzania w informacji uzupełniającej do bilansu.
Zakres wymaganych informacji obejmuje:
a) przyczynę nabycia udziałów (akcji) własnych dokonanego w roku obrotowym,
b) liczbę i wartość nominalną nabytych oraz zbytych w roku obrotowym udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej, ich wartość księgową, jak też część kapitału podstawowego, którą te udziały (akcje) reprezentują,
c) w przypadku nabycia lub zbycia odpłatnego, równowartość tych udziałów (akcji),
d) liczbę i wartość nominalną lub, w razie braku wartości nominalnej, wartość księgową wszystkich udziałów (akcji) nabytych i zatrzymanych, jak również część kapitału podstawowego, którą te udziały (akcje) reprezentują.
4) zrezygnować z wyceny aktywów i pasywów w wartości godziwej i skorygowanej cenie nabycia
Zmiana przepisów wynika z faktu, iż w chwili obecnej spółki, których sprawozdania finansowe podlegają badaniu przez biegłego rewidenta, zobowiązane są do stosowania postanowień rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczególnych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych. Rozporządzenie to nakłada na podmioty zobligowane do jego stosowania obowiązek wyceny instrumentów finansowych w wartości godziwej oraz w skorygowanej cenie nabycia.
Do podmiotów takich należą wszystkie spółki akcyjne, gdyż zgodnie z art. 64 ust. 1 pkt 3 u.o.r. zawsze podlegają obowiązkowi badania przez biegłego rewidenta. Jednak dzięki wprowadzonym zmianom z obowiązku tego będą zwolnione spółki akcyjne, które spełniają kryteria jednostki mikro.
Jak wskazano powyżej zmiany w ustawie o rachunkowości przewidują znaczne uproszczenia w prowadzeniu ksiąg rachunkowych dla najmniejszych jednostek. Oczywiście również obecnie część jednostek może korzystać z możliwości sporządzania uproszczonej sprawozdawczości, jednak rozwiązania przewidziane dla jednostek mikro są dalej idące.
(...)
Czytaj więcej: Kompas Księgowo-Kadrowy