Pytanie:
Prowadzone jest postępowanie egzekucyjne rozbiórki budynku letniskowego, zobowiązany wniósł zarzut niewykonalności obowiązku z art. 33 § 1 pkt 5 u.p.e.a. powołując się na okoliczność występowania w obiekcie siedliska nietoperzy, będących pod ochroną. Wniósł jednocześnie na podstawie art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 18 u.p.e.a., wniosek o powołanie biegłego z zakresu chiropterologii.
Czy przed powołaniem biegłego organ ma prawo wystąpić do zobowiązanego o wpłatę na zasadzie art. 262 k.p.a zaliczki na pokrycie kosztów opinii biegłego?
Odpowiedź:
W postępowaniu egzekucyjnym nie powinno stosować się art. 262 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego – dalej k.p.a.
Uzasadnienie:
Jedną z podstaw zarzutów egzekucyjnych jest niewykonalność obowiązku egzekucyjnego – zob. art. 33 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji – dalej u.p.e.a. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym przyjmuje się, że przesłanką uznania decyzji za niewykonalną nie mogą być trudności w wyegzekwowaniu decyzji, wiążące się z niezadowoleniem adresatów decyzji lub innych osób zainteresowanych utrzymaniem dotychczasowego stanu rzeczy albo trudności uwarunkowane względami ekonomicznymi i finansowymi.
Obowiązek jest niewykonalny z przyczyn faktycznych, jeżeli nie istnieją techniczne możliwości jego realizacji. Niewykonalność obowiązku niepieniężnego musi mieć charakter obiektywny. Obowiązek taki musi być niemożliwy do wykonania nawet przy uwzględnieniu aktualnych osiągnięć wiedzy i techniki. Bez znaczenia są w tym przypadku ewentualne utrudnienia, koszty, a także konieczność zapewnienia bezpieczeństwa dla ludzi i mienia – zob. wyrok WSA z dnia 25 lutego 2015 r., II SA/Go 81/15, LEX 1937429.
W tym świetle wydaje się wątpliwe, czy okoliczność, że w obiekcie budowlanym objętym obowiązkiem rozbiórki podlegającym egzekucji znajduje się siedlisko nietoperzy może przesądzać o niewykonalności obowiązku w rozumieniu przytoczonym w ww. orzeczeniu sądu. Niezależnie od tego trzeba wskazać, że brak jest podstaw prawnych do stosowania w postępowaniu egzekucyjnym przepisów k.p.a. dotyczących kosztów postępowania, w tym art. 262 k.p.a.
Przyjmuje się jednolicie, że uregulowania u.p.e.a. w kwestii kosztów egzekucyjnych są kompleksowe i nie ma w tym zakresie podstaw do stosowania przepisów k.p.a. Odpowiednie bowiem stosowanie przepisów k.p.a. w postępowaniu egzekucyjnym oznacza, że przepisy tego kodeksu mogą być stosowane tylko w takim zakresie i w taki sposób, aby uzupełniać, a nie modyfikować, przepisy u.p.e.a. Wynika stąd konieczność selektywnego stosowania przepisów k.p.a. oraz niedopuszczalność ich stosowania w takich sprawach, które zostały uregulowane w sposób wyczerpujący w u.p.e.a., przykładem tych spraw (kwestii) są koszty egzekucyjne – zob. wyrok NSA z dnia 19 marca 2013 r., II GSK 2455/11, LEX 1340154.
Zgodnie z treścią art. 64b § 1 pkt 4 u.p.e.a. wydatkami egzekucyjnymi są koszty faktycznie poniesione przez organ egzekucyjny w związku z prowadzeniem egzekucji, a w szczególności na opłacenie należności świadków, biegłych i rzeczoznawców. Koszty egzekucyjne, w tym wydatki poniesione przez organ egzekucyjny, obciążają zobowiązanego, z zastrzeżeniem art. 64c § 2-4 u.p.e.a.
Koszty egzekucyjne obciążają zobowiązanego
Wydatkami egzekucyjnymi są koszty faktycznie poniesione przez organ egzekucyjny w związku z prowadzeniem egzekucji, a w szczególności na opłacenie należności świadków, biegłych i rzeczoznawców. Koszty egzekucyjne, w tym wydatki poniesione przez organ egzekucyjny, obciążają zobowiązanego.
