Najważniejsze funkcje kosztorysów to:

 

  • funkcja szacowania kosztów inwestycji,
  • funkcja cenotwórcza,
  • funkcja nakładcza,
  • funkcja rozliczeniowa.


Funkcję szacowania kosztów pełnia kosztorysy sporządzane przez inwestora lub autora dokumentacji technicznej inwestycji w celu określenia całości wydatków związanych z planowanym przedsięwzięciem. Dla inwestora wartość określona w kosztorysie jest to przewidywany koszt, zazwyczaj określony szacunkowo, potrzebny do oceny realności i opłacalności inwestycji oraz opracowania planu jej finansowania. Funkcja szacowania kosztów zamierzonej inwestycji występuje w kosztorysach powszechnie.

Funkcje cenotwórczą pełnią kosztorysy sporządzane przez firmy budowlane, aby obliczyć cenę, za jaka mogą wykonać zamówienie. Podczas budowy nowego obiektu lub remontu budynku istniejącego trzeba wykonać wiele robót budowlanych, wymagających różnego nakładu pracy oraz użycia różnych materiałów i maszyn. Aby obliczyć cenę wykonania całego obiektu budowlanego lub robót remontowych, należy skalkulować wartość każdej roboty, zsumować je wszystkie i doliczyć zysk przedsiębiorstwa. W toku kalkulowania wartości poszczególnych robót ustala się wielkość nakładów rzeczowych , tzn. liczbę godzin pracy robotników, rodzaj i ilość potrzebnych materiałów oraz rodzaj i czas pracy sprzętu budowlanego. Dzięki tym ustaleniom można określić całość nakładów rzeczowych niezbędnych do wykonania zleconych robót. Na podstawie kosztorysu można ustalić: ile godzin pracy należy poświecić, aby wykonać wszystkie ujęte w nim roboty, a także ile potrzeba materiałów oraz jak długo będzie zatrudniony sprzęt budowlany. Przez funkcję nakładczą kosztorysu rozumie się możliwość uzyskania takich jak w/w informacji o wielkości potrzebnych nakładów do zamierzenia inwestycyjnego lub wykonania prac remontowych.

Przedstawione dotychczas funkcje kosztorysu odnoszą się do przyszłej realizacji ale niekiedy zdarza się, że przedsiębiorstwo otrzymuje zlecenie na wykonanie robót a ich wartość zostanie obliczona po zakończeniu prac. Dzieje się tak, gdy dokładny zakres i ilość robót są trudne lub niemożliwe do ustalenia przed ich wykonaniem. Typowym przykładem takiej sytuacji są roboty remontowo-budowlane. Kosztorys takich robót spełnia funkcję rozliczeniową, bo dopiero po jego sporządzeniu można ustalić wartość wykonanych robót i przeprowadzić rozliczenia między inwestorem a wykonawcą.

Funkcja rozliczeniowa kosztorysu - w odróżnieniu od poprzednich - może być realizowana tylko po wykonaniu robót i ustaleniu ich ilości.