W przedmiotowej sprawie podatnik uznał, że sprzedaż działek rolnych oraz działki budowlanej nie będzie podlegać podatkowi VAT, ponieważ przy nabyciu tych działek nie miał zamiaru ich sprzedawać. Organ podatkowy uznał jednak, że planowaną sprzedaż trzeba będzie opodatkować, ponieważ:

- grunty są wykorzystywane rolniczo, a więc gospodarczo, nie są zatem przeznaczone na cele osobiste. Wobec tego ich sprzedaż będzie wyprzedażą majątku służącego wcześniej do prowadzenia działalności gospodarczej;

- ma zamiar sprzedaży działki przeznaczonej pod zabudowę, wydzielonej z nieruchomości;

- wcześniej podatnik dokonał sprzedaży działki z budynkiem mieszkalnym.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Przedmiotem oceny była więc kwestia, w jakim charakterze działał podatnik przeprowadzając transakcje, o których mowa. Zdaniem Sądu na początek koniecznym jest skorzystanie z rozważań wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 15 września 2011 r., C-180/10 i C-181/10, który wskazał, że art. 12 ust. 1 i 3 Dyrektywy 112 dawał państwu członkowskiemu możliwość uznania za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji m.in. dostawy terenu budowlanego, w szczególności pojedynczej takiej dostawy. Według Sądu do transpozycji tej regulacji dyrektywy nie doszło. Ustawodawca polski dopuścił bowiem możliwość opodatkowania czynności jednorazowej, ale tylko w sytuacji, gdy z okoliczności sprawy będzie wynikało, że zamiarem podmiotu było wykonywanie tych czynności w sposób częstotliwy. Odpowiedź na pytanie, czy dany podmiot w odniesieniu do danej czynności działa, jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga więc każdorazowej oceny odnoszącej się do konkretnych okoliczności faktycznych danej sprawy.

Według Sądu w procesie oceny nie można jednak twierdzić, że w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Można sobie bowiem wyobrazić, że rozpoczęcie handlu nieruchomościami następuje poprzez oferowanie do sprzedaży już posiadanych nieruchomości, a nabytych np. w drodze spadku lub darowizny, które traktowane są, jako towar handlowy. Fakt sposobu nabycia nieruchomości nie ma wówczas wpływu na ocenę, że są one towarem, pomimo że nabycie nie nastąpiło z zamiarem odsprzedaży.

Sąd uznał poza tym, że zajęte przez organ podatkowy stanowisko opiera się na okoliczności wielokrotności sprzedaży, jak i wykorzystywaniu działek rolnych do działalności gospodarczej, gdy tymczasem wykonanie czynności jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy, nie przesądza automatycznie, że z tego powodu podmiot staje się podatnikiem VAT. Także to, że sprzedaż miała i ma na celu pozyskanie środków pieniężnych, samo w sobie nie ma przesądzającego znaczenia, jak chce organ, bo każda sprzedaż ma, co do zasady, taki cel. W konsekwencji NSA oddalił skargę kasacyjną organu podatkowego.

Opracował: Michał Malinowski, RPE WKP

Źródło: www.nsa.gov.pl, stan z dnia 30 grudnia 2011 r