W Polsce od 12 maja 2017 r. obowiązuje  ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Jej art. 7 ust. 3 wymienia przykładowe przejawy nieuczciwego wykorzystania przewagi kontraktowej. Jakie?
Czytaj: Unia bierze przykład z Polski. Będzie lepiej chronić dostawców żywności >>

 

- Nieuzasadnione rozwiązanie umowy lub zagrożenie rozwiązaniem umowy, przyznanie wyłącznie jednej stronie uprawnienia do rozwiązania umowy, odstąpienia od niej lub jej wypowiedzenia, uzależnianie zawarcia lub kontynuowania umowy od przyjęcia lub spełnienia przez jedną ze stron innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z przedmiotem umowy czy nieuzasadnionym wydłużaniu terminów płatności za dostarczone produkty rolne lub spożywcze - wymienia dr Ewa Butkiewicz z praktyki life science i postępowań regulacyjnych w kancelarii Wardyński i Wspólnicy.

Co to jest przewaga kontraktowa

Przewaga kontraktowa występuje, jeżeli między odbiorcą i nabywcą istnieje znaczna dysproporcja w potencjale ekonomicznym i jednocześnie słabsza ze stron nie ma wystarczających możliwości sprzedaży lub kupna produktów rolnych lub spożywczych od innych przedsiębiorców. Samo pobieranie opłat za promocję w gazetce lub inne usługi promocyjne, marketingowe, czy transportowe nie są zakazane. Niedozwolone jest natomiast nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowe, czyli np. pobieranie zawyżonych, niewspółmiernych opłat za świadczone usługi, wymuszanie zakupu usług przez wiązanie obowiązku ich zakupu ze zgodą na przyjęcie towaru do sprzedaży, niezrealizowanie usług. W określonych okolicznościach za przewagę kontraktową może być też uznane pobieranie opłat transportowych i logistycznych, np. gdy opłaty te będą nieekwiwalentne w stosunku do wartości świadczonych usług lub zostaną pobrane za usługi niezrealizowane.

Przepisy nie obejmują jednak dostaw bezpośrednich, czyli produkcji małych ilości surowców do konsumenta lub lokalnego zakładu detalicznego bezpośrednio zaopatrującego konsumenta (np. sprzedaży przez rolnika małej ilości płodów rolnych na targu). Nie skorzysta też z nich dostawca będący członkiem:

  • spółdzielni, której dostarcza produkty, dostawca, który zbywa produkty spółdzielni, której dostawca jest członkiem;
  • grupy producentów rolnych, który sprzedaje jej produkty.

 

Jak zawiadomić urząd

Postępowania w sprawie takich nieuczciwych praktyk  na zgłoszenie przedsiębiorcy prowadzi Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a dokładnie delegatura urzędu w Bydgoszczy. Zawiadomienie do UOKiK może złożyć każdy przedsiębiorca pokrzywdzony przez kontrahenta. Nowelizacja z 4 października 2018 roku zniosła limity obrotów uprawniające do złożenia skargi.  Poszkodowani przedsiębiorcy mogą wysłać zgłoszenie o naruszenie tradycyjną pocztą lub elektroniczną na adres: przewaga@uokik.gov.pl. Warunkiem podjęcia interwencji przez urząd jest również naruszenie interesu publicznego.
Oznacza to, że rolą UOKiK jest wyeliminowanie nieuczciwej praktyki z obrotu gospodarczego, a nie zadośćuczynienie konkretnym, poszkodowanym przedsiębiorcom.  Za nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej UOKiK może nałożyć karę.
- Wynosi ona do 3 proc. obrotu osiągniętego przez przedsiębiorcę w poprzedzającym roku obrotowym, przy czym karę można nałożyć nawet za nieumyślne dopuszczenie się takiej zakazanej praktyki - mówi dr Ewa Butkiewicz.
Więcej można dowiedzieć się na stronie  przewagakontraktowa.uokik.gov.pl
 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.