Szacując kwotę potrzebną na przeprowadzenie działań związanych z rekultywacją składowiska, trudno "co do złotówki" przewidzieć ostateczną wysokość potrzebnych środków. Niemniej, powinna ona się zbliżać do 100% kwoty potrzebnej na wykonanie rekultywacji. W przypadku składowiska zakładowego, na którym są deponowane odpady poprodukcyjne wytworzone przez zakład prowadzący składowisko, nie będzie to określony procent opłaty za umieszczenie odpadów na składowisku, bowiem zakład musiałby płacić sam sobie. Stąd prowadzący składowisko musi przeznaczyć określoną kwotę pieniężną z własnego budżetu i traktować ją jako koszty uzyskania przychodu. Fundusz ten może mieć formę odrębnego rachunku bankowego, rezerwy lub gwarancji bankowej, zgodnie z art. 137 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach – dalej u.o.
Uzasadnienie
Akt u.o. nie wyłączył z obowiązku ustanowienia funduszu rekultywacyjnego zakładowych składowisk odpadów, także wtedy gdy w instalacji składowane są wyłącznie odpady wytwarzane przez zakład. Ustawodawca posługuje się ogólnym wyrażeniem "składowisko", a to oznacza, że przepisy są adresowane do wszystkich składowisk zarówno gminnych, jak i prowadzonych przez przedsiębiorców, czy składowisk tworzonych w celu składowania odpadów wytwarzanych przez właściciela składowiska.
Zarządzający (zakład) nie będzie co najwyżej zobowiązany do podania do wiadomości publicznej informacji o udziale środków odprowadzanych na fundusz rekultywacyjny w cenie za przyjęcie odpadów do składowania (bo odpadów nie będzie przyjmował). Środki zgromadzone na funduszu będą mogły być przeznaczone na rekultywację dopiero po uzyskaniu zgody (w postaci decyzji) organu właściwego na zamknięcie składowiska odpadów.
Obowiązek przeprowadzenia rekultywacji nie jest obowiązkiem nowym i każdy prowadzący instalację musi liczyć się z tym, że działania te będzie musiał przeprowadzić po zamknięciu składowiska, zaś środki na to powinny być gromadzone systematycznie. Fundusz rekultywacyjny funkcjonować będzie jako odrębne "zabezpieczenie" środków na wydatki na zakup robót ziemnych, zakup drzew i krzewów, zakup ziemi, na monitoring środowiskowy itp.
Wprawdzie u.o. nie przewiduje sankcji karnej czy administracyjnej za niedopełnienie obowiązku wskazanego w art. 137 ust. 2 u.o., jednakże jego niewypełnienie daje podstawę do wszczęcia postępowania zmierzającego do cofnięcia posiadanego przez zarządzającego składowiskiem zezwolenia na przetwarzanie odpadów (art. 47 u.o.), a więc praktycznie zakazu prowadzenia składowania odpadów – uznać bowiem należałoby, że ma to charakter naruszenia przepisów ustawy w rozumieniu art. 47 u.o.
Odpowiedzi udzielono 9 grudnia 2014 r.
Jak obliczyć kwotę przeznaczoną na fundusz rekultywacyjny?
Firma przyjmuje jedynie swoje odpady poprodukcyjne, wnosząc tylko roczną opłatę do marszałka. W jaki sposób firma, która nie odbiera odpadów na składowisko od firm zewnętrznych, powinna obliczyć kwotę przeznaczoną na fundusz rekultywacyjny? na pytanie odpowiada ekspert publikacji Prawo Ochrony Środowiska.