Decyzja o pozwoleniu na budowę wygasa, jeżeli budowa nie została rozpoczęta przed upływem trzech lat od dnia, w którym decyzja ta stała się ostateczna lub budowa została przerwana na czas dłuższy niż trzy lata (art. 37 ust. 1 prawa budowlanego). Jeżeli pozwolenie na budowę wygaśnie, rozpocząć lub wznowić prace budowlane można dopiero po uzyskaniu nowego dokumentu.
Czytaj też: Specustawa dla jednej fabryki czy pałacu to gruba przesada, czas to zmienić
Do obliczenia terminu ważności pozwolenia na budowę niezbędne są przepisy kodeksu postępowania administracyjnego (kpa) dotyczące ostateczności decyzji. Zgodnie z art. 16 par. 1 kpa decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, są ostateczne. W przypadku pozwolenia na budowę, stanie się ono ostateczne w dniu, w którym:
- upłynął czternastodniowy termin na wniesienie odwołania do organu II instancji (art. 129 par. 2 w zw. z art. 16 par. 1 kpa),
- doręczono oświadczenie o zrzeczeniu się prawa do odwołania ostatniej ze stron postępowania (art. 127a par. 2 kpa),
- organ II instancji wydał decyzję utrzymującą w mocy zaskarżoną decyzję (art. 138 par. 1 pkt 1 w zw. z art. 16 par. 1 kpa).
Najlepiej zobrazuje to przykład. Starosta doręczył inwestorowi pozwolenie na budowę 13 lutego 2024 r. Odwołanie od tej decyzji może złożyć więc najpóźniej 27 lutego 2024 r., ponieważ bieg terminu na wniesienie odwołania rozpoczyna się po dniu doręczenia decyzji. 28 lutego decyzja stanie się więc ostateczna, jeżeli żadna ze stron nie wniesie odwołania. Od 28 lutego 2024 r. należy liczyć więc trzyletni termin na rozpoczęcie budowy.
Zgodnie z art. 57 par. 3a kpa terminy określone w latach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim roku, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim roku nie było – w dniu poprzedzającym bezpośrednio ten dzień. Ostatni dzień ważności pozwolenia na budowę będzie przypadać na dzień 28 lutego 2027 r., zatem w 1 marca 2027 r. pozwolenie na budowę wygaśnie, jeżeli nie rozpoczęto budowy.
Pierwszy krok, to prace przygotowawcze
W myśl art. 41 ust. 1 prawa budowlanego rozpoczęcie budowy następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie budowy. W art. 41 ust. 2 pr.bud. ustawodawca ustanowił katalog prac przygotowawcze, są to więc:
- wytyczenie geodezyjne obiektów w terenie;
- wykonanie niwelacji terenu;
- zagospodarowanie terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów;
- wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy.
Cena promocyjna: 3.6 zł
Cena regularna: 36 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 3.6 zł
Wygaśnięcie pozwolenia na budowę
Jeżeli budowa zostanie rozpoczęta, bieg trzyletniego terminu do wygaśnięcia pozwolenia na budowę ulega przerwaniu. Nie oznacza to jednak, że pozwolenie na budowę już w ogóle nie będzie mogło wygasnąć. W przypadku trzyletniej przerwy w budowie, decyzja także wygasa.
W wyroku z 11 lipca 2023 r. NSA wskazuje, że typowe "przerwanie budowy", zaistnieje, gdy inwestor przerywa "wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu", co należy przede wszystkim utożsamiać z przerwaniem procesu wznoszenia obiektu budowlanego. Ustalenie takiego właśnie znaczenia przerwania budowy opiera się uwzględnieniu znaczenia legalnego pojęcia budowy, użytego w art. 37 ust. 1 prawa budowlanego, a które zdefiniowano w art. 3 pkt 6 prawa budowlanego.
Ustawodawca wyraźnie stanowi o przerwaniu "budowy", a nie jakichkolwiek robót budowlanych na podstawie pozwolenia na budowę. Sytuacja druga, odmienna, wystąpi, gdy dochodzi wprawdzie do zaniechania procesu realizacji określonych robót budowlanych przy obiekcie, lecz następuje to po zasadniczym wykonaniu obiektu budowlanego. Wykonanie takich robót może mieć znaczenie prawne, to znaczy może być warunkiem oddania obiektu budowlanego do użytku, ale nie musi oznaczać, że mamy do czynienia z przerwaną budową (II OSK 667/22). Należy również mieć na uwadze wyrok NSA z 24 marca 2022 r., zgodnie z którym działania zmierzające do zabezpieczenia terenu budowy i znajdujących się na nim obiektów nie stanowią kontynuacji.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.