GMO: pytania i odpowiedzi w sprawie zmian ustawy o nasiennictwie (cz. 1)

W niedzielę 25 listopada przeciwnicy organizmów genetycznie modyfikowanych (GMO), w tym także celebryci, protestowali przed Pałacem Prezydenckim przeciwko uchwalonej niedawno przez Sejm ustawie o nasiennictwie. Tymczasem rząd uspokaja i tłumaczy, że przegłosowane przez Sejm zmiany wcale nie otwierają drzwi dla GMO w Polsce.

 By obalić mity, które narosły wokół ustawy o nasiennictwie, na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów opublikowano odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.

Dziś prezentujemy pierwszą część pytań i odpowiedzi. Jutro opublikujemy kolejne.
1. Jakie jest stanowisko polskiego rządu ws. GMO?
Polski rząd jest przeciw GMO. Już w 2008 r. zostało to zapisane w ramowym stanowisku rządu RP w sprawie GMO.

2. Co dokładnie zmienia w kwestii GMO ustawa o nasiennictwie przegłosowana przez Sejm 9 listopada 2012 r.?
Kluczowe jest to, że na podstawie tej ustawy zostaną wydane dwa rozporządzenia Rady Ministrów, wprowadzające zakaz stosowania materiału siewnego odmian modyfikowanej genetycznie kukurydzy i ziemniaków. Ustawa umożliwi też kontrolowanie upraw, na których mógłby być zastosowany genetycznie zmodyfikowany materiał siewny, co w konsekwencji pozwoli na stosowanie kar łącznie z nakazem zniszczenia takich upraw.

3. Jakie odmiany zostaną zakazane w rozporządzeniu Rady Ministrów? Czy zostaną zakazane wszystkie uprawy GMO w Polsce?
Rozporządzenia będą dotyczyć zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON810 i ziemniaka Amflora. Zakazy dotyczą wyłącznie odmian kukurydzy MON810 i ziemniaka Amflora, gdyż tylko one dopuszczone są do uprawy w UE.

4. Czy w Polsce w przyszłości będzie można uprawiać GMO?
Nie. Ustawa o nasiennictwie stworzy właśnie możliwość, aby zakazać stosowania materiału siewnego odmian GMO w Polsce. Zakaz taki będzie w praktyce oznaczać zakaz wysiewu odmian kukurydzy MON810 i ziemniaka Amflora, co przełoży się na zakaz uprawy.

5. A dlaczego ustawa nie mogła od razu i wprost zakazać obrotu nasionami genetycznie modyfikowanych roślin i ich uprawy tylko potrzebne są odrębne rozporządzenia?
Ponieważ byłoby to niezgodne z prawem unijnym. Zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE nie można wprowadzać generalnego zakazu obrotu materiałem siewnym, gdyż narusza to zasadę swobodnego obrotu towarów na obszarze UE. Możliwe jest jednak wprowadzenie zakazu stosowania materiału siewnego konkretnej rośliny GM lub poszczególnych jej odmian.