W Polsce według różnych szacunków funkcjonuje 1,8-2 mln małych i średnich przedsiębiorstw. Wypracowują one większość PKB i stanowią podstawę gospodarki. Dużą część tego stanowią firmy rodzinne. Jak wynika z danych Inicjatywy Firmy Rodzinne, w UE 60 proc. przedsiębiorstw to właśnie firmy rodzinne, a spośród 250 największych spółek na paryskiej giełdzie ponad połowa startowała jako rodzinny biznes.
Firmy rodzinne mogą zyskać przewagę dzięki specjalizacji
Dzięki wyspecjalizowaniu się w danej dziedzinie rodzinne przedsiębiorstwa mogą zyskiwać przewagę nad dużymi koncernami. Wprawdzie w Polsce biznesy pozostające w rękach jednej rodziny od wielu pokoleń nie są powszechne, ale jak podkreślają przedstawiciele takich firm od transformacji ustrojowej stopniowo rosną w siłę.
– Firmy rodzinne w naszym kraju dopiero się rozwijają, ale mają przed sobą wielką perspektywę – mówi Elżbieta Grycan, współwłaścicielka rodzinnej firmy Grycan. – W Brazylii są firmy, które prowadzą działalność od 80 pokoleń. Polacy zaczęli budować takie przedsiębiorstwa w zasadzie dopiero po transformacji ustrojowej. Nie możemy się więc pochwalić takimi firmami, jakie funkcjonują w Brazylii. W Polsce najdalej drugie lub trzecie pokolenie prowadzi firmę, uruchomioną tuż przed drugą wojną światową.
Polska gospodarka jest jednak atrakcyjna dla rodzinnych biznesów. Takie firmy najczęściej prowadzą działalność w ściśle określonej specjalizacji i wiążą z nią swoją przyszłość. I to może być ich przewagą na rynku. W tym segmencie przedsiębiorstw rzadko zdarzają się sytuacje całkowitej zmiany branży. Znacznie częściej firmy opanowują swoje rzemiosło do perfekcji.
– Na przykład Ferrero Rocher jest firmą rodzinną, a jej obroty sięgają miliardów euro – mówi Elżbieta Grycan. – Takie firmy mogą konkurować wysoką specjalizacją i ciągłym zgłębianiem danej dziedziny. Na spotkaniach z przedstawicielami firm rodzinnych słucham opowieści ludzi, którzy zaczynali od niewielkiego biznesu 25 lat temu, a teraz prowadzą duże firmy. Na pewnym etapie okazywało się, że ci ludzie znają się na tym, co robią, i dobrze wiedzą, jak to robić.
Jak podkreśla, równie ważne jak specjalizacja jest także odpowiednie podejście do prowadzonego biznesu. A to w firmach rodzinnych jest nieco inne niż w innych przedsiębiorstwach.
– Firma rodzinna myśli o rozwoju, nie satysfakcjonuje się tylko tym, co w danym momencie przynosi zysk, ale dokonuje pewnych inwestycji na przyszłość, myśląc o dzieciach czy wnukach, którym chce później przekazać firmę – uważa Elżbieta Grycan.
Pod obecną marką (Grycan – Lody od pokoleń) firma funkcjonuje od 10 lat. Posiada blisko 130 lodziarni w kraju i współpracuje z partnerami w krajach europejskich i azjatyckich.