Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów wynika z art. 36 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.) - dalej u.o., przy czym brzmienie tego przepisu zostało znowelizowane z dniem 12 marca 2010 r. przez art. 1 pkt 25 ustawy z dnia 22 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 28, poz. 145) - dalej u.z.u.o. Obowiązek prowadzenia ewidencji wynika z mocy prawa i powinien ją prowadzić również podmiot, który nie dopełnił innych wymagań związanych z gospodarką odpadami np. nie uzyskał wymaganej w tym zakresie decyzji. Niewykonywanie obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów lub wykonywanie nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym stanowi czyn (tzw. delikt administracyjny) zagrożony karą pieniężną w wysokości 10 tys. zł.

Ewidencję obowiązany jest prowadzić:

  1. posiadacz odpadów,
  2. prowadzący transport odpadów.

Wyjątki stanowią:

  1. wytwórca odpadów komunalnych,
  2. osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna, niebędąca przedsiębiorcą, wykorzystująca odpady na własne potrzeby,
  3. właściciel, dzierżawca lub inna osoba władająca nieruchomością, na której komunalne osady ściekowe mają zostać zastosowane w celach określonych w art. 43 ust. 1 pkt 1, 4 lub 5 u.o. (tj. w rolnictwie lub do uprawy roślin),
  4. wytwórca odpadów w postaci pojazdów wycofanych z eksploatacji, jeżeli pojazdy te zostały przekazane do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów; dodanie tego wyjątku wynika z wyłączenia pojazdów wycofanych z eksploatacji z pojęcia odpadów komunalnych przez art. 1 pkt 2 u.z.u.o., ale zniesienie obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów dla pojazdów wycofanych z eksploatacji dotyczy również odpadów w tej postaci wytwarzanych przez przedsiębiorców i jednostki organizacyjne nie będące przedsiębiorcami.

Dodatkowe zwolnienia wynikają z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w sprawie rodzajów lub ich ilości, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów oraz kategorii małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję odpadów (Dz. U. Nr 152, poz. 1735) - dalej r.r.o.i.i.

Pełna ewidencja odpadów obejmuje 2 dokumenty:

  1. kartę ewidencji odpadu,
  2. kartę przekazania odpadu.

Wskazane powyżej dokumenty ewidencyjne mają charakter powszechny – mają je obowiązek prowadzić wszyscy posiadacze odpadów, z wyjątkiem posiadaczy zwolnionych z obowiązku jej prowadzenia. Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów może mieć zakres ograniczony tylko do karty przekazania odpadu (tzw. uproszczona ewidencja odpadów).

Uproszczoną ewidencję odpadów (tzn. tylko w postaci karty przekazania odpadów) prowadzi:

  • 1. prowadzący wyłącznie transport odpadów,
  • 2. zgodnie z § 2 i § 3 r.r.o.i.i., małe i średnie przedsiębiorstwa, które spełniają następujące warunki:
    • wytwarzają odpady niebezpieczne w ilości do 100 kg rocznie,
    • wytwarzają odpady inne niż niebezpieczne, nie będące odpadami komunalnymi, w ilości do 5 ton rocznie. Przepisy u.o. w brzmieniu znowelizowanym u.z.u.o. rozszerza obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów w stosunku do niektórych podmiotów. Dotyczy to posiadacza odpadów przekazującego odpady na składowisko oraz zarządzającego składowiskiem odpadów. W ich przypadku ewidencja odpadów dodatkowo obejmuje:
    • podstawową charakterystykę odpadów;
    • wyniki testów zgodności.

Dokumenty te przed nowelizacją były sporządzane na podstawie rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz. U. Nr 186, poz. 1553, z późn. zm.) - dalej r.k.p.d.o. Obecnie została im nadana ranga dokumentów sporządzanych na potrzeby ewidencji odpadów z nałożeniem ustawowego obowiązku ich sporządzania (z konsekwencjami określonymi w ustawie o odpadach w przypadku ich niesporządzenia lub sporządzenia w sposób nierzetelny).
Ewidencja ma być prowadzona zgodnie z przyjętym katalogiem odpadów i listą odpadów niebezpiecznych, powinna pozwalać na ustalenie ilości i jakości odpadów, a ponadto:

  1. w przypadku wytwórcy odpadów – ma obejmować miejsca przeznaczenia odpadów;
  2. w przypadku posiadacza odpadów, który prowadzi odzysk lub unieszkodliwia


Maria Duczmal