Droga gruntowa nie stanowi budowli

Czy droga gruntowa z wyraźnymi koleinami, bez wyraźnego pobocza oraz innych widocznych elementów drogowych stanowi budowlę?

Pytanie pochodzi z  programu Serwis Budowlany .

Czy opisana powyżej droga może być uznana za drogę w rozumieniu art. 4 pkt 2 u.d.p.?

Droga zlokalizowana jest na działce stanowiącej własność gminy. Według ewidencji gruntów oznaczona jest jako "dr". Nie stanowi ona drogi publicznej - nie podjęto stosownej uchwały. Według gminy stanowi element sieci wewnętrznych dróg gminnych. Droga ta jest przedmiotem toczącego się postępowania w sprawie zasiedzenia jej części. Biegły stwierdził, że przedmiotowa droga nie jest drogą w rozumieniu art. 4 pkt 2 u.d.p. Na działce faktycznie odbywa się sporadyczny ruch pojazdów, są tam zaznaczone wyraźne koleiny. Działka została wydzielona już przed wojną z przeznaczeniem pod drogę.

Odpowiedź

Droga gruntowa nie stanowi budowli w świetle przepisów pr. bud., nie mieści się także w definicji drogi, określonej w art. 4 pkt 2 u.d.p.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1409) – dalej pr. bud., do budowli zalicza się każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury. W powołanym przepisie wymieniono obiekty liniowe (m.in. drogi) jako jeden z rodzajów budowli. W doktrynie i orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że drogami w rozumieniu wskazanego powyżej przepisu są nie tylko drogi publiczne uregulowane w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 260) - dalej u.d.p., lecz wszystkie drogi służące do ruchu pojazdów i pieszych. Wykładnia funkcjonalna nakazuje jednakże rozumieć drogę jako budowlę tylko wówczas gdy stanowi ona wytyczoną trasę posiadającą urządzenia czy też instalacje, które zapewniałyby całość techniczno-użytkową obiektu. W wyroku NSA z 15 lutego 2005 r., OSK 1400/04, publ.: www.orzeczenia.nsa.gov.pl, NSA w Warszawie sformułował tezę, zgodnie z którą "przez wymienione w art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, pojęcie drogi należy rozumieć nie tylko drogi publiczne, ale wszystkie inne, stanowiące wytyczoną trasę wyposażoną w urządzenia techniczne, dostosowaną do ruchu środków transportu, ewentualnie poruszania się ludzi i zwierząt".


Również definicja drogi zawarta w art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 260 z późn. zm.) - dalej u.d.p., potwierdza, że przez drogę należy rozumieć budowlę wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiącą całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie drogowym. Przedmiotowa droga gruntowa, oznaczona w ewidencji gruntów symbolem "dr" jest terenem przeznaczonym do komunikacji, który spełnia przesłanki do zakwalifikowania jej do drogi wewnętrznej w rozumieniu art. 8 ust. 1 u.d.p. Wynika to z orzecznictwa sądowo-administracyjnego, które do dróg wewnętrznych zaliczaw szczególności "drogi w osiedlach mieszkaniowych, dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych, dojazdowe do obiektów użytkowanych przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą" – wyrokWSA w Warszawie z dnia 24 września 2008 r., I SA/Wa 603/08, publ.:j.w.Nie stanowi jednak budowli w świetle przepisów pr. bud., wydaje się więc, że przez to nie mieści się także w definicji drogi, określonej w art. 4 pkt 2 u.d.p.


U.d.p. jest podstawowym aktem prawnym regulującym kwestie związane z istnieniem i rozwojem sieci dróg publicznych oraz ich zarządzeniem. Również definicje zawarte w tej ustawie, w tym definicja drogi, zostały sformułowane na potrzeby tego konkretnego aktu. Obowiązująca definicja drogi została wprowadzona na podstawie art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 14 listopada 2003 r.o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 200, poz. 1953). Przed zmianą u.d.p. droga wraz z pasem drogowym definiowana była jako wydzielony pas terenu. Zatem nowa definicja, zgodnie z wolą ustawodawcy, jednoznacznie wskazuje, że droga stanowi budowlę, a nie grunt. Natomiast wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą jest pasem drogowym jest (art. 4 pkt 1 u.d.p.).

Z kolei ewidencja gruntów i budynków prowadzona na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 z późn. zm.) nie jest dokumentem obejmującym budowle, w tym drogi. Jak sama nazwa wskazuje, dane zawarte w tej ewidencji dotyczą tylko gruntów i budynków.

Zgodnie z § 68 ust. 3 pkt 7 lit. a) rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454 z późn. zm.), użytek gruntowy wykazywany w ewidencji jako droga "dr" jest terenem komunikacyjnym. Należy zwrócić uwagę na niespójność regulacji ustawowych w odniesieniu do definicji drogi, gdyż poza art. 4 pkt 2 u.d.p. pojęcie droga zostało również zdefiniowane w przepisach ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.) – dalej u.r.d. Tutaj, zgodnie z art. 2 pkt 1 u.r.d. droga jest to wydzielony pas terenu, który składa się z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów, łącznie z torowiskiem pojazdów szynowych znajdującym się w obrębie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt. Dodatkowo u.r.d. definiuje drogi twarde jako drogę z jezdnią o nawierzchni bitumicznej, betonowej, kostkowej, klinkierowej lub brukowcowej oraz z płyt betonowych lub kamienno-betonowych, jeżeli długość nawierzchni przekracza 20 m, inne drogi są drogami gruntowymi.

Pytanie pochodzi z programu Serwis Budowlany .