Rząd proponuje kolejne, po dodatku węglowym, rozwiązania, które mają pokryć część kosztów związanych ze wzrostem cen na rynkach paliw i energii – w tym kosztów ogrzewania. We wtorek Rada Ministrów przyjęła założenia projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw. Zgodnie z nimi, Polacy ogrzewający swoje domy m.in. gazem LPG, peletem drzewnym, drewnem kawałkowym czy olejem opałowym, otrzymają jednorazowe wsparcie finansowe w postaci dodatku. Mają na nie liczyć także tzw. podmioty wrażliwe, czyli szpitale, pomoc społeczna, noclegownie, szkoły, żłobki, instytucje kultury.
Średnie ceny ciepła
Założenia projektu przewidują, że wytwórca ciepła będzie określał średni poziom cen dla gospodarstw domowych i instytucji użyteczności publicznej. Średnia cena z rekompensatą ma wynieść:
- 150,95 zł/GJ dla ciepła wytwarzanego na podstawie gazu ziemnego lub oleju opałowego;
- 103,82 zł/GJ dla ciepła wytwarzanego w pozostałych źródłach.
W przypadku, gdy w systemie ciepłowniczym występują źródła ciepła, które wykorzystują jednocześnie różne paliwa, średnia cena wytwarzania ciepła będzie określana proporcjonalnie do procentowego udziału danego źródła. Przedsiębiorstwom wytwarzającym ciepło i stosującym średnią cenę wytwarzania ciepła z rekompensatą wobec gospodarstw domowych i instytucji użyteczności publicznej, będzie przysługiwała tzw. rekompensata. Dzięki temu rozwiązaniu zostanie ograniczony wzrost cen ciepła i kosztów podgrzania ciepłej wody dla gospodarstw domowych i instytucji użyteczności publicznej.
Wsparcie będzie obowiązywało na cały sezon grzewczy, tj. od października 2022 r. do kwietnia 2023 r.
Dodatek dla gospodarstw domowych
Gospodarstwa domowe, których główne źródło ciepła zasilane jest peletem drzewnym, drewnem kawałkowym, skroplonym gazem LPG, olejem opałowym, otrzymają wsparcie finansowe w ramach jednorazowego dodatku. Warunkiem koniecznym do uzyskania dodatku dla gospodarstwa domowego będzie potwierdzenie uzyskania wpisu lub zgłoszenie źródła ogrzewania do centralnej ewidencji emisyjności budynków.
Jednorazowy dodatek dla gospodarstw domowych wyniesie:
- 3000 zł – w przypadku gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł na paliwo stałe zasilany peletem drzewnym albo inny rodzajem biomasy,
- 1000 zł – w przypadku gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia albo piec kaflowy na paliwo stałe, zasilane drewnem kawałkowym,
- 500 zł – w przypadku gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł gazowy zasilany skroplonym gazem LPG,
- 2000 zł – w przypadku gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł olejowy.
W razie złożenia wniosku przez więcej niż jednego członka gospodarstwa dodatek przyznawany będzie temu z wnioskodawców, który złożył wniosek jako pierwszy.
Dodatek dla podmiotów wrażliwych
Dodatek dla podmiotów wrażliwych będzie przysługiwał tym jednostkom, które ponoszą koszty zakupu węgla kamiennego, brykietu lub peletu zawierających co najmniej 85 proc.. węgla kamiennego, peletu drzewnego, a także innego rodzaju biomasy, gazu skroplonego LPG, oleju opałowego, wykorzystywanych na cele ogrzewania, w związku z wykonywaniem przez te podmioty ich działalności statutowej. Chodzi m.in. o szpitale, jednostki organizujące pomoc społeczną, noclegownie, szkoły, żłobki, instytucje kultury.
Dodatek dla podmiotów wrażliwych przyznawany będzie jednorazowo na wybrane źródło ciepła. Wysokość dodatku pokryje 40 proc. wzrostu kosztów ogrzewania na sezon (wyliczone na podstawie średniej ceny i ilości zużytego paliwa w latach 2020 i 2021). Wniosek o dodatek będzie można złożyć do 30 listopada 2022 r. Gmina na rozpatrzenie wniosku oraz wypłatę dodatku będzie miała maksymalnie miesiąc.
Dotychczasowe działania osłonowe
Jednocześnie rząd chwali się, jakie podjął działania osłonowe. W ramach Tarczy Antyinflacyjnej czasowo zmniejszył obciążenia podatkowe w dotyczące energii elektrycznej, gazu ziemnego, ciepła czy też paliw od początku 2022 r. Chodzi o obniżkę m.in. podatku VAT na energię elektryczną i ciepło do 5 proc.., podatku VAT na gaz ziemny do 0 proc., a także zwolnienie z podatku akcyzowego energii elektrycznej zużywanej w gospodarstwach domowych (a dla pozostałych odbiorców, w związku z ograniczeniami wynikającymi z prawa europejskiego, ograniczono jej wysokość do minimalnego dozwolonego poziomu – 4,6 zł/MWh).
Wprowadzony został dodatek osłonowy, który zapewnia wsparcie dla ok. 6,84 mln gospodarstw domowych w Polsce, w pokryciu części kosztów energii oraz w pokryciu powiązanych z nimi rosnących cen żywności i usług. Dodatek osłonowy przysługuje osobie w jednoosobowym gospodarstwie domowym, której wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu nie przekracza 2100 zł oraz osobie w gospodarstwie wieloosobowym, w którym wysokość przeciętnego miesięcznego dochodu nie przekracza 1500 zł na osobę.
Dla najbardziej wrażliwych odbiorców gazu ziemnego opracowano również mechanizm wprowadzany ustawą o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu, która weszła w życie 29 stycznia 2022 r. Ustawa zamraża na rok ceny gazu ziemnego na poziomie cen zatwierdzonych przez Prezesa URE pod koniec ubiegłego roku.
Ustawa poszerza także katalog podmiotów korzystających z ochrony taryfowej cen. Ale do idealnej sytuacji jest daleko.
Od wielu miesięcy m.in. spółdzielnie walczą, by cenami regulowanymi za gaz byli objęci mieszkańcy wszystkich bloków, a nie tylko ci z budynków, które mają własne kotłownie. Jedni dostają wsparcie od państwa, a drudzy nie. Tym ostatnim trudniej jest więc związać koniec z końcem. Do tej pory jednak niewiele wskórali.