Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.

W jaki sposób może prowadzić działalność w zakresie handlu złomem przedsiębiorca, który nie chce wynajmować terenu w celu zbierania odpadów?



Mam spółkę z o.o., która obecnie nie posiada zezwolenia starosty na zbieranie odpadów. Chciałbym uaktywnić operacyjnie spółkę z o.o. w handlu złomem, lecz bez dodatkowego wynajmowania terenu, co jest konieczne przy zbieraniu odpadów. Czytałem przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21) – dalej u.o., lecz nie bardzo mogę zrozumieć idei brokera i dealera. W myśl naszych przepisów i przyjętych zwyczajów nie mogę odczytać obiegu odpowiednich dokumentów, tj. kart przyjęcia i przekazania odpadów. Kwestią sporną jest tzw. bezmagazynowy obrót złomem. Czy ustawa przewiduje takie transakcje? Wiadomo, że przy złomie funkcjonuje w VAT odwrotne naliczanie, przy pośrednictwie już nie. Pośrednictwo ogólne zawsze było dopuszczalne, nawet w handlu złomem i nie wymagało dodatkowej regulacji prawnej.


Odpowiedź:
Ustawa o odpadach zezwala na prowadzenie działalności brokerskiej i dilerskiej. Oznacza to, że przedsiębiorca może prowadzić działalność polegająca na nabywaniu i zbywaniu złomu bez obowiązku jego przejmowania (magazynowania), co jest równoznaczne z tym, że sprzedawca nie staje się posiadaczem odpadu, a tym samym nie musi posiadać zezwolenia na zbieranie odpadów, nie musi prowadzić ewidencji odpadów czy składać rocznych sprawozdań do marszałka województwa. Jeśli przedsiębiorca miały przejmować odpady, stałby się automatycznie ich posiadaczem. Wtedy musiałby spełniać wszystkie obowiązki wynikające z u.o. przewidziane dla posiadaczy odpadów gospodarujących nimi. Posiadacz odpadu, jako nabywca, byłby obciążony obowiązkiem uiszczenia podatku VAT.


Uzasadnienie:
Akt u.o. posługuje się pojęciami „sprzedawca odpadów” (diler) oraz „pośrednik w obrocie odpadami ” (broker). Działalność dilera i brokera wyjaśniają definicje zawarte w art. 3 ust. 1 pkt 20 i 27 u.o. Ich prawa i obowiązki są uzależnione od tego, czy występują wyłącznie jako sprzedawca lub pośrednik, czy też są jednocześnie posiadaczami odpadów. Jeżeli przedsiębiorca będzie działał wyłącznie jako sprzedawca lub pośrednik w obrocie odpadami, to jego obowiązki sprowadzą się wyłącznie do uzyskania wpisu do rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami, o którym mowa w art. 49 ust. 1 u.o., a gdy przedmiotem ich działalności będą odpady niebezpieczne – ewidencji odpadów. Złom metali nie jest jednak odpadem niebezpiecznym, zatem na pośredniku lub sprzedawcy, niebędącym posiadaczem złomu nie będzie ciążył obowiązek prowadzenia ewidencji.

Przykładem sprzedawcy będącego jednocześnie posiadaczem odpadów jest prowadzący punkt skupu złomów metali – jeżeli skupuje złom metali w prowadzonym przez siebie punkcie zbierania, a następnie sprzedaje go do innym przedsiębiorcom. Natomiast sprzedawca niebędący posiadaczem złomu może zawierać umowy sprzedaży, natomiast zleca wszelkie czynności w zakresie gospodarowania odpadami innym podmiotom będącym posiadaczami odpadów i działającym na podstawie odpowiednich zezwoleń w zakresie zbierania i przetwarzania odpadów, np. zleca transport nabytego złomu od poprzedniego właściciela odpadu do kolejnego posiadacza, który odpad przetworzy, np. do huty.

Przez pośrednika w obrocie odpadami rozumie się każdego, kto organizuje przetwarzanie odpadów w imieniu innych podmiotów, w tym również podmiot, który nie obejmuje odpadów fizycznie w posiadanie. Pośrednikiem może być np. przedsiębiorca, który kontaktuje ze sobą wytwórców odpadów i przedsiębiorców prowadzących działalność polegająca na zbieraniu i przetwarzaniu odpadów, ale nie musi odpadów tych obejmować w posiadanie.

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.