Czy strażnicy społecznej straży rybackiej mają prawo wejść na teren prywatnego, komercyjnego łowiska celem dokonania kontroli wędkujących?

Rada powiatu w uchwale wyraziła zgodę na utworzenie społecznej straży rybackiej przez zarząd okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego w W., działającej na terenie powiatu. Jednocześnie w regulaminie SSR zawarto zapis, że "terenem działania społecznej straży rybackiej są powierzchniowe wody śródlądowe w obrębie powiatu". Poprzedni komendant SSR dokonywał kontroli jedynie na wodach PZW, obecny komendant stoi na stanowisku, że zakres jego działania obejmuje także wody prywatne (w tym komercyjne łowiska na gruntach osób fizycznych, co rodzi konflikty z właścicielami stawów). Stanowisko obecnego komendanta SSR zostało poparte przez komendanta Wojewódzkiego Straży Rybackiej, który uważa, że SSR ma prawo kontrolować wędkujących również na gruntach prywatnych.

Pytanie:
Czy strażnicy społecznej straży rybackiej mają prawo wejść na teren prywatnego, komercyjnego łowiska celem dokonania kontroli wędkujących?

Odpowiedź:
Ustawa z dnia 18 kwietnia 1985 r. o rybactwie śródlądowym – dalej u.r.ś. nie zawiera przepisu wyłączającego uprawnienia kontrolne strażników społecznej straży rybackiej (SSR) w odniesieniu do śródlądowych wód powierzchniowych na gruntach należących do podmiotów "prywatnych" (np. osób fizycznych, spółek prawa handlowego prowadzących łowiska komercyjne). Zatem, mają oni prawo wejść na teren prywatnego łowiska komercyjnego celem dokonania kontroli wędkujących. Celem utworzenia SSR jest kontrola wykonywania u.r.ś.

Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 23 pkt 8 u.r.ś., strażnicy SSR mają ma prawo wstępu i wjazdu: do pomieszczeń magazynowych i miejsc składowania ryb oraz na tereny obrębów hodowlanych oraz na tereny ośrodków turystyczno-wypoczynkowych, gospodarstw rolnych w zakresie niezbędnym do prowadzenia kontroli na wodach przyległych do tych terenów. Zgodnie z postanowieniem regulaminu SSR, "terenem działania społecznej straży rybackiej są powierzchniowe wody śródlądowe w obrębie powiatu". Śródlądowe wody powierzchniowe zostały zdefiniowane w art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne – dalej pr. wod. Zalicza się do nich również wody stojące, do których zalicza się wody znajdujące się w jeziorach oraz innych naturalnych zbiornikach wodnych niezwiązanych bezpośrednio, w sposób naturalny, z powierzchniowymi wodami płynącymi.
Zadaniem SSR jest współdziałanie z Państwową Strażą Rybacką (PSR) w zakresie kontroli przestrzegania u.r.ś. oraz przepisów wydanych na jej podstawie. Ustawa o rybactwie śródlądowym w sposób bardzo precyzyjny określa uprawnienia przysługujące strażnikowi SSR. W art. 25 ust. 1 u.r.ś. wskazano, że strażnikom SSR przysługują uprawnienia, o których mowa w art. 23 pkt 1-3 i 4 lit. b u.r.ś. Są to uprawnienia do:
- kontroli dokumentów uprawniających do połowu ryb u osób dokonujących połowu oraz dokumentów stwierdzających pochodzenie ryb u osób przetwarzających lub wprowadzających ryby do obrotu;
- kontroli ilości masy i gatunków odłowionych ryb, przetwarzanych lub wprowadzanych do obrotu oraz przedmiotów służących do ich połowu;
- zabezpieczenia porzuconych ryb i przedmiotów służących do ich połowu w wypadku niemożności ustalenia ich posiadacza;
- odebrania za pokwitowaniem ryb i przedmiotów służących do ich połowu, z tym że ryby należy przekazać za pokwitowaniem uprawnionemu do rybactwa, a przedmioty zabezpieczyć.
Oznacza to, że na każdych wodach śródlądowych mogą oni wykonywać wskazane wyżej zadania, niezależnie od tego, na jakich wodach śródlądowych ta kontrola się odbywa. Na przykład: Kontrola dokumentów, o której mowa w art. 23 u.r.ś., oznacza kontrolę posiadania karty wędkarskiej i ewentualnego zezwolenia uprawnionego do rybactwa. Jeżeli kontrolowany nie chce poddać się kontroli, strażnik SRR nie może zastosować środków przymusu bezpośredniego. Musi odstąpić od czynności kontrolnych i zawiadomić o zdarzeniu PSR lub policję.

[Uwaga! Odpowiedź na to pytanie jest już nieaktualna od 1 I 2018 r.]